Morgunblaðið - 14.12.2006, Blaðsíða 38
38 FIMMTUDAGUR 14. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Guðbjörg Sig-ríður Pálsdóttir
fæddist í Reykjavík
12. júlí 1907. Hún
andaðist á líkn-
ardeild Landakots
4. desember síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Páll
Einarsson bátasmið-
ur og vélamaður og
Pálína Jónsdóttir
verkakona. Hún var
elst þriggja alsystk-
ina, yngri voru Jón-
ína Lilja, f. 1909, d.
1980, og Guðmundur, f. 1911, d.
1941 (fórst með bv. Sviða). Hálf-
systkini hennar voru Stefanía,
Þórunn, Jóhanna, Einar og Olga
Dagmar, þau eru öll látin. Faðir
Guðbjargar drukknaði 1914. Hún
ólst upp í Reykjavík hjá móður
sinni ásamt alsystkinum sínum, oft
við þröngan kost.
Guðbjörg giftist 7. mars 1931 sr.
Bergi Björnssyni, f. 9. maí 1905, d.
16. október 1990. Hann vígðist að
vélavirkja, f. 1970, börn þeirra eru
tvíburarnir Brynjar Þór og Katrín
Ósk, f. 2001. Dóttir Guðmundar
frá fyrra hjónabandi hans og Erlu
Valtýsdóttur, d. 21. apríl 1969, er
Berglind bankastarfsmaður, f.
1965, synir hennar eru Bergur Vil-
hjálmsson, f. 1992, og Heiðar Páll
Berglindarson, f. 2002.
Árið 1961 fékk sr. Bergur lausn
frá prestsembætti og fluttist fjöl-
skyldan til Reykjavíkur. Þar starf-
aði sr. Bergur sem fulltrúi í dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu. Einnig
fékkst hann við kennslustörf. Í
Reykjavík fór Guðbjörg að vinna
utan heimilis og var starfsvett-
vangur hennar á meðferðarheim-
ili. Sr. Bergur var farlama sjúk-
lingur síðustu 11 æviár sín,
dvaldist lengst af heima og helg-
aði Guðbjörg sig umhyggjunni
fyrir honum. Eftir lát eiginmanns-
ins bjó Guðbjörg áfram á heimili
sínu á Háaleitisbraut 50, ásamt
Ragnari Heiðari syni sínum, sem
alla tíð bjó heima hjá foreldrum
sínum og var þeirra beggja styrk-
asta stoð. Mörg síðustu árin þjáð-
ist Guðbjörg mjög af þeim sjúk-
dómi, sem nú hefir leitt hana til
lokadægurs.
Útför Guðbjargar verður gerð
frá Dómkirkjunni í Reykjavík í
dag og hefst athöfnin klukkan 13.
Breiðabólsstað á
Skógarströnd 27.
mars sama ár og
bjuggu þau hjónin
þar um sex ára skeið.
Þaðan fluttust þau að
Stafholti í Stafholt-
stungum. Þar þjónaði
sr. Bergur frá 1937–
1961 og var prófast-
ur í Mýraprófasts-
dæmi frá 1945–1961.
Þau hjónin eignuðust
tvo syni, sem báðir
eru búsettir í Reykja-
vík, þeir eru: 1)
Ragnar Heiðar, starfsmaður hjá
Reykjavíkurborg, f. 1935. 2) Guð-
mundur Páll, fulltrúi hjá Bruna-
málastofnun Íslands, f. 1942,
kvæntur Gerði Daníelsdóttur
bankastarfsmanni, f. 1946. Börn
þeirra eru a) Björn, vélfræðingur,
f. 1970, sambýliskona Kristín
Björnsdóttir, sonur þeirra er Guð-
mundur Brimir, f. 2002. b) Guð-
björg aðalbókari, f. 1976, gift
Magnúsi Eðvarði Guðleifssyni bif-
Elsku amma, ég sit hér við kerta-
ljós og horfi á mynd af þér. Kistu-
lagningin þín var í dag, en ég trúi
þessu samt ekki, jú, jú, vissi að það
kæmi að þeirri stund að þú myndir
kveðja og hefja ferðalagið mikla. Þú
orðin 99 ára og hálfu ári betur. En
þetta er sárt, alveg ótrúlega sárt.
Ég sagði við gullmolann okkar,
son minn, hann Berg, þegar hann
sagði „Nei, nei, langamma getur
ekki verið dáin“ að við mættum ekki
vera eigingjörn. Þú varst orðin svo
þreytt, svo þreytt á eilífum sársauka
og vanlíðan.
Mikið þótti mér vænt um þegar
séra Björn Jónsson kallaði mig fóst-
urdóttur þína við kistulagninguna,
þannig var það svo sannarlega þó
svo að þú hafir alltaf verið amma í
mínum huga. Til ykkar afa flutti ég
eftir móðurmissi fjögurra ára göm-
ul. Þið tókuð mér opnum örmun þó
svo að þið væruð nú bæði komin yfir
miðjan aldur eða um 60 ára, og þar
af leiðandi örugglega ekki alltaf ver-
ið auðvelt að sjá um lítið fjörugt
stelpuskott, sem varð svo unglingur
og oft á tíðum uppreisnargjarn ung-
lingur. Alltaf voruð þið svo góð við
mig, alltaf var mér fyrirgefið, ég sé
það núna þegar Bergur minn er að
komast á unglingsárin að þetta hef-
ur nú ekki verið auðvelt, amma mín.
Afi orðinn skugginn af sjálfum sér
eftir að hafa fengið blóðtappa við
heila, misst málið og nánast lamaður
hægra megin líkamans. En þú varst
harðákveðin í því að annast hann
sjálf heima með dyggri og góðri
hjálp Ragga frænda. Hefði nú marg-
ur gefist upp en ekki þú, amma, að
gefast upp var ekki til í þínum
kokkabókum, og þið Raggi önnuðust
afa svona í 11 ár eða þangað til hann
lést í rúminu sínu heima 16. okt.
1990.
Frá ykkur gekk ég í skóla á vet-
urna en á sumrin dvaldi ég í Borg-
arfirðinum hjá foreldrum Gerðar
stjúpmóður minnar og Ingibjörgu
dóttur þeirra. Yndisleg hjón sem
mér þótti mikið vænt um og leið vel
hjá, en þau eru nú bæði látin.
18 ára flutti ég að heiman en það
leið varla sá dagur sem ég heyrði
ekki í þér amma mín, þér leið ekki
vel nema þú næðir þó ekki væri
nema smásímasambandi við mig og
svo pabba, varðst bara að heyra í
okkur hvern dag.
Nánast á hverjum sunnudegi kom
ég svo og nánast öll fjölskyldan í
heimsókn til ykkar Ragga. Synir
mínir dáðu þig mikið, þá sérstaklega
Bergur sem varð 14 ára núna 7. des.
Oft á tíðum þegar hann var yngri og
þegar ég þurfti að vinna lengur en
hinn venjulega vinnutíma þá fór
Raggi og náði í hann og fór með
hann til þín á „Háu“ og varð hann
einstaklega hændur að þér og þótti
mjög svo vænt um þig. Litli stubb-
urinn minn hann Heiðar Páll, sem
varð þriggja ára 3. des. eða daginn
áður en þú kvaddir, hændist líka
mikið að þér, hann var ekki hár í
loftinu þegar hann fór að príla upp í
rúmið til þín til að kúra hjá þér og
knúsa þig, hann segir núna að þú
sért farin til guðs, englanna og
tunglsins.
Ég gæti nú skrifað heila bók
minninga, en ég hef stiklað á stóru
hér. Mig langar, elsku amma mín, að
kveðja þig með bæninni „þinni“ sem
þú lagðir ofuráherslu á að við
kenndum börnunum okkar.
Faðir vor, þú sem ert á himnum.
Helgist þitt nafn,
til komi þitt ríki,
verði þinn vilji, svo á jörðu sem á himni.
Gef oss í dag vort daglegt brauð,
og fyrirgef oss vorar skuldir,
svo sem vér og fyrirgefum vorum skuldu-
nautum.
Eigi leið þú oss í freistni, heldur frelsa oss
frá illu.
Því að þitt er ríkið,
mátturinn og dýrðin
að eilífu. Amen.
Elsku amma mín, ég efast ekki
um að þér líður vel núna. Hópur af
fólki hefur tekið á móti þér „hinum
megin“, afi Bergur þar fremstur í
flokki, Ásta vinkona þín sem þig
dreymdi svo oft, þið eruð á góðum
stað að sötra kaffisull, og allir hinir
sem hófu þessa ferð á undan þér.
Elsku amma mín, ég þakka þér
fyrir allt, þú varst yndisleg kona, ég
og strákarnir mínir söknum þín
sárt.
Hvíl í friði, amma mín.
Berglind.
Þá ertu farin, elsku amma mín.
Ég sakna þín svo mikið en ég veit að
þér á eftir að líða vel núna þegar þú
ert komin til Guðs. Þú varst alltaf
svo góð og kenndir mér svo margt
um kærleika og trú. Aldrei máttirðu
sjá neitt aumt án þess að finna til
samkenndar og alltaf var trúin svo
sterk hjá þér. Ég man svo vel eftir
þegar þú varst að passa mig þegar
ég var lítill, hvað þú varst góð.
Stundum ef það voru slys eða annar
harmleikur hjá ókunnugu fólki þá
fórst þú að gráta af því þú fannst svo
til með fólkinu. Ég man ennþá hvað
þú varst stolt af mér þegar ég ákvað
að fara í Vélskólann eins og Gummi
bróðir þinn hafði gert, en ég sé það
núna hvað þú hefur haft miklar
áhyggjur af mér þann tíma sem ég
var á sjónum. Alltaf hefur þú verið
miðpunkturinn í fjölskyldunni og
eru þær ófáar góðu stundirnar sem
við höfum átt saman heima hjá þér
og Ragga, eða í öllum símtölunum
milli okkar. En þinn tími var víst
kominn, enda aldurinn orðinn hár.
Við fjölskyldan á Víghólastígnum
kveðjum þig nú, en þú veist að þú átt
alltaf stórt pláss í hjörtum okkar.
Þínir ástvinir
Björn, Kristín og Guðmundur.
Minningarnar streyma fram. Mín-
ar allra fyrstu minningar tengjast
ömmu; við fjölskyldan sitjandi á
Tótustöðum að drekka heitt súkku-
laði og borða nestið sem hún útbjó
og var í bláum kassa.
Faðmurinn hennar ömmu var
mjúkur og hlýr og tók alltaf á móti
mér þegar ég kom til hennar, hún
kallaði mig aldrei neitt annað en
„nöfnu sína“ og þótti mér innilega
vænt um það. Sunnudagsheimsókn-
irnar til ömmu voru partur af lífi
mínu frá því ég man eftir mér. Þá
fékk ég heita súkkulaðið hennar sem
mér fannst besta súkkulaði í heimi.
Amma var alltaf svo ánægð með
okkur barnabörnin og lét okkur
óspart vita af því hvað hún var stolt
af okkur og fyrir það er ég þakklát.
Langömmubörnin voru orðin fimm
og eru Katrín og Brynjar heppin að
hafa fengið að kynnast langömmu
sinni svo vel. Núna vita þau að
langamma er komin til langafa og
vona þau að Perla sé einhverstaðar
þarna nálægt og að langamma knúsi
hana frá þeim.
Já, minningarnar um ömmu eru
margar og ljúfar. Minningar um jól-
in, matseldina hennar, mig í Ölfus-
borgum með ömmu, afa og Ragga
og minningar um hana að hlúa að
afa. En fyrst og fremst eru þetta
minningar um ótrúlega konu sem
setti fjölskylduna alltaf í fyrsta sæti.
Missir Ragga er mikill. Amma hefði
ekki getað verið heima svona lengi
nema vegna hans og verður honum
aldrei fullþakkað fyrir allt sem hann
gerði fyrir hana.
Loksins hefur amma mín fengið
hvíldina sem hún var farin að þrá svo
heitt. Ég þakka henni fyrir allar
góðu stundirnar og minningarnar
sem þær skilja eftir sig.
Guðbjörg.
Elsku (lang)amma, þegar mamma
vakti mig aðfaranótt 4. desember og
sagði mér að þú værir dáin, þá leið
mér bæði vel og illa. Ég vissi það að
þú, sem varst einu sinni hrædd við að
deyja, varst farin að þrá það núna.
Þess vegna var ég glaður. En mér
leið illa vegna þess að ég veit að ég
mun sakna þín svo mikið.
Þegar ég byrjaði í skóla þá sótti
Raggi frændi mig stundum og fór
með mig á „Háu“, mér fannst það
alltaf svo gaman og síðan þegar ég
eltist, þá fór ég í heimsókn til þín á
sunnudögum og knúsaði uppáhalds-
ömmu mína. Þú varst víst langamma
mín, en ég kallaði þig alltaf ömmu.
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlauztu friðinn,
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn,
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
(Valdimar Briem.)
Hvíl í friði, elsku amma mín.
Þinn
Bergur.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Þetta vers, ásamt ýmsum öðrum,
kenndi hún amma Pálína börnunum
sínum. Og kvöldversin hennar ömmu
gengu svo áfram í fleiri ættliði og
vonandi gera þau það í náinni fram-
tíð. Gauja móðursystir hefur nú lokið
við síðustu bænina sína hér á jörðu.
Á stuttum tíma nú í haust og vetur
hafa verið höggvin stór skörð í raðir
ættingja okkar frá Hvassahrauni,
Palli í Hafnarfirði, Tóta systir okkar
og núna síðast blessunin hún Gauja.
Gauja var einstök manneskja, vildi
öllum vel, sígefandi, enda alin upp
við að „sælla er að gefa en þiggja“.
Hún var ekki alin upp við neinar alls-
nægtir. Afi Páll drukknaði, er hún
var aðeins sjö ára, og eftir stóð hún
amma Pálína með börnin sín, Gauju
sjö ára, Lilju fimm ára og Guðmund
þriggja ára. Ekki var um neinar bæt-
ur að ræða á þeim tímum, en amma
gafst ekki upp og er fátækrafulltrúi
Reykjavíkur ætlaði að splundra
þessari litlu fjölskyldu gengu þær
föðursystur Guðríður og Þórunn í
ábyrgð fyrir þau öll. Þetta var sam-
hent fjölskylda sem stóð að þeim
Pálsbörnum. Gauja mín talaði oft um
það, er maðurinn kom frá bænum.
„Ég hélt dauðahaldi í kjólinn hennar
mömmu og hágrenjaði,“ sagði hún,
„og maðurinn leit á mig og sagði:
Ekki gráta litla stúlka.“ En amma
stóð eins og klettur og barðist áfram
með börnin sín þrjú. Stundum var
ekki matarbiti til í búrinu og börnin
spurðu mömmu sína hvað þau ættu
að borða. „Guð leggur okkur eitthvað
til,“ svaraði þá amma. Og það varð.
Afafjölskyldan góða og vinir gauk-
uðu alltaf einhverju að þeim. Amma
vann við ýmis störf sem féllu til í þá
daga. Fljótlega fóru þau systkinin
svo að taka til hendinni. Gauja fór
með mömmu sinni á stakkstæðin fyr-
ir innan bæinn og svo að vaska fisk
og breiða á reitunum. Oft var kalt ef
fraus á kerunum og urðu þær að
brjóta ísinn með berum höndunum.
En fjölskyldan stóð saman og gafst
ekki upp. Alltaf var farið í Dómkirkj-
una á sunnudögum, þaðan voru
systkinin fermd. Þar lærðu þau mik-
ið af sálmum og bænum, sem fylgdu
þeim alla tíð. Barnaskólinn tók við og
þar luku þau prófum með prýði.
Unglingsárin tóku við og fór Gauja
að vinna bæði í Björnsbakaríi og á
sútunarverkstæði, sem hún vitnaði
oft í hvað hefði verið erfitt starf.
Unglingarnir urðu fullvaxta og hvert
öðru glæsilegra, svo eftir var tekið.
Eins og í ævintýrunum beið prinsinn
hennar Gauju handan við hornið.
Hjónaband og atvinna af öðrum toga
komu nú til sögunnar. Gauja vann
hug og hjarta allra, sem kynntust
henni. Enginn fór svangur frá henn-
ar húsi. Hún vissi vel hvað var að
vera svangur. Hún eignaðist góða
drengi, Guðmund og Ragnar, og svo
uppeldisdótturina Berglindi. Er eig-
inmaðurinn veiktist annaðist hún
hann heima í 11 ár og þá kom fórn-
fýsi sonanna í ljós, sérstaklega
Ragnars, sem bjó alla tíð í heima-
húsum. Aldurinn færðist yfir hana
frænku mína og heilsan tók að bila,
en Ragnar stóð vaktina. Það má
segja að hann hafi hjúkrað og þjónað
í 20 ár, þvílíkur kærleikur. Og Guð-
mundur hringdi til mömmu sinnar á
hverjum degi hvar í heiminum sem
hann var staddur. Uppeldisdóttirin,
tengdadóttirin og ömmubörnin öll
komu saman á hverjum sunnudegi
hjá þessari heiðurskonu. Þau hafa
svo sannarlega ræktað þann arf, sem
hún frænka mín fékk hjá henni móð-
ur sinni.
Síðustu orðin hennar hér á jörðu,
þá fársjúk, voru: „Guði sé lof.“ Hún
var farin að sjá birtuna sem beið
hennar. Við Lilju börn þökkum henni
umhyggjuna fyrir okkur og öll þau
blessunarorð, sem hún kvaddi okkur
með, hvort sem við komum í heim-
sókn eða höfðum símasamband við
hana. Við söknum hennar björtu
raddar, sem hún hélt fram á síðasta
dag. Er hún varð 90 ára datt upp úr
henni þessi dásamlega setning:
„Bara að ég væri aðeins áttræð. Það
er svo gaman að lifa.“
Sjöfn Pálfríður.
Gauja var elsta kona sem ég hef
kynnst og ég er þakklát Guði fyrir
þau kynni. Hún var áttatíu árum
eldri en ég. Við náðum mjög vel sam-
an og ég undraðist alltaf hve litlu
máli aldursmunurinn skiptir þegar
vinátta á í hlut. Kona, sem var við-
stödd þegar allt þetta merkilega
gerðist í Íslandssögunni sem ég
reyndi að leggja á minnið daginn fyr-
ir próf, var góð vinkona mín. Í návist
Gauju var ég alltaf dáleidd af fegurð
hennar og manngæsku. Trú hennar
var einlæg og nærvera hennar góð.
Blessuð sé minning Gauju.
Svo er því farið:
Sá er eftir lifir
deyr þeim sem deyr
en hinn dáni lifir
í hjarta og minni
manna er hans sakna.
Þeir eru himnarnir
honum yfir.
(Hannes Pétursson.)
Kamma Thordarson.
Mig langar til að minnast og þakka
henni Guðbjörgu minni alla þá elsku
og væntumþykju sem hún sýndi mér
frá okkar fyrstu fundum. Ég kynnt-
ist henni þegar við urðum nágrannar
í Háaleitinu fyrir 25 árum og varð
fljótlega svo lánsöm að eignast vin-
áttu hennar og Ragnars og fá innsýn
í lífshlaup hennar sem svo sannar-
lega var margbrotið. Hún sagði mér
frá æskuárum sínum í miðbæ
Reykjavíkur þar sem hún vann m.a. í
bakaríi og við konfektgerð. Hún var
stórglæsileg ung kona sem hefur
örugglega þótt góður kvenkostur,
eins og sagt var í þá daga, en það var
hann séra Bergur sem hreppti
hnossið. Það var ekki auðvelt að
verða prestsfrú úti á landi þar sem
aðstæður voru víða erfiðar, hvað þá
fyrir unga og óreynda Reykjavíkur-
mær, en Guðbjörgu tókst það með
heiðri og sóma. Hún var alla tíð
hörkudugleg og ósérhlífin og alls
staðar dáð og metin að verðleikum af
samferðafólki sínu.
Söknuður er mikill við andlát Guð-
bjargar en ég trúi því að hún hafi
verið sátt við að kveðja þennan heim
þar sem hún skilur eftir minningar
um skemmtilega, ótrúlega minnuga
og umfram allt heilsteypta konu í
orði og æði. Við Þórhallur vottum
fjölskyldu Guðbjargar innilega sam-
úð og biðjum þeim guðsblessunar.
Adda Örnólfsdóttir.
Guðbjörg Sigríður
Pálsdóttir
✝
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
JÓN JÓHANNSSON,
Melteigi 8,
Keflavík,
lést mánudaginn 11. desember.
Jarðsungið verður frá Keflavíkurkirkju þriðjudaginn
19. desember kl. 14.00.
Jóna Sigurgísladóttir,
Stefanía Jónsdóttir, Pétur Sigurðsson,
Guðbjörg Jónsdóttir, Árni Þór Árnason,
Jóhann Gunnar Jónsson, Ásta Elín Grétarsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.