Réttur - 01.01.1950, Blaðsíða 10

10
RÉTTUR
unga námsmann. Dag nokkurn urðu skólapiltar varir við marga
kaupmenn fyrir utan skólann, þeir höfðu flúið frá borginni
Changsha af því að þar hafði verið gerð uppreisn. í Changsha var
hungursneyð, þúsundir manna höfðu ekki málungi matar. Nefnd
var send til borgarstjórans til að biðja hann ásjár. Hann svaraði
því einu hrokafullur, að nógur matur væri til í borginni, enginn
þyrfti að svelta. Þessu reiddust hinir hungruðu menn, fóru í kröfu-
göngu, réðust á skrifstofubyggingu hans, rifu niður fánastöngina
— merki valdsins — og ráku borgarstjórann á flótta. Árangurinn
var sá að innanríkisráðgjafinn kom á vettvang og lofaði fólkinu
að því skyldi verða hjálpað. En keisaranum mislíkaði að embættis-
maður sinn skyldi ætla að semja við „skrílinn" og rak hann úr
embætti. Nýr maður kom í hans stað, sem lét taka höndum for-
ingja hinna nauðstöddu manna, varpa þeim í fangelsi og háls-
höggva marga þeirra og setja höfuð þeirra á stengur, svo að alþýða
manna mætti sjá hvað hennar biði, ef hún óhlýðnaðist boðum hins
guðdómlega keisara.
í skólanum var mikið um þennan atburð rætt og flestir nem-
endurnir höfðu samúð með „uppreisnarmönnunum", en aðeins
frá sjónarmiði áhorfenda, þeir skildu ekki að þetta stæði í neinu
sambandi við hið daglega líf. En Mao gleymdi þessu aldrei. Hann
þekkti þetta fólk, það voru bændur eins og hans fólk, þetta gat
líka komið fyrir það hvenær sem uppskerubrest eða aðra ógæfu
bar að höndum. — Þetta lét heldur ekki eftir sér bíða. Á næsta ári
varð skortur á matvælum í þorpinu þar sem faðir Maos bjó. Fá-
tæklingarnir söfnuðust saman og rændu kornhlöður hinna ríku,
þar á meðal föður hans. Mao vorkenndi ekki föður sínum, en hann
áleit að svona ránsaðferð væri ekki rétt.
Um sama leyti varð Mao fyrir miklum áhrifum af einum kenn-
aranum sem kallaður var „róttækur“ af því að hann var andstæður
Búddadýrkun og vildi að hofum hans yrði breytt í skóla. Mao
aðhylltist þessar kenningar og þegar hann hafði lesið bækling
einn um stjórnmál og taldi Japani vera að seilast eftir völdum
í Kína, varð hann heitur landvarnarmaður.
Nú vildi faðir hans setja upp verzlunarútibú í Hsiang Tan og gera