Réttur - 01.01.1950, Blaðsíða 48
48
RÉTTUR
„í kaflanum um Island í skýrslunni segir, að búist sé
við að um 1950 verði framboð á fiski orðið meira en
eftirspurnin, og gerir því skýrslan ekki ráð fyrir að
framlag íslands hafi mikla þýðingu eftir þann tíma“.
Frásögn í Alþýðublaðinu 16. jan. 1948 um skýrslu
utanríkisráðuneytisins í Washington.
Þær eru skýrar fyrirskipanirnar frá Washington um
hvernig skuli fara með Islendinga: Fyrst að skerða lífs-
kjörin allverulega, meðan „viðreisnin“ stendur, svo þegar
hún er búin, þá er ekkert við íslenzku framleiðsluna að
gera: bara kasta á öskuhaug kreppunnar. (Til hvers var
verið að „reisa við“?)
Þessar fyrirskipanir eru svo birtar í blaði forsætisráð-
herrans. Það er erfitt að ætla þeim mönnum, sem stjórn-
uðu þessu og meðtóku þetta frá Was'hington, að þeir hafi
ekki vitað, hvað þeir voru að gera, er þeir leiddu landið
undir þetta ,,viðreisnar“-ok.
Kenning Ameríkumanna og leppa þeirra um f jármála-
ástand íslendinga var í stuttu máli þessi: Kaupgeta Is-
lendinga er of mikil, sér í lagi kaupgeta verkalýðsins. Það
verður að minnka hana með því að gera vörurnar dýrari
og launin lægri. Til þess að hindra að verkalýðurinn svari
aukinni dýrtíð og launaráni með launahækkunum, þarf að
koma á atvinnuleysi.
Þessa kenningu var svo tekið að framkvæma. (Það mátti
náttúrlega ekki leyfa Islendingum að reyna að fá útrás
fyrir mikla kaupgetu sína með því að herða enn meir á
framleiðslunni fyrir útflutning, fullkomna fiskiðjuna,
tryggja nýja markaði,.rrr- og svo skapa kaupgetunni útrás
með fjárfestingu í nýjum íbúðabyggingum auk fjárfest-
ingar í framleiðslutækjunum. Slíkt hefði skapað atvinnu
handa öllum).
Hinar beinu aðgerðir ríkisstjórnarinnar til þess að hækka
vörurnar og lækka launin voru eftirfarandi: