Réttur - 01.06.1943, Blaðsíða 69

RÉTTUR
145
buft einmitt í tóntegund hamingjunnar, og skildu hann eftir skip-
reika á ströndinni.
Engin mennsk vera gæti vanizt þessu bjargi, það yrði að vera
skepna sneydd skynjun tímans. Tíminn — eins og svartur dording-
ull sveiflaðist hann fram og aftur í klefa hvers fanga, eins ægilegur
og töfrandi og fyrir hina dauðadæmdu félaga þeirra. Líðandi stund
lá ekki eins þungt á Kassner og kvíðvænleg framtíðin, sem varð
enn ægilegri en kuldinn, myrkrið og fargið af fangelsisklettinum,
vegna hins algjöra varnarleysis og innilokunar. Eitthvað í honurn
reyndi að laga sig eftir umhverfinu, en eina hugsanlega aðlögun-
arástandið var fásinnisdvali, rofinn af löngum tónhendingum, er
reikuðu um klefann eins og frávillingar. Það voru hendingar úr
fornum kirkjusöng, tónarnir lengdir svo að þeir virtust engan endi
ætla að taka; með svefngengisafli augnabliksins er hann afréð að
hætta á fangelsun særðu þessir tónar stöðugt fram atvikið í forn-
sölunni með liinum rússnesku ruslmunum, dýrlingamyndum, presta-
kjólum, höklum, talnaböndum og krossum, er leystust loks upp svo
ekkert varð eflir. Baráttan gegn fásinnisdvalanum og seinfærum
klukkustundunum hélt látlaust áfram, en gekk hægar og hægar, svo
Kassner hlaut að eiga í þessu til eilífðar, með mynd þessara sömu
kirkjumuna dýpst í vitund sinni, eins og í lest sokkinnar galeiðu;
háttur lífsins yrði hægari og hægari, þendist út líkt og hringir á
vatnsfleti þar til allt þurrkaðist út í þögn hins algjöra hugsunar-
leysis.
Einhver harði. Var það á klefahurðina?
Ilann hafði verið að híða eftir þessari komu.
Aftur var drepið á dyrnar.
Hver er þar? spurði hann.
Lágar raddir utan við hurðina svöruðu í eðlilegum tón: „Það
erum við.“ í þelta sinn komu þeir ekki með hnefana á lofti, heldur
eins og hæglát sendinefnd frá kvölunum, röddin þrungin dauða.
En bankið hélt áfram: fimm högg, tvö í viðbót; hvert högg flutti
Kassner aflur til þess sem eftir var af vitund i myrkri klefans;
það var fangi sem bankaði.