Réttur - 01.01.1950, Blaðsíða 36
36
RÉTTUR
fyrir afurðir Islendinga og batnandi kjör fyrir íslenzka
alþýðu.
Hinsvegar misnotaði Sósialistaflokkurinn ogi verkalýðs-
hreyfingin ekki vald sitt á kaupgjaldssviðinu. Þvert á móti
bauð Sósíalistaflokkurinn 1944 að beita sér fyrir samning-
um til tveggja ára milli verkalýðs og atvinnurekenda, en
það voru atvinnurekendafulltrúarnir, sem vildu ekki hafa
þá lengur en til 1 y2 árs auðsjáanlega af því þeir héldu að
eftir þann tíma yrði komið atvinnuleysi og betri aðstaða
fyrir iþá. Til þess að hafa fulla atvinnu í auðvaldsskipu-
lagi, þarf að geta verið samstarf milli verkalýðssamtaka
og atvinnurekenda, og atvinnurekendur verða að láta sér
skiljast að þeim dugar ekki að koma fram sem herrar, er
öllu vilji ráða, heldur aðeins sem annar aðilji, og það sá
aðili, sem þó er hægt að komast af án, en án verkalýðsins
getur þjóðfélagið hinsvegar ekki staðizt.
Barátta Sósíalistaflokksins á árunum 1944—’46 fyrir
fullri atvinnu, — barátta, sem jafnt kom fram í öflun ný-
sköpunartogaranna og annarra framleiðslutækja sem og í
því að tryggja almennt nægan innflutning á nauðsynlegum
efnum til atvinnulífsins, — bar góðan árangur á þessum
árum, enda studd af framsæknum mönnum annara flokka
og hin vinsælasta meðal þjóðarinnar.
Það vald, sem annars hefur í auðvaldsskipulagi, yfir-
stjórnina á því að skipuleggja atvinnuleysið, — koma
nægri neyð á hjá almenningi til þess að hann sætti sig við
kaupkúgun, — en það er hér Landsbankavaldið, sem á
„venjulegum tímum“ ræður „fjárfestingunni“ (það er:
atvinnunni, hvort hún er mikil eða lítil) — það vald gat ekki
ráðið við þetta 1945 og 1946. Það var hægt að auka at-
vinnuna án þess að spyrja það vald um leyfi. Það voru til
nógir peningar utan vébanda þess, svo allar 'hendur Is-
lendinga gátu haft nóg að starfa. Og tilraunir Lands-
bankavaldsins til þess að koma í veg fyrir kaup nýsköpun-
artogaranna, sem hlutu að skapa atvinnu, þegar þeir kæmu,