Morgunblaðið - 22.01.2006, Blaðsíða 6

6 SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
411 5000
NÝTT SÍMANÚMER SKRIFSTOFU ÍTR
Skemmtilegur frítími
SÍMAVER REYKJAVÍKURBORGAR SÉR NÚ
UM SÍMSVÖRUN FYRIR SKRIFSTOFU ÍTR
ÍÞRÓTTA- OG TÓMSTUNDASVIÐ REYKJAVÍKUR
UNDANFARNA áratugi hefur þeim Bretum
fjölgað sem fara á örorkubætur vegna algengra
heilsufarsvandamála á borð við bakverki, verki í
hálsi og streitu, að sögn Gordon Waddell, sér-
staks ráðgjafa ríkisstjórnar Bretlands í málum
sem varða fötlun og örorku.
Waddell sem var prófessor í bæklunar-
skurðlækningum í Glasgow í mörg ár, hefur und-
anfarin 20 ár verið í fararbroddi í rannsóknum
og bak- og hálsverkjum. Hann hefur einnig unnið
mikið að rannsóknum á örorku og þróun og
breytingum á almannatrygginum á Vestur-
löndum, sérstaklega í Bretlandi. Waddell er nú
prófessor vð Háskólann í Cardiff en hann hélt
fyrirlestur á Læknadögum á föstudag, þar sem
hann beindi sjónum einkum að tognunum á hálsi
og viðbrögðum við þess konar meiðslum.
Veruleg fjölgun bótaþega
Waddell segir að í Bretlandi hafi verið útbúinn
sérstakur bæklingur vegna hálstognana sem
dreift er á slysavarðstofum til fólks sem orðið
hefur fyrir þeim. Í bæklingnum sé að finna upp-
lýsingar og ráðleggingar til almennings sem eiga
að auðvelda fólki að takast á við líf og starf þrátt
fyrir skaðann. Þar er meðal annars lögð áhersla
á að fólk æfi hálsinn og haldi sér í formi til þess
með jógaiðkun og gönguferðum.
Waddell segir fólki sem fái bætur vegna al-
gengra heilsufarsvandamála hafa fjölgað veru-
lega í Bretlandi á und-
anförnum áratugum. „Í
Bretlandi hefur þessi hópur
þrefaldast að stærð frá því
seint á áttunda áratugnum,“
segir hann.
Þá hafi um 1 milljón Breta
fengið örorkubætur, en nú sé
þessi tala um 2,7 milljónir
manna. Um ein milljón
manna í þessum hópi stríði
við alvarleg veikindi eða fötlun en flestir hinna
glími við algeng heilsufarsvandamál. Waddell
rekur fjölgunina til samfélagslegra breytinga en
segir mikilvægt að endurskoða þau viðhorf sem
ríkja til þess hvernig bregðast eigi við hinum
ýmsum vandamálum sem upp koma í lífi fólks.
Bæði þurfi að bæta þá þjónustu sem þetta fólk
fær í heilbrigðiskerfinu en samfélagið í heild
sinni þurfi einnig að finna betri leiðir til að
bregðast við vandanum.
Tilraunaverkefni
Um það fólk sem glímir við algeng heilsufars-
vandamál á borð við hálsverki gildi „að halda
áfram að lifa lífinu og reyna að halda sínu striki
eins og hægt er,“ segir Waddell. „Með þessu
móti jafnar fólk sig oftast fyrr. Það gildir reynd-
ar um margs konar erfiðleika í lífinu að betra er
að horfast í augu við þá og takast á við þá heldur
en að liggja fyrir og vænta þess að læknavísindin
eða aðrir finni töfralausn.“ „Fólk getur gert ým-
islegt í sínum málum sjálft. Oft gengur ein-
staklingum betur að fást við eigin vandamál en
sérfræðingum og læknum,“ segir hann.
Waddell segir að í Bretlandi hafi menn um
nokkurt skeið reynt að sporna við fjölgun í hópi
þeirra sem fá örorkubætur vegna algengra
heilsufarsvandamála. Seint á tíunda áratugnum
hafi tekist að stöðva fjölgunina í þessum hópi.
Um þessar mundir séu tilraunaverkefni í gangi á
sjö stöðum í landinu sem miði meðal annars að
því að aðstoða fólk, sem er á bótum vegna al-
gengra heilsufarsvandamála, við að komast út í
atvinnulífið.
„Á þeim stöðum sem þessi verkefni hafa verið
starfrækt hafa um tvöfalt fleiri bótaþegar komist
aftur út á vinnumarkaðinn en annars staðar í
landinu. Þetta er gríðarleg fjölgun, sú mesta sem
orðið hefur í tilraunaverkefnum af þessari stærð-
argráðu,“ segir Waddell að lokum.
Svipuð þróun hér á landi
Ragnar Jónsson, bæklunarlæknir með sér-
þekkingu á hryggjarsjúkdómum og hryggj-
aráverkum, segir fjölgun bótaþega sem glíma við
algeng heilsufarsvandamál hafa verið svipaða hér
á landi og í Bretlandi. Hann segir að á Íslandi
hafi verið unnið að aðgerðum vegna þessa í mörg
ár.
Ragnar hefur ásamt Magnúsi Ólafssyni, lækni
á Reykjalundi, þýtt breska bæklinginn um við-
brögð við tognunum á hálsi og segir stefnt að því
að gefa hann út. Fyrir tveimur árum þýddu þeir
Ragnar og Magnús bók um bakverki sem gefin
var út á vegum Landlæknisembættisins.
Fleiri fá örorkubætur vegna algengra heilsufarsvandamála
Mikilvægt að fólk haldi sínu
striki þrátt fyrir verki
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
Gordon Waddell
FÉLAGSMENN í Stéttarfélagi ís-
lenskra félagsráðgjafa felldu ný-
gerðan kjarasamning við Reykja-
víkurborg í atkvæðagreiðslu.
Samningurinn var undirritaður 30.
desember sl. 74 voru á kjörskrá. 66
greiddu atkvæði, þar af sögðu 64
nei en tveir vildu samþykkja samn-
inginn.
Vilborg K. Oddsdóttir, formaður
kjaranefndar félagsins, segir að
megn óánægja sé meðal fé-
lagsráðgjafa sem starfa hjá borg-
inni. Félagsráðgjafar hafi hafnað
þeirri starfsmatsleið sem borgin
vildi koma á. „Einnig fannst fé-
lagsráðgjöfum, sem starfa hjá
Reykjavíkurborg, að borgin kæmi
ekki til móts við þá kröfu að jafna
mismunandi launakjör, sem eru hjá
þjónustumiðstöðvunum,“ segir hún.
Vilborg segir að fundahöld séu
áformuð eftir helgi. „Þá verður
ákveðið hvað gert verður í fram-
haldinu. Það er hugur í fólki að
boða til verkfalls ef borgin kemur
ekki með eitthvað betra tilboð,“
segir hún.
Félagsráðgjafar
eru að íhuga
aðgerðir
UMFERÐARSTOFA og ríkisskatt-
stjóri hafa tekið upp samstarf um
upplýsingamiðlun úr ökutækjaskrá
Umferðarstofu á þjónustusíðu rík-
isskattstjóra.
Samkvæmt fréttatilkynningu frá
Umferðarstofu og ríkisskattstjóra
er samstarf stofnananna í því fólgið
að einstaklingar sem skrá sig með
veflykli inn á þjónustusíðu sína á
vef ríkisskattstjóra geta óskað eftir
upplýsingum um ökutækjaeign sína
úr ökutækjaskrá. Einstaklingar
geta sótt lista yfir ökutækjaeign
sína og síðan svokallaða feril-
skýrslu um hvert ökutæki sem inni-
heldur ítarlegar upplýsingar um
ökutækið. Upplýsingarnar eru án
endurgjalds fyrir einstaklinga.
Upplýsingar um
ökutækjaeign á
þjónustusíðu
ríkisskattstjóra
Á LEIKSKÓLANUM Ástúni á
Breiðdalsvík starfa þær Ingibjörg
Jónsdóttir og Þórdís Einarsdóttir.
Þær eru með níu börn í skólanum
um þessar mundir og eiga jafnvel
von á tveimur til viðbótar innan
skamms. Leikskólinn er starf-
ræktur frá kl. átta á morgnana til
hálfeitt eftir hádegi og krílin á
aldrinum frá eins árs til að verða
sex ára.
„Þetta gengur vel og er pass-
legur fjöldi,“ segir Þórdís. Þær
segjast fylgjast með umræðum um
kjaramál leikskólastarfsmanna.
Þórdís hefur verið í starfinu í
tuttugu ár, en Ingibjörg er nýlega
byrjuð.
Þær hafa samskipti við leikskóla
umhverfis sig og segja vel búið að
skólanum þeirra. Hann var byggð-
ur fyrir um átta árum, er rúmgóður
og góð aðstaða er úti við með fjöl-
breyttum leiktækjum.
Líflegt í Ástúni Morgunblaðið/Steinunn ÁsmundsdóttirÞau Björgvin Bragi Ólafsson og Guðrún Björg Róbertsdóttir eru galvösk íútivistinni og elska að veltast ofan brekkuna við Ástún á Breiðdalsvík.
Þær Ingibjörg og Þórdís kenna 1–6 ára börnum í Ástúni og hafa eðlilega í
nógu að snúast með börnin níu sem eru í skólanum um þessar mundir.
LÖGREGLAN í Reykjavík stöðvaði
sjö ökumenn, sem grunaðir voru
um að aka ölvaðir undir stýri að-
faranótt laugardags. Að sögn lög-
reglunnar voru flestir ökumann-
anna í yngri kantinum, eða á milli
tvítugs og þrítugs.
Blóðprufa var tekin úr þeim og
er niðurstöðu að vænta eftir hálfan
mánuð. Reynist þeir hafa ekið und-
ir áhrifum áfengis eiga þeir yfir
höfði sér sekt og jafnvel sviptingu
ökuleyfis.
Sjö grunaðir
um ölvun
LÖGREGLAN í Keflavík var kölluð
út klukkan rétt rúmlega fimm að-
faranótt laugardags vegna hóp-
slagsmála fyrir utan skemmtistað-
inn Casínó. Þar höfðu lögreglumenn
afskipti af fjórum mönnum. Einn
þeirra var talinn nefbrotinn og ann-
ar rifbeinsbrotinn.
Mönnunum var ekið að Heilbrigð-
isstofnun Suðurnesja til aðhlynning-
ar. Annar mannanna var útskrif-
aður en hinn sendur til frekari
rannsóknar á Landspítala – há-
skólasjúkrahúsi í Fossvogi. Sam-
kvæmt upplýsingum sem lögreglu-
menn fengu á vettvangi höfðu
mennirnir lent í slagsmálum við
þrjá varnarliðsmenn af Keflavíkur-
flugvelli. Þeir voru hins vegar á bak
og burt er lögreglumenn komu á
staðinn.
Lögreglan í Keflavík hafði sam-
band við lögregluna á Keflavíkur-
flugvelli sem hafði afskipti af varn-
arliðsmönnunum þegar þeir sneru
aftur inn á völl. Málið er í rannsókn.
Hópslagsmál fyr-
ir utan skemmti-
stað í Keflavík
BÆJARSTJÓRINN í Mosfellsbæ
hefur lagt til að fasteignaskattur í
sveitarfélaginu verði lækkaður enn
frekar, úr 0,295% í 0,265%. Tillagan
verður til umræðu í bæjarstjórn 25.
janúar næstkomandi.
Samkvæmt tilkynningu frá
Ragnheiði Ríkharðsdóttur, bæj-
arstjóra, leiðir hækkun fast-
eignamats til þess að tekjur sveitar-
félagsins vegna fasteignaskatta
verða rúmlega 19 milljónum kr.
meiri en fjárhagsáætlun 2006 gerði
ráð fyrir. Með tillögunni sé verið að
standa við þá stefnumörkun við
gerð fjárhagsáætlunarinnar að
fasteignaskattar á íbúðarhúsnæði
hækkuðu ekki að raungildi milli ár-
anna 2005 og 2006.
Nýlega samþykkti bæjarstjórnin
breytingu fasteignagjalda þannig
að fasteignaskattur íbúðahúsnæðis
lækkaði úr 0,360% í 0,295% og
vatnsskattur lækkaði úr 0,150% í
0,120%.
Fasteignaskatts-
hlutfall lækkað
í Mosfellsbæ