Morgunblaðið - 13.04.2006, Síða 1

VERÐBÓLGAN hefur ekki verið
meiri hér á landi í fjögur ár og síð-
astliðna tólf mánuði hefur verð-
bólga verið 5,5%, að því er fram
kemur í mælingu Hagstofu Ís-
lands. Samkvæmt henni hækkaði
vísitala neysluverðs á milli mars
og apríl um 1,14%.
Verðbólgan síðastliðna tólf mán-
uði hefur aukist frá fyrra mánuði
en þá var tólf mánaða verðbólga
4,5%. Undanfarna þrjá mánuði
hefur vísitala neysluverðs hækkað
um 2,2%, en það jafngildir 9,1%
verðbólgu á ári.
Gengisvísitala íslensku krón-
unnar hækkaði um 2,22% í við-
skiptum gærdagsins og veiktist
sem því nemur. Gengi evrunnar er
nú 92,3 krónur og hefur ekki verið
svona hátt síðan um áramótin 2001
til 2002.
„Endimörk góðu áranna“
Tryggvi Þór Herbertsson, for-
stöðumaður Hagfræðistofnunar
HÍ, segir að verðbólguaukningin
verði til þess að greiðslubyrði af
lánum og skuldum þyngist hjá
fólki. Fyrir þá sem eigi peninga,
sparifjáreigendur og aðra slíka,
muni eignir hins vegar hækka að
nafnvirði þótt þær hækki ef til vill
ekki að raunvirði. Þá muni verð á
vöru og þjónustu hækka í kjölfar
verðbólgunnar, þannig að það
verði dýrara að lifa.
„Það má segja að við séum kom-
in að eins konar tímabundnum
endimörkum góðu áranna,“ segir
Tryggvi. „Þetta gengur yfir á einu
eða tveimur árum. Svo byrjar ball-
ið aftur.“
Hámarkslán Íbúðalánasjóðs
hækka úr 15,9 milljónum í 18,0
milljónir 18. apríl nk. Tryggvi seg-
ir hækkunina það vitlausasta sem
hægt sé að gera í lánamálum
núna. Þegar bankarnir hafi loksins
dregið að sér hendur varðandi út-
lán til íbúðalána komi ríkið og
hækki hámarkslánin. „Það er fyrir
neðan allar hellur að þetta skuli
gert.“
Halldór Ásgrímsson forsætis-
ráðherra sagði í gær að breytingar
á genginu hlytu að ýta undir um-
ræðu um að taka upp evruna.
Efnahagslífið hér væri viðkvæmt
fyrir utanaðkomandi áhrifum,
vaxtakostnaður hér væri alltof hár
og það skerti samkeppnisstöðu at-
vinnulífsins.
Davíð Oddsson, formaður
bankaráðs Seðlabankans, segir að
verðbólguaukningin sé í megin-
atriðum í takt við spár bankans,
en þó heldur í efri takti þeirra og
að búast megi við að nokkurn tíma
taki fyrir gengisbreytingarnar að
síast inn í verðlagið.
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ, segir að
hækkun krónunnar hafi varað
lengur en nokkurn óraði fyrir og
að breytingarnar núna séu nauð-
synlegar fyrir íslenskan sjávarút-
veg og útflutningsgreinarnar.
Verðbólgan ekki
meiri í fjögur ár
Eftir Árna Helgason, Grétar Júníus
Guðmundsson og Hjálmar Jónsson

Forsætisráðherra: Breytingar á genginu ýta undir umræðu um evru

Aukning verðbólgunnar í meginatriðum í takt við spár Seðlabankans
ÖLL olíufélögin hafa hækkað eldsneytisverð síðustu
daga og hefur verð á bensíntanki hækkað um 14%
frá áramótum. Eftir síðustu hækkanir er algengasta
sjálfsafgreiðsluverð á 95 oktana bensíni hjá þremur
stærstu olíufélögunum 122,80 krónur og á dísilolíu
117,90 krónur. Skýringar á hækkununum eru hækk-
anir á heimsmarkaðsverði og veiking krónunnar.
Neytendur eru margir ósáttir. „Það er orðinn stór
hluti af mánaðarlegum útgjöldum að reka bíl og þá
meira að segja bara hvað bensín varðar,“ sagði Óli
Rafn Gunnarsson í samtali við Morgunblaðið í gær.
Aðalheiður Jörgensen var á sama máli og sagði
hækkanirnar skelfilegar. „Þetta hækkar allt of mik-
ið eins og annað sem hefur hækkað undanfarið.“ | 4
Morgunblaðið/Sverrir
Óánægja með hækkun eldsneytisverðs
STOFNAÐ 1913 102. TBL. 94. ÁRG. FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 2006 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Beckett yfir og
allt um kring
Hann er einn af áhrifamestu
rithöfundum 20. aldarinnar | 34
Viðskipti | Mesta verðbólga í fjögur ár  Maðurinn sem felldi
pundið Börn | Fyrirmynd Snorra í Idol  Hvað gerðist á páskum?
Íþróttir | Axel þjálfar Elverum  Ísland tapaði fyrir Hollandi
Viðskipti, Börn og Íþróttir
Róm. AFP, AP. | Romano Prodi, forsætisráð-
herraefni vinstri- og miðjumanna, kvaðst í
gær vera viss um að úrslit þingkosninganna
á Ítalíu breyttust ekki þrátt fyrir þá kröfu
Silvios Berlusconis forsætisráðherra að
43.000 vafaatkvæði yrðu endurtalin. Prodi
viðurkenndi þó að ólíklegt væri að hann
gæti myndað ríkisstjórn fyrir miðjan næsta
mánuð. Útlit er því fyrir pólitíska óvissu í
landinu næstu vikurnar.
Prodi sagði líklegt að hann þyrfti að bíða
eftir því að nýr forseti Ítalíu yrði kjörinn á
þinginu áður en hann fengi umboð til að
mynda nýja ríkisstjórn. Sjö ára kjörtímabili
fráfarandi forseta, Carlos Azeglios Ciamp-
is, lýkur 18. maí og hann kveðst vilja að eft-
irmaður sinn veiti stjórnarmyndunarum-
boðið.
Stuðningsmenn vinstribandalagsins hafa
gagnrýnt Berlusconi fyrir að viðurkenna
ekki ósigur í kosningunum. Berlusconi
áréttaði kröfu sína um endurtalningu í gær-
kvöldi og sakaði andstæðinga sína um
„kosningasvik“.
„Sigur okkar er öruggur,“ sagði Prodi og
kvaðst ekki óttast að bandalag hans missti
þingmeirihlutann. Hann viðurkenndi þó að
bandalagið kynni að þurfa að reiða sig á
stuðning sjö þingmanna sem skipaðir voru
til lífstíðar í öldungadeildina.
Reuters
Romano Prodi, leiðtogi vinstribandalags-
ins á Ítalíu, á blaðamannafundi í gær.
Óvissa á Ítalíu
næstu vikur
♦♦♦
Brussel. AP, AFP. | Gróði evrópskra banka
af greiðslukortum er „óeðlilegur“ og
„óhóflegur“ að sögn Neelie Kroes, sem fer
með samkeppnismál í framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins (ESB).
„Alsælunni er lokið,“ sagði Kroes í gær
og bætti við að greiðslukortafyrirtæki og
bankar þyrftu að bæta úr þessu, ella ættu
þeir yfir höfði sér rannsókn á grundvelli
laga um auðhringavarnir. Rannsóknin
gæti orðið til þess að þeir yrðu knúnir til
að koma á úrbótum eða greiða sektir.
Framkvæmdastjórnin birti í gær fyrstu
skýrslu sína um viðamikla rannsókn á
greiðslukortum í aðildarlöndum ESB. Seg-
ir þar að greiðslukort hækki smásöluverð
um allt að 2,5 af hundraði. Neytendur og
fyrirtæki greiði of mikið fyrir debet- og
kreditkort vegna of lítillar samkeppni og
gróðinn af kortaþjónustu nemi allt að
fjórðungi af heildarhagnaði stórra banka.
Kroer sagði að það væri mikið hags-
munamál fyrir neytendur að bankar ein-
skorðuðu ekki þjónustu sína við eitt land
og byðu greiðslukort í fleiri löndum. Í
nokkrum löndum þyrftu neytendur að
greiða helmingi meira fyrir Mastercard-
og Visa-kort en í öðrum ESB-löndum.
„Alsælunni
er lokið“
ESB gagnrýnir gróða
banka af greiðslukortum
ÚTLIT er fyrir að gott skíðafæri verði víða
næstu daga og nægur snjór í flestum fjöllum.
Skíðavika Ísfirðinga var sett í 72. skipti við
hátíðlega athöfn á Silfurtorgi í gærdag en í
kjölfarið var keppt í sprettgöngu Núps sem
fram fór í miðbæ Ísafjarðar. Nægur snjór er á
skíðasvæðum Ísfirðinga.
Allt útlit er fyrir að opið verði í Bláfjöllum í
dag og næstu daga en í gær voru átta lyftur af
fjórtán í notkun. Í Hlíðarfjalli á Akureyri
verður opið alla páskana og gott færi. Á Dal-
vík er búið að snjóa mikið að undanförnu og
nægur snjór í brekkunum og fastlega búist
við að opið verði yfir alla páskana. Þar verður
jafnframt öllum fermingarbörnum boðið frítt
á skíðasvæðið yfir hátíðarnar. Í Oddsskarði
var í gær í fyrsta skipti í vetur opið í efstu
skíðalyftunni og má því búast við að opið verði
þar áfram næstu daga og á Ólafsfirði er næg-
ur snjór, opið alla páskana og mikil dagskrá.
Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofu Ís-
lands er búist við þokkalegu vorveðri sunn-
anlands næstu daga, þar verður hlýjast,
minnst úrkoma og sólríkast. Annars er búist
við suðaustanátt með einhverri vætu, rign-
ingu eða slyddu, á morgun sunnan- og vest-
anlands en snýst í norðaustanátt aftur á laug-
ardag með snjókomu um landið norðanvert en
léttir til syðra. Víða verður næturfrost en að
deginum til verður hiti víðast yfir frostmarki.
Víða skíðafæri og nægur snjór
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörns
Skíðavika Ísfirðinga var sett í 72. skipti við
hátíðlega athöfn á Silfurtorgi í gærdag en í
kjölfarið var keppt í sprettgöngu Núps.

Verðbólgan C1 | 10