Réttur - 01.01.1946, Blaðsíða 21
RÉTTUR
21
kvæmilegar forsendur þess sigurs, sem lýðræði og þjóðfrelsi
heimsins átti tilveru og þróunarmöguleika sína undir.
Pólitískt form stjórnskipulags Ráðstjórnarríkjanna miðast
þess vegna fyrst og fremst við þennan tilgang. Upphaflega
var í stjórnskipulaginu mörkuð forysta og vald verkamanna-
stéttarinnar, einnig gagnvart bændum, og það tryggt með
sérréttindum verkamannastéttinni til handa svipað og
borgarastéttin á sínum tíma t. d. fyrir aldamótin á íslandi
áleit nauðsyn að tryggja sér kosningarétt framar öðrum
þjóðfélagsþegnum. En smám saman var þó þessu breytt í
almennara horf, þannig að bændum og öllum öðrum þegn-
um þjóðfélagsins var tryggður jafn kosningaréttur og verka-
mönnum. Þegar menn dæma um það form lýðræðis, sem
verkamanna- og bændastétt Ráðstjórnarríkjanna hefur skap-
að sér, verða menn alltaf að hafa það í huga, að það er stríð-
andi lýðræði, hervætt lýðræði í þess orðs eiginlegu og raun-
liæfu merkingu, sem þarna hefur verið allan þennan tíma
og sett mark sitt á þjóðfélagið, sem þar skapast. En fyrir það,
að þetta er vald verkamanna og bænda, virk sjálfstjórn
fjöldans á framleiðslunni og þjóðlífinu öllu, samfara meira
jafnrétti og bræðralagi en ella þekkist, er það víðtækara og
raunhæfara lýðræði en það lýðræðisfyrirkomulag í ýmsum
auðvaldslöndum, sem veitir á ýmsum sviðum almenn rétt-
indi í orði, en sviptir svo fjöldann möguleikum til þess að
hagnýta sér þessi réttindi nema að litlu leyti og með ógur-
legum fórnum og gerir fólkið undirorpið allt að því þræla-
haldsoki á sviði atvinnulífsins. Og þegar rætt er um þau svið,
þar sem talið er, að meiri persónuleg réttindi séu veitt í auð-
valdslöndum en t. d. í Ráðstjórnarríkjunum, svo sem um
eignarétt á framleiðslutækjum, þá ber að minnast þess, að
sá „réttur“ fyrir einn þýðir kúgun fyrir aðra. Eða hvað
myndum vér í borgaralegum lýðræðisríkjum segja um að
lögleiða aftur þau persónulegu réttindi að mega eiga þræla
eða hafa bændur í ánauð? Vér myndum álíta það álíka firru
og rússneskir verkamenn það að lögleiða „rétt“ eins manns