Morgunblaðið - 22.01.2006, Blaðsíða 76

ÚTGJÖLD vegna framlags Íslands á heimssýning-
unni í Japan á liðnu ári voru innan kostnaðaráætl-
unar og á það reyndar við um allt framlag Norður-
landanna, sem voru með sameiginlegan norrænan
skála á sýningunni. Þetta kemur fram í samtali við
Ólaf Egilsson sendiherra, sem sat fund í Kaup-
mannahöfn í liðinni viku þar sem fulltrúar frá Norð-
urlöndunum gerðu upp afraksturinn af þátttökunni
í heimssýningunni.
„Kostnaðurinn við þátttökuna varð miklu minni
en ella hefði orðið,“ sagði hann. „Norræna fjárhags-
áætlunin var 55 milljónir danskra króna [rúmlega
550 milljónir íslenskra króna]. Fjögur Norður-
landanna greiddu 24%, en Íslendingar 4%. Okkar
eigin fjárveiting var 57 milljónir íslenskra króna.
Þar af eru þessi fjögur prósent rúmlega 20 milljónir
íslenskra króna, en hitt kostnaður við ýmsan und-
irbúning og sérstaklega við einkar velheppnaða
menningarkynningu á Íslandsdegi sýningarinnar
15. júlí síðastliðinn þar sem 3.000 manna áhorfenda-
svæði var nánast fullskipað. Það er sérstök ánægja
að segja frá því að það tókst að halda útgjöldum inn-
an við þessar fjárveitingar bæði hvað snertir nor-
ræna þáttinn og þann íslenska. Það þykir töluvert
afrek og er of fátítt,“ segir Ólafur. | 24
Ísland á heimssýningunni í Japan
Útgjöld stóð-
ust áætlun
HÆGT er að auka afurðir í mjólkurfram-
leiðslu um 60–70% með því að flytja inn
danskt kúakyn, að mati Péturs Diðriks-
sonar, bónda á Helgavatni í Borgarfirði.
Hann telur mjög varhugavert fyrir íslensk-
an landbúnað að nýta ekki þau tækifæri
sem í þessu felast, en Viðskiptaháskólinn á
Bifröst vann í vetur skýrslu um áhrif þess
á rekstur búsins á Helgavatni ef þar yrði
notast við danskar kýr.
Danskar kýr mjólka að meðaltali um
9.000 lítra á ári, en meðalnyt kúa á Íslandi
er um 5.200 lítrar. „Þessar tölur sýna vel
hvað afkastamunurinn er mikill og það er
augljóst miðað við þessar tölur að það er
hægt að hafa annað verð á mjólkurlítr-
anum. Þetta leiðir líka til þess að maður
hugsar, að þessi atvinnuvegur hljóti að eiga
ómæld tækifæri. Það er spurning hvort það
er til annar framleiðsluatvinnuvegur á
landinu sem á önnur eins tækifæri,“ segir
Pétur.
Í rannsókn háskólans á Bifröst er byggt
á þeirri forsendu að beingreiðslur yrðu
óbreyttar en að afurðastöð myndi greiða
u.þ.b. 40 kr. á lítra af mjólk sem væri um-
fram greiðslumark. Þetta er sú upphæð
sem afurðastöðvar greiða fyrir umfram-
mjólk í dag. Niðurstaða skýrslunnar er að
hagnaður búsins aukist um tæplega 20% ef
skipt yrði um kúakyn.
Illa undirbúnir
Meðalafurðir kúa á Helgavatni eru rúm-
lega 20% yfir landsmeðaltali. Pétur sagði
að hann yrði óánægður ef afurðir á Helga-
vatni með dönskum kúm yrðu ekki yfir
meðaltali. Hann segist telja raunhæft að
þær yrðu a.m.k. 10.000 lítrar. Tekjuaukn-
ing búsins ætti því að geta orðið meiri en
kemur fram í skýrslunni.
Pétur sagði að verð á mjólk til neytenda
væri hærra á Íslandi en í nágrannalöndum
okkar þrátt fyrir að við værum með háa
framleiðslustyrki. Hann sagði að kúabænd-
ur væru því illa undirbúnir ef tollar á
mjólkurvörum yrðu lækkaðir og hingað
yrðu fluttar ódýrar mjólkurvörur í umtals-
verðu magni. Pétur sagði að drifkrafturinn í
kúabúskapnum væri metnaður bændanna
sjálfra.
„Það er hætta á því að það áræði og sú
bjartsýni sem þarf til þess að fara inn í
þennan atvinnuveg vanti ef þessir bændur
og tilvonandi bændur fá ekki að nýta öll
hugsanleg tækifæri til að ná fram þeirri
hagræðingu sem blasir við að þurfi að verða
til að standast þá samkeppni sem í vændum
er. Hver hefur áhuga á að starfa í atvinnu-
grein þar sem menn fá ekki að nýta mögu-
leikana sem búa í greininni?“ spurði Pétur.
Innflutningur nýs kúakyns gæti bætt afkomu kúabúa mikið
Varhugavert er að
nýta ekki tækifærin
Morgunblaðið/RAX
Pétur Diðriksson, bóndi á Helgavatni, telur nauðsynlegt að flytja inn danskar kýr.
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
 Landbúnaðurinn | 10–12
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 2006 VERÐ Í LAUSASÖLU 350 KR. MEÐ VSK.
Lágmúla og Smáratorgi
opið kl. 8-24
alla daga
Í HUGUM flestra er forn-
bókasali gamall maður
bakvið búðarborð með allt
það í kollinum sem hann
hefur á boðstólum.
Kannski er það tímanna
tákn að meira að segja
þessi sérhæfða stétt kaup-
manna hefur tekið
tæknina í þjónustu sína,
sem sannast á Braga Kristjónssyni, en hann hefur
höndlað með gamlar bækur í þrjá áratugi. „Við er-
um nokkuð vel á veg komnir með netsíðuna bok-
in.is og það virðist ætla að skila sér í auknum
áhuga hérlendis og erlendis,“ segir Bragi í viðtali
við Tímarit Morgunblaðsins í dag þar sem hann
ræðir um líf sitt og starf.
Bragi starfrækir með Ara Gísla syni sínum
verslunina Bókina á horni Hverfisgötu og Klapp-
arstígs í Reykjavík. Þrátt fyrir að þeir feðgar nýti
sér tæknina með þessum hætti leysir hún ekki af
hólmi þau mannlegu samskipti sem slíkur rekstur
byggist í rauninni á. Bragi segir búðina vera sam-
komustað andlega þenkjandi fólks, „sem kemur til
að rabba og létta á sér, jafnvel til að fá ráð um hin
léttvægustu málefni. Hingað koma ólíklegustu
pólitíkusar, smámenni og stórmenni. Um daginn
kom t.d. þjófur og stal frá mér farsímanum mín-
um. Það vildi þannig til, að hann var ekki opinn og
daginn eftir kom þjófurinn, búinn að fá sér heil-
mikið neðan í því og skilaði símanum og kvartaði
yfir því að hann gæti ekki notað hann til útrétt-
inga. Auðvitað þakkaði ég honum kærlega fyrir,
en mér þótti satt að segja dáldið verra, þegar hann
nokkru síðar stal gömlu tóbaksjárni úr sýningar-
glugganum. En hann um það.“
Fornbókasala
með nútímatækni
ZAPPA Plays Zappa með
þá Ahmet og Dweezil
Zappa í broddi fylkingar
spilar í Laugardalshöll
föstudaginn 9. júní næst-
komandi. Synir tónlistar-
mannsins og furðufuglsins
Frank Zappa koma fram
ásamt einvalaliði tónlistar-
manna og leika tónlist föð-
ur síns en Frank Zappa lést árið 1993.
Á meðal þeirra sem leika í hljómsveitinni
er Steve Vai, einn fremsti gítarleikari heims
en Steve lék á árum áður með Frank Zappa
og kom hingað til lands með hljómsveitinni
Whitesnake árið 1990.
Samkvæmt upplýsingum RR ehf. sem flyt-
ur hópinn hingað til lands verða fleiri tónlist-
armenn úr hljómsveitum Zappa einnig með í
för og koma þeir fram sem leynigestir. | 71
Zappa leikur Zappa
Frank Zappa
BORGARSTJÓRAHJÓN Washington, höf-
uðborgar Bandaríkjanna, þau Dianne og
Anthony A. Williams, verða heiðursgestir
Reykjavík Food & Fun-hátíðarinnar dag-
ana 22.–26. febrúar næstkomandi. Sendi-
herrahjónin í Washington, þau Hervör
Jónasdóttir og Helgi Ágústsson, fylgja
borgarstjórahjónunum í heimsókn þeirra.
Baldvin Jónsson, framkvæmdastjóri
Áforms, sagði það mikinn feng að fá svo
tignan gest sem Williams borgarstjóra
Washington í heimsókn. Hann sé mjög
áberandi í þjóðlífinu vestra, borgarstjóri
borgarstjóranna, og hafi komið miklu í
verk. Þegar Williams settist í embætti var
glæpatíðni mikil í borginni en dregið hafi
ört úr henni og öryggi borgaranna aukist
í borgarstjóratíð hans, atvinnu- og menn-
ingarlífið hafi tekið mikinn fjörkipp, m.a.
stór ráðstefnuhöll verið byggð og laðað
að fjölsóttar ráðstefnur og styrkt ferða-
þjónustu í borginni.
Markaðsátak Áforms með íslensk mat-
væli hefur vakið mikla athygli í Wash-
ington DC. Var það m.a. valið markaðs-
herferð ársins í fyrra af tímaritinu The
Washingtonian. Sterk tengsl hafa mynd-
ast milli lykilfólks, m.a. á sviði veitinga-
og ferðaþjónustu og borgarstjórnar, og
Íslands í kjölfar markaðsátaksins. Að
sögn Baldvins hefur borgarstjórinn áhuga
á að hitta íslenska ráðamenn og eins
framleiðendur íslenskra matvæla, sjó-
menn og bændur, skoða landið og baða
sig í heitum laugum. Hann er áhuga-
samur um stangaveiðar og hefur lýst
áhuga á að koma hingað til veiða að
sumri til.
Auk borgarstjórans koma til hátíð-
arinnar tólf þekktir matreiðslumeistarar,
sex evrópskir og sex bandarískir. Munu
þeir leika listir sínar í eldhúsum tólf veit-
ingahúsa í Reykjavík á hátíðinni. Fimm
þekktir matreiðslumeistarar frá Wash-
ington DC verða í hópnum og er ætlunin
að kynna sérstaklega á hátíðinni allt það
sem borgin hefur upp á að bjóða sem
áhugaverður ferðamannastaður. Þá mun
Kenneth Meyer, aðalforstjóri Austur-
strandardeildar Whole Foods Market-
verslanakeðjunnar, koma á hátíðina til að
efla enn frekar samstarfið við Íslendinga.
Fulltrúar margra útbreiddra og áhrifa-
mikilla fjölmiðla hafa staðfest komu sína,
bæði til að fjalla um hátíðina og heimsókn
borgarstjórahjónanna til Íslands.
Borgarstjóri Washington verður
heiðursgestur Food & Fun
Morgunblaðið/Guðni Einarsson
Anthony A. Williams, borgarstjóri Wash-
ington DC, og Baldvin Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Áforms, á árshátíð veitinga-
húsa í borginni í fyrra þar sem veisluföng
voru úr íslensku hráefni.
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is