Réttur - 01.08.1981, Page 3

Svavar Gestsson:
Átökin framundan
Myndun núverandi ríkisstjórnar er um margt sérkennileg og á vafalaust eftir að vekja
miklar umræður og vangaveltur meðal þeirra sem velta fyrir sér stjórnmálum okkar
framvegis. Þó er grundvallaratriðið við myndun og starf ríkisstjórnarinnar í raun afar
Ijóst, þ.e. samkomulag stjórnaraðilanna um að verja þann árangur sem náðst hefur í
lífskjarabaráttu alþýðu á liðnum árum, jafnframt því að sækja fram til félagslegra rétt-
inda og til eflingar íslensku forræði í atvinnulífinu. Stjórnin felur þó fremst í sér vörn
andspænis leiftursóknaröflunum; stjórnin er ekki byggð á sögulegri málamiðlun verka-
lýðshreyfingarinnar og atvinnurekendasamtakanna, en stjórnin er vísir að stéttarlegu og
pólitísku samkomulagi, sem þjóðin hefur kunnað að meta. Það sést á endurteknum
skoðanakönnunum síðdegisblaðanna að fylgi stjórnarinnar er mjög verulegt.
Efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar
sem gripið var til um áramót hafa reynst vel;
þær hafa skilað i senn minnkandi verðbólgu
og batnandi kaupmætti frá þvi sem ella hefði
gengið yfir og betri kaupmætti en kjara-
samningarnir og vísitölukerfið sem þeir
byggðust á hefðu getað tryggt. Nú fer vetur í
hönd, tími mikilla anna á stjórnmálavett-
vangi og margar blikur eru á lofti. Erlendis
eru miklar sviptingar i efnahagsmálum sem
kemur fram í óstöðugu gengi helstu gjald-
miðla, og sveiflum í verði hlutabréfa, þó
tímabundið sé. Samhliða er talið líklegt að
dollarinn falli á nýjan leik þegar kemur fram
á næsta áratug og minnt er á takmarkaðar
olíubirgðir heimsins. Jafnframt á sér stað
hraðvaxandi spenna í alþjóðamálum; ógn-
vekjandi vígbúnaðarkapphlaup stórveld-
anna kallar á árvekni smáþjóðanna. Kjarn-
orkuvopnanet bandarísku hervélarinnar
þrengir að athafnafrelsi smáþjóðanna, og
stöðugt verður vart við þrýsting á íslendinga
til þess að reyra sig enn fastar viðjum
amerísku herstöðvarinnar. Allt þetta skapar
óvissu og nauðsynlegt er fyrir íslenska sósial-
ista að átta sig á þessari þróun ekki síst með
tilliti til þeirra stjórnmálaátaka sem fram-
undan eru. Þau verkefni, sem hæst ber á
næstu mánuðum eru:
1. Kjaramálin. Samningar eru lausir nú
um næstu mánaðarmót hjá flestum félögum
innan Alþýðusambands íslands. Kjarasamn-
ingar opinberra starfsmanna eru lausir um
áramót. Kröfur liggja enn ekki fyrir, en
115