Réttur - 01.01.1950, Qupperneq 49

RÉTTUR
49
1. Tollar voru hækkaðir eða lagðir á nýir í maí 1947,
er námu um 50 milljónum króna. Sagt var að þetta væru
ráðstafanir til þess að vinna gegn dýrtíðinni. Dýrtíðin óx
auðvitað við þetta. Sett var á eignakönnun. Sagt var að
það ætti að vera ,,fóm“ •yfirstéttanna. Reyndist vera hent-
ug aðferð til þess að eyðileggja frjálsan lánsf jarmarkað.
2. 1 desember 1947 var vísitala kaupgjalds skorin nið-
,ur í 300. Þannig var rænt árlega yfir 50 milljónum króna
beint úr vasa launþeganna. Marshall-fulltrúinn sagði í
skýrslu sinni til Washington að þetta væri „vægileg ráð-
stöfun". (Alþbl. 16. jan. 1948). Herrarnir í Wall Street
heimtuðu Island betur undir járnhælinn. Forsætisráðherr-
ann lofaði þjóðinni að þetta skyldi aðeins vera stundar-
fórn: einskonar „iðgjald" til að tryggja fulla atvinnu —
og eftir nokkra mánuði yrði vísitalan komin niður í 300.
Efndirnar urðu þær að vísitalan, sem var í 328, þegar þræla-
lögin voru samþykkt, va,r komin upp í 347, þrátt fyrir meiri
niðurborganir en áður, þegar stjórn St. Jóhanns fór frá. —
Samtímis var svo ákveðið í sömu lögunum að leggja á
eignaaukaskatt. Það skyldi vera ,,fórn“ auðmannanna.
Ekki var farið að leggja þann skatt á enn í marz 1950.
Var hann þá gefinn eftir. En launaránið hafði hinsvegar
farið vaxandi við hækkandi vísitölu, miðað við fulla greiðslu
'hennar.
Og þannig hélt síðan ránið og blekkingarnar áfram, unz
heljarstökkið var tekið: gengislækkunin í marz 1950.
Meðan ríkisstjórnin jók þannig í sífellu fátækt almenn-
ings: hækkaði vörurnar og lækkaði kaupið, eftir því sem
hún gat, til þess að koma á því eina „jafnvægi“, sem amer-
isk hagfræði, þekkir: jafnvægi neyðarinnar, þeirri lausn á
kaupgetu-vandamálinu að almenningur hætti að geta keypt,
— á meðan héldu svo tvær aðrar stofnanir áfram að vinna
að sama marki á öðrum sviðum:
Fjárhagsráð skipulagði fyrir hönd ríkisstjórnarinnar að-
4