Réttur - 01.06.1947, Blaðsíða 31
RÉTTUR
103
vorrar höfðu oft barizt dögum saman við dauðann á öld-
um hafsins eða í stórhríðum heiðanna. Tilmælin um að
gera sig að leiksoppi múgmorða eins og í Hiroshima var
spurning til þjóðar vorrar um hvort hún vildi að hetju-
baráttu allra þessara einstaklinga, lífi þjóðarinnar sem
heildar, skyldi ljúka með því að hún fórnaði sér sem
lamb á sláturvelli fyrir fégráðugustu yfirstétt, sem ver-
öldin hefur þekkt. Kaldrifjaðir kauphallardrottnar Wall
Street voru vanir að henda ríflegum mútum í helztu
stjórnmálamenn Mið-Ameríkuríkja, til þess að fá fram
vilja sinn á þjóðum þeirra. Þeir héldu að þeir gætu sagt
Islendingum fyrir verkum með álíka hætti, — eða jafn-
vel sloppið enn ódýrar með því að hræða nokkra íslenzka
auðmenn á bolsévikkagrýlunni að Hitlers hætti og fá þá
til þess að fleygja sér í fang þeirra af frjálsum vilja. En
kauphallardrottnarnir reiknuðu skakkt. Framundan voru
fyrstu þingkosningar íslenzka lýðveldisins. Það var ekki
hægt að fá neinn meirihluta þingmanna til að selja land-
ið undir atombombur næstu styrjaldar og sjálfa sig þar
með undir áfellisdóm kjósenda — fyrir 30. júní 1946.
Aðstæður við landránstilraun ameríska hervaldsins
gagnvart Islendingum voru jafn óviðfeldnar og sjálf til-
ætlunin var svívirðileg. Bandaríkin höfðu enn her í land-
inu ,þegar „tilmælin" voru gerð! ísland gat sem sé alls
ekki samið sem algerlega frjálst land. Aðferð ameríska
auðvaldsins var því enn ofbeldiskenndari en aðferðin við
Kopavogseiðana forðum daga, — og enginn heiðarlegur
Islendingur hefði litið á „samning", sem við slíka nauð-
ung væri gerður, sem siðferðilega bindandi frekar en ein-
veldissamþykktina Danakonungi til handa í Kópavogi
1662.
Islendingar svöruðu landránstilraun ameríska her-
valdsins neitandi. Bandaríkjastjórn mun hafa komið neit-
unin á óvart. En henni var það jafnljóst og íslenzku þjóð-
inni sjálfri, að fyrst og fremst hafði herstöðvakrafan