Réttur - 01.06.1943, Side 66

142
RETTUR
þungi djúpsins að magna þær, — og þá, líkt og allur hinn voldugi
tónaskógur hefði lotið hræringu handar, féll aldan og reis snögg-
lega á ný, svo að tók í öll sár hans, og lyfti honum eins og skipi
upp á hæsta öldufald þjáningarinnar. Þannig kveðja tónar ætíð
ástinni hljóðs. Og bak við sárindin lá brjálsemin falin, magnstola
eins og sársaukinn sjálfur, af því Kassner lá grafkyrr. Honum hafði
fundizt í martröð að hann væri lokaður inni í búri hjá gammi,
sem með bjúgu nefi tætti miskunnarlaust hold hans, og starði án
afláts græðgislega á augu hans. Enn nálgaðist gammurinn, þrútinn
af dökku hlóði myrkursins. En tónarnir urðu yfirsterkari. Það var
ekki lengur hann, sem hafði þú á valdi sínu, tónarnir hrifu hann
með sér: Snæþakin jörð í Gelsenkirchen og hundur geltandi að hóp
af villtum öndum, garg þeirra nærri týndist í hljóðdrekkandi hvít-
una. Verkfallsköll, æpt gegnum hljóðauka gegn rafflautublæstri
námunnar. Sólarblóm heyjuð niður af skothríð skæruliða, gulir
fræflarnir stokknir blóði. Vetur í Mongólíu, alhvít jörð eftir þriggja
daga óveður. Rósafræflar visnaðir í gula rykstorminum, líkir dauð-
um fiðrildum. Froskar kvakandi á regnvotum morgni. Þorp undir
vatnsdrjúpandi pálmum. Flaut úr fjarska, frá bílum sem enn eru
huldir myrkri. Kínverskir kaupmenn, flýjandi með hafurtask sitt
undan rauðliðum, hverfa eftir pálmagöngum undir daufum ljósum.
Endalaus víðátta Jangtsefljótsins í fölu tunglskini, með kesti af lík-
um föstum í kræklóttar trjágreinar. Fjöldi manna méð höfuðin
við kalda jörðina, sem moraði í skorkvikindum, hlustandi eftir
drununum frá hvítliðahernum úti við sjónhring á gresjum Mongó-
líu. Æska hans, þjáning, sjálfur vilji hans, allt var að hverfa, sner-
ist í hræringarlausum þyrli líkt og stjörnur í stjörnumerki.
Gammurinn og fangaklefinn — það var drukknað í magnþrungn-
um sorgarslag, sem umlukti allt í varanlegri einingu, þar senr tón-
ar vöktu fortíðina úr gleymsku með því að leysa hana úr böndum
tímans, með því að brengla öllum atburðum hennar, líkt og líf og
dauði renna saman í kyrrð stj örnuhiminsins; leifturmyndir úr
hernaði, kvennaraddir, skuggar á flótta, minningarnar voru að
leysast upp í óslöðvandi regni, sem streymdi yfir hlutina, eins og
það ætlaði að sópa þeim aftur í fjarsta kima fortíðarinnar. Kann-