Réttur - 01.08.1981, Síða 25

samlagslögunum þar til lögin um alþýðu-
tryggingar tóku gildi sem gjörbreyttu öllum
reglum í þessu efni.
Árið 1893 voru sett lög um iðnnám.
Árið 1902 eru sett lög hér á landi um
greiðslu verkkaups, en með þeim lögum var
stefnt að því að afnema kaupgreiðslur í
vörum og úttekt. Núgildandi lög um greiðslu
verkkaups eru frá 1930, nr. 28, en þar segir
að verkkaup skuli greitt með gjaldgengum
peningum öllu starfsfólki í helstu atvinnu-
greinum landsins og megi eigi greiða kaupið
með skuldajöfnuði. Á grundvelli þessara
laga hefur verið talið að óheimilt sé gegn
vilja verkafólks að greiða laun í ávisunum
eða með innleggi á bankabækur.
Árið 1903 voru sett hér lög um eftirlit með
þilskipum, sem notuð eru til fiskveiða eða
vöruflutninga. í þeim lögum er bannað að
lögskrá á skip, ef skoðunarmönnum finnst
eitthvað ábótavant og lífi og heilsu sjó-
manna sé hætta búin. Ef skoðunarmönnum
virðist vistarvera skipverja vera illa búin og
of lítil eða loftlítil fyrir þá tölu skipverja,
sem ætlað er rúm í skipinu, þá megi eigi lög-
skrá fleiri menn á skipið en skoðunarmenn
meta.
Slysatryggingar fyrir íslenska launþega er
sú grein tryggingarstarfsemi á íslandi sem
fyrst náði verulegum þroska og útbreiðslu
hér á landi.
Fyrstu slysatryggingarlögin, eða eins og
þau voru kölluð, lög um lífsábyrgð fyrir sjó-
menn, eru frá 10. nóvember 1903. Einu
bæturnar samkvæmt þeim lögum voru dán-
arbætur. Tryggingin skyldi greiða 100 krón-
ur á ári í fjögur ár til eftirlátinna vanda-
manna, ekkju, barna, foreldra eða systkina.
Þessi fyrstu lög voru auðvitað mjög ófull-
komin trygging og voru endurbætt með
lögum frá 30. júli 1909, um vátryggingarsjóð
Haraldur Guðmundsson
alþm. og rártherra, er alþýtlulryggingalögin 1936 eru
sett.
sjómanna.
Þeim lögum er enn breytt árið 1917 með
lögum um slysatryggingu sjómanna og aftur
í júní 1921. Öll framtalin lög um slysatrygg-
ingu voru þess eðlis að sjómenn greiddu
sjálfir iðgjöld að verulegu leyti.
Það er hins vegar með lögum 27. júní 1925
um slysatryggingu ríkisins, að verulega stór
áfangi næst í slysatryggingarmálum. Með
þeim lögum er tryggingarsvið fært út þannig
að slysatryggingin er framvegis ekki sjó-
mannatrygging eingöngu heldur almenn
slysatrygging sem nær til flestra verkamanna
á sjó og landi. Með lagabreytingunni er ið-
137