Morgunblaðið - 22.01.2006, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 2006 31
Erfitt að verða útlendingur
Hope og Einar bjuggu í New York
fyrstu þrjú árin eftir giftingu og Hope
kenndi iðjuþjálfun við Columbia Uni-
versity. Litla fjölskyldan fluttist síðan
til Íslands árið 1974. Þá var frum-
burðurinn Tryggvi þriggja mánaða
og Hope hafði heimsótt landið 11
sinnum. Dóttirin Katla fæddist þrem-
ur árum síðar.
„Að verða útlendingur er það erf-
iðasta sem ég hef nokkurn tímann
gert. Þegar maður kann lítið í öðru
tungumáli segir maður ekki það sem
maður vill segja, heldur það sem mað-
ur getur sagt. Margir í útlendinga-
samfélaginu hér á landi segja að
fyrstu 20 árin í íslenskunni séu erf-
iðust!“ segir Hope og skellir upp úr.
Hún bætir við að henni finnist ennþá,
eftir 32 ár, að hún sé ekki alveg með
sama persónuleika þegar hún tali á ís-
lensku og á ensku. Viðtalið fer fram á
íslensku – góðri íslensku því Hope tal-
ar málið ákaflega vel – en inn á milli
grípur hún í eitt og eitt orð á ensku.
Ég spyr Hope af hverju í ósköp-
unum hún hafi ekki gefist upp og snú-
ið aftur til Bandaríkjanna. Hún hugs-
ar málið eldsnöggt og segir síðan:
„Ég hafði þegar tekið ákvörðun um
að vera hér ævilangt. Það var ég sjálf
sem kaus Ísland. Ég var ekki dregin
hingað vegna þess að ég væri ástfang-
in af heimamanni eða eitthvað álíka.
Ég hitti Íslendinginn eftir að hafa
sjálf tekið ákvörðunina. Hann gat
náttúrlega varla trúað því að rekast á
stelpu í New York sem vildi ekkert
annað en að búa í Reykjavík. Þannig
að það kom aldrei neitt til greina hjá
mér annað en að vera hér. Ég vildi
búa á Íslandi og var búin að fá nóg af
Bandaríkjunum,“ segir Hope.
Ert þú ekki til í
að vera formaður?!
Hope stofnaði Iðjuþjálfafélag Ís-
lands, ásamt öðrum, tveimur árum
eftir að hún kom til landsins. „Til að
koma á laggirnar námsbraut í iðju-
þjálfun varð að hafa félag á borð við
þetta og fá löggildingu starfsheitisins.
Það varð líka að hafa nógu margar
deildir starfræktar til að nemar gætu
farið í starfsnám. Ferlið var satt að
segja margfalt lengra en mig grun-
aði,“ segir Hope. Hún lagði þó ekki
árar í bát og iðjuþjálfanámi var loks
komið á laggirnar í Háskólanum á
Akureyri. Árið 2001 hlaut Hope við-
urkenningu frá iðjuþjálfadeild Col-
umbia University í New York fyrir
frábæran árangur í starfi.
Í Bandaríkjunum hafði Hope unnið
sem iðjuþjálfi innan geðheilbrigðis-
kerfisins og gerði það sama eftir að
hún flutti hingað til lands. Hún fór á
fund hjá Geðhjálp stuttu eftir að fé-
lagið var stofnað. „Á þeim fundi gerð-
ist það sem gerist reyndar oft, að ég
rétti upp hönd og legg eitthvað til
málanna. Þá segir fólk oftar en ekki:
Heyrðu, ert þú ekki bara til í að vera
formaður?! Mér fannst mjög mikill
heiður að vera sýnt þetta traust þegar
ég var enn frekar nýkomin til lands-
ins, og sagði því alltaf já. Ég vissi hins
vegar ekki þá að það nenntu hrein-
lega ekki margir að vera í for-
mennsku og að vinna kauplaust!“
Hope vann á Kleppi í tæp þrjú ár
en hætti síðan og vildi að eigin sögn
frekar vinna kauplaust sem formaður
Geðhjálpar en í geðheilbrigðiskerfinu
„fyrir skítalaun“. „Ég vildi heldur
vinna við eitthvað sem ég hefði mikla
trú á en að vinna í kerfi sem mér
fannst að mörgu leyti mannskemm-
andi, bæði fyrir sjúklinga og starfs-
fólk. Sjúkrahúsið var of mikil stofnun
og mér fannst mikilvægt að koma
geðheilbrigðisþjónustu út í samfélag-
ið, til fólksins,“ segir hún.
Fyrir hönd Geðhjálpar fór Hope
árlega til borgarstjóra Reykjavíkur,
sem þá var Davíð Oddsson, til að fá
styrk fyrir ýmsa þjónustu á vegum fé-
lagsins. Á endanum fannst henni
kominn tími til að fást við ný viðfangs-
efni.
– Og hvað tók þá við?
Hope skellir upp úr. „Ja, það var
borgaraleg ferming!“
Sími sem ekki hefur stoppað
Og þá var að bretta upp ermarnar.
Þetta var árið 1988 og Tryggvi,
Fjölskyldan í Æsufelli stillir sér upp fyrir ljósmynd á jólakorti árið 1994. Hope
ásamt syninum Tryggva, dótturinni Kötlu og eiginmanninum Einari.
Hope á svölunum heima hjá sér í New York á sjöunda áratugnum. Þarna er hún
rétt um þrítugt og búin að giftast víkingnum sem hún fann á Kennedy-flugvelli.
HOPE Knútsson hefur stofnað
eða setið í stjórn eftirfarandi
félaga:
Iðjuþjálfafélag Íslands
Stofnaði það árið 1976, ásamt
öðrum, og var formaður í 22 ár.
Fékk starfsheitið iðjuþjálfi löggilt.
Sat í 28 ár fyrir Íslands hönd í
Heimssambandi iðjuþjálfa og í
áratug í Evrópuráði iðjuþjálfa.
Geðhjálp
Gekk til liðs við samtökin stuttu
eftir stofnun og var formaður
þeirra í 5 ár.
Siðmennt
Var frumkvöðull að borgaralegum
fermingum á Íslandi. Stofnaði árið
1990 Siðmennt, félag siðrænna
húmanista á Íslandi um borg-
aralegar athafnir. Hefur gegnt for-
mennsku þar í hátt í áratug.
Félag nýrra Íslendinga
Stofnaði félagið árið 1991 og var
formaður í 6 ár.
Kynfræðifélag Íslands
Tók þátt í stofnun þess og sat í
stjórn í eitt ár.
Bandalag háskólamanna, BHM
Sat í fulltrúaráði þess í 7 ár.
Samtök heilbrigðisstétta, SHS
Sat í stjórn þeirra í 2 ár.
Útlendingaráð
Tók þátt í stofnun þess árið 1997.
Útlendingaráð breyttist síðan í
Fjölmenningarráð og Hope var
formaður þess frá 2000–2005.
Formennska og frumkvöðlastarf