Réttur - 01.01.1950, Blaðsíða 37
RÉTTUR
37
mistókust líka, þótt því afturhaldsvaldi tækist skömmu
síðar að sigra nýsköpunarstefnuna með aðstoð heildsala-
valdsins.
En afturhaldið á íslandi gat ekki komið í veg fyrir að
árin 1945 og 1946 urðu einhver beztu afkomuár, sem ís-
lenzk alþýða hefur upp-lifað, og það fyrst og fremst vegna
þess að allir fengu að vinna. Og afturhaldið gat heldur
ekki komið í veg fyrir að svo miklar ráðstafanir yrðu gerð-
ar til að tryggja atvinnu á næstu árum með öflun nýrra
atvinnutækja, að erfitt varð að koma á verulegu atvinnu-
leysi á næstu tveim árum 1947 og 1948, af því ný atvinnu-
tæki (togarar o. fl.) voru þá fyrst fyrir alvöru að koma
til landsins, borguð fyrirfram af nýbyggingarfé.
Hinsvegar var það auðséð að tilgangur þeirrar aftur-
haldsstjórnar, sem við völdum tók í febrúar 1947, og þess
fjárhagsráðs, er hún veitti einokunarvald í íslenzku at-
vinnu og verzlunarlífi, var að koma á atvinnuleysi. Það kom
fram hjá Bjarna Benediktssyni í þingræðu vorið 1947 að
þess myndi ekki langt að bíða að menn þyrftu ekki að hafa
áhyggjur út af of mikilli eftirspurn eftir vinnuafli. Vetur-
inn 1947—’48 hefði atvinnuleysi vafalaust byrjað að gera
vart við sig í Reykjavík, hefði Hvalfjarðarsíldin ekki kom-
ið. Nýsköpunartogararnir og Hvalf jarðarsíldin gerðu hins-
vegar enn það strik í reikninginn hjá afturhaldinu, sem
forðaði fjölda alþýðu'heimila frá því atvinnuleysi, sem
samkvæmt áætlunarbúskap afturhaldsins átti að verða
hlutskipti þeirra.
Pólitík Sósíalistaflokksins hafði tryggt alþýðu fulla at-
vinnu á árunum 1945 og 1946 og lagt grundvöll að mikilli
atvinnu á árunum 1947 og 1948. Skilyrðið til þess að hægt
væri að halda slíkri pólitík áfram var fyrst og fremst að
þjóðin gerði flokkinn miklu sterkari en hann áður var í
kosningunum 1946 og 1949. Blekkingaherferð afturhalds-
ins tókst að hindra að svo yrði. Þaðnþýddi hinsvegar að
atvinnuleySispólitík afturhaldsins bar sigur úr býtum, en