Réttur - 01.06.1947, Page 82

154
R ÉTTUR
vörur, sem í vísitöluna ganga. T. d. munu landbúnaðar-
afurðir lækka sáralítið í verði. Verð þeirra er nú miðað
við vísitöluna 306, svo að verðlækkun þeirra ætti að
nema þeim ■ vinnulaunum, sem fólgin eru í þessum 6
stigum, sem eru fram yfir 300, eða með öðrum orðum,
verðlækkun þeirra nálgast núll. En það, sem er aðal-
atriðið, er að það er mjög erfitt og í flestum tilfellimi
ómögulegt að finna út með nokkrum líkum, hvað vinnu-
laun eru mikill hluti af verði vörunnar. Hér verður yfir-
leitt að fara eftir reikningum fyrirtækjanna sjálfra. Jafn-
vel þótt verðlagseftirlitið væri allt af vilja gert, gæti það
ekki framkvæmt 15. gr. á þann hátt, sem verið er að
telja landsmönnum trú um að eigi að gera. Nú munu
ýmsir efast um viljann, þegar fyrirmæli stjórnarvald-
anna koma til.
Húsaleigulækkunin er sýndarákvæði
Þá eru fyrirmæli um 10% lækkun húsaleigunnar í
nýjum húsum. Þetta getur í langflestum tilfellum ekki
orðið nema á pappírnum, vegna þess að húsaleiga er
seld á svörtum markaði, og hin raunverulega húsaleiga
kemur hvergi fram. Venjan er sú, að leigumáli gildir
um ákveðið tímabil og leiguupphæðin greidd fyrirfram,
og kemur hvergi fram á papþírnum, hver hin raunveru-
lega upphæð er.
Þá eru tollarnir frá fyrra þingi framlengdir. Þetta
hækkar ennfremur vísitöluna um nokkur stig og vöru-
verð um nokkur prósent. Þessi hækkun er að vísu þegar
orðin, en það verður að hafa í huga, að hér er um verð-
hækkun og vísitöluhækkun að ræða, sem framkvæmd
hefur verið af ríkisstjórninni, sem þykist hafa það að
aðaláhugamáli að berjast gegn dýrtíðinni.