Morgunblaðið - 11.05.2007, Blaðsíða 4
4 FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FRÉTTASKÝRING
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
NÝ könnun Capacent Gallup fyrir
Morgunblaðið og Ríkisútvarpið
staðfestir uppsveiflu hjá Framsókn-
arflokknum, á landsvísu þótt hlut-
fallið sé reyndar heldur lægra nú en
í síðustu könnun sem birt var í fyrra-
dag. Flokkurinn fær nú níu þingsæti
og Sjálfstæðisflokkurinn, sem stend-
ur í stað, er með 23 sæti. Samanlagt
eru stjórnarflokkarnir því með
nauman meirihluta, 32 sæti af 63.
Samfylkingin með 17 sæti og
Vinstrihreyfingin grænt framboð
með 10 sæti bæta nú nokkuð við sig í
prósentum, Frjálslyndir standa í
stað og halda fjórum þingsætum, Ís-
landshreyfingin lækkar og fær sem
fyrr engan þingmann.
Síðasti þingmaðurinn inn er fram-
sóknarmaður en næsti maður inn er
sjálfstæðismaður. Sjálfstæðisflokk-
urinn þarf samt að bæta nokkru við
sig til að fella níunda mann Fram-
sóknar. En Sjálfstæðisflokkurinn
má muna sinn fífil fegri í þessum
könnunum, hann var lengi vel öðrum
hvorum megin við 40% mörkin og
fór í 41,9% í könnun sem gerð var
dagana 5.–6. maí. Nú er hann ekki
lengur mikið yfir fylginu sem hann
fékk í kosningunum 2003, 33,7% sem
var þriðji lélegasti árangur flokksins
frá því að hann var stofnaður fyrir
nær 80 árum.
Athyglisvert er að mikill hluti
þess fylgis sem framsóknarmenn
hafa verið að missa til Sjálfstæðis-
flokksins síðustu vikur og mánuði er
nú að snúa aftur heim ef marka má
könnunina. Er hugsanlegt að mark-
viss kosningaáróður Framsóknar-
flokksins sé að bera ávöxt, áherslan
á að sterkari staða hans sé trygging
fyrir því að meint frjálshyggjusjón-
armið sjálfstæðismanna verði ekki
allsráðandi í stjórninni en um leið að
hagvöxtur haldi áfram. Og þeir sem
nú flykkjast á ný undir merki flokks-
ins en eru ekki alveg sáttir við að
sömu tveir flokkar vermi ráðherra-
stólana allt of lengi samfleytt hafa
kannski fram til þessa viljað minna
leiðtogana á það í könnunum að þeir
verði að gæta sín – en finnst of langt
gengið að ganga af flokknum dauð-
um.
Könnunin var gerð dagana 8.–9.
maí, notað var tilviljunarúrtak úr
þjóðskrá, 1097 manns 18 ára og
eldri. Nettósvarhlutfall var 64,2%
sem er ívið hærra en síðast. Spurt
var: „Ef kosið yrði til Alþingis í dag,
hvaða flokk eða lista myndir þú
kjósa?“
Svarhlutfallið fer hækkandi
Þegar búið var að bæta við tveim
hefðbundnum aukaspurningum til
að auka svarhlutfallið meðal þeirra
sem neituðu að svara eða voru
óákveðnir, fyrst hvaða flokkur væri
líklegastur til að hreppa atkvæðið og
loks hvort líklegra væri að það yrði
Sjálfstæðisflokkurinn eða einhver
hinna, fór svarhlutfallið upp í 89,5%,
hærra hlutfall en nokkru sinni í
þessum könnunum hingað til.
Capacent Gallup tekur einnig
saman fylgið á landsvísu í könnunum
sem gerðar voru á fimm dögum,
5.–9. maí, úrtakið var 2650 manns og
nettósvarhlutfallið 62,9%. Niður-
stöðurnar eru mjög í samræmi við
nýju könnunina hér að ofan, eini
munurinn að heita má er að Sjálf-
stæðisflokkurinn er talsvert hærri,
með 38,3%, en Framsóknarflokkur-
inn nokkru lægri, með 11,4%.
Vikmörkin, sem stundum eru
nefnd skekkjumörk, í þessari könn-
un eru mun lægri en í þeirri að ofan
enda könnunartíminn lengri og úr-
takið meira. Þau eru plús eða mínus
2,5% hjá Sjálfstæðisflokknum (það
er fylgið gæti verið 2,5% meira eða
2,5% minna), 2,3% hjá Samfylking-
unni, 1,9% hjá VG, 1,6% hjá Fram-
sókn, 1,3% hjá Frjálslyndum og
0,8% hjá Íslandshreyfingunni. Þing-
mannatalan er 25 hjá Sjálfstæðis-
flokknum, 17 hjá Samfylkingunni, 10
hjá VG, sjö hjá Framsókn og fjórir
hjá Frjálslyndum.
Munurinn á milli þessara tveggja
kannana gæti skýrst af því að Fram-
sókn hafi verið að sækja á síðustu
dagana og sú sveifla skili sér því bet-
ur í könnuninni 8.–9. maí.
Áfram er lítill munur á stuðnings-
mönnum og andstæðingum ríkis-
stjórnarinnar, ívið fleiri eru á móti
að þessu sinni, 50,3% gegn 49,7%.
Og konurnar sem eru andvígar
stjórninni eru mun fleiri en þær sem
styðja hana, 56,3% gegn 43,7%.
Fram kemur að 94,2% þeirra sem
segjast ætla að kjósa Sjálfstæðis-
flokkinn styðja núverandi stjórn og
sama á við um 91,9% þeirra sem
hyggjast kjósa Framsóknarflokk-
inn.
Konur velja fremur
vinstriflokkana
Þegar rýnt er betur í tölur Capa-
cent Gallup kemur enn í ljós að kon-
ur eru í miklum meirihluta meðal
þeirra sem segjast munu kjósa
vinstriflokkana, tvo, Samfylkingu og
VG, tveir af hverjum þrem stuðn-
ingsmönnum þeirra eru konur. En
hjá stjórnarflokkunum tveim eru
karlar hins vegar mun fleiri en kon-
ur.
Enn hækkar í þessari könnun
hlutfall þeirra sem kusu Framsókn-
arflokkinn í þingkosningunum 2003
og ætla að gera það aftur núna, hlut-
fallið er nú komið í 70,4% og hefur
ekki verið hærra í aðdraganda kosn-
inganna. Að þessu sinni segjast að-
eins 12,1% fyrrverandi kjósenda
flokksins ætla sér að kjósa Sjálf-
stæðisflokkinn sem er mun lægra
hlutfall en áður, flóttinn til hægri
virðist hafa verið stöðvaður.
Trygglyndi kjósenda Sjálfstæðis-
flokksins er stöðugt og eykst ef eitt-
hvað er, mælist nú 83,9% og er eng-
inn flokkur jafnoki hans að þessu
leyti, helst virðist vera nokkurt flæði
yfir til Samfylkingarinnar. Einnig
eru stuðningsmenn VG frá 2003
staðfastir, 73,6% þeirra halda tryggð
við flokkinn og 68,7% þeirra sem
kjósa núna Samfylkinguna gerðu
það einnig 2003. Og varla þarf að
geta þess að sem fyrr mælist mikið
flæði milli fylgis Samfylkingarinnar
og VG.
Þegar spurt er um tryggð þátttak-
andans við flokkinn sem ætlunin er
að kjósa er lítill munur á afstöðu
kynjanna. 63,6% karla segjast vera
flokknum trygg, 9,8% hvorki né en
26,7% segjast vera ótrygg. 61,5%
kvenna lýsa yfir tryggð við flokkinn
sem þær ætla að kjósa, 11,2% segja
hvorki né og 27,3% segjast vera
ótrygg.
Stuðningur við VG er hlutfallslega
mikill meðal kjósenda á aldrinum
18–29 ára eða 22,3%, hlutfall þessa
aldurshóps er svipað hjá Samfylk-
ingunni en talsvert hærra hjá Sjálf-
stæðisflokknum eða 31,6%, Fram-
sóknarmenn eru með sama hlutfall
og á landsvísu í þessum hópi og
stuðningur við Frjálslynda er mun
hærri en á landsvísu eða 9%. Ís-
landshreyfingin er með 2,6% fylgi í
þessum aldurshópi en minni stuðn-
ing í öðrum aldurshópum.
Þegar hugað er að hópnum 30–39
ára gamlir kemur Sjálfstæðisflokk-
urinn mun sterkar út, þar er hann
með 45,1% , Samfylkingin 23,8% og
VG 17,9%, Framsóknarflokkurinn á
hinn bóginn aðeins 7,8%. Hjá 40–49
ára kjósendum er Sjálfstæðisflokk-
urinn áfram sterkur, mælist með
40,6%, Samfylkingin er með 26,0%,
VG 16,9% og Framsókn 9,5%.
Fólk á aldrinum 50–59 ára kýs
gjarnan Sjálfstæðisflokkinn, 37,8%
en Samfylkingin er einnig öflug í
þessum aldurshópi með 30,9%.
Framsókn er með 14,3% og VG
9,3%. Framsóknarmenn eru hlut-
fallslega mjög sterkir í elsta hópn-
um, 60 ára og eldri, þar er stuðn-
ingur við þá 22,1%. Næstir eru
kjósendur Samfylkingarinnar,
30,0%, þá Sjálfstæðisflokksins,
26,9%, 11,1% kjósa VG og 7,5%
Frjálslynda.
Há skekkjumörk í
kjördæmakönnunum
Fylgi flokkanna í könnununum
5.–9. maí er greint eftir kjördæmum
og skal hér minnt á að vikmörk eru
þá að jafnaði mun hærri en í könn-
unum á fylgi á landsvísu vegna þess
að mun færri kjósendur eru nú á bak
við hvern flokk.
Nefna má að Sjálfstæðisflokkur-
inn mælist með 25,2% stuðning í
Norðvesturkjördæmi en vikmörkin
eru plús eða mínus 6,8%. Sjálfstæð-
ismenn gætu því verið með 32% fylgi
en þeir gætu líka verið með 18,4%
fylgi. Meiri er nákvæmnin ekki.
Reyndar segja fræðimenn að þótt
hafa megi nokkra skemmtan af því
að túlka niðurstöður sem byggist á
svo ónákvæmum mælingum sé rétta
viðhorfið að líta á slíkar skoðana-
kannanir eins og niðurstöður jarð-
skjálftamæla. Við sjáum miklar
sveiflur ef eitthvað verulega stórt er
að gerast en venjulega eru sveifl-
urnar sáralitlar og skipta í reynd
litlu eða engu. En við getum oft not-
að kannanir yfir nokkurt tímabil til
að meta líkurnar á þróun í eina átt
fremur en aðra.
Uppsveiflan staðfest hjá Framsókn, Samfylking og VG bæta við sig, Sjálfstæðisflokkur stendur í stað
Naumur þing-
meirihluti
stjórnarliða
! "#
$!%&
!$& '
( '
!
"
"
##
$
%&
&
"
##
) '
"#
'
(
$!
(
!"
# !"
#$ !"
!"
!
"#
$%!
&
' (
$ (
!
)
%
$
*
! % ',
!$
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%%
%
Í HNOTSKURN
»Vikmörkin í könnuninni8.–9. maí eru 3,7% fyrir
Sjálfstæðisflokkinn, 3,4% fyrir
Samfylkinguna, 2,9% fyrir
VG, 2,7% fyrir Framsókn,
1,9% fyrir Frjálslynda og 1,1%
fyrir Íslandshreyfinguna.
»Þótt svarhlutfallið hafihækkað eru 2,9% enn
óákveðin, 4,6% neita að svara
og 3,0% segjast munu skila
auðu. Og ekki má gleyma að
allmargir sitja vafalaust
heima á kjördag.
HÆSTIRÉTTUR hefur staðfest
þriggja ára fangelsisdóm yfir Jónasi
Garðarssyni fyrir manndráp af gá-
leysi á Viðeyjarsundi árið 2005 þegar
tveir farþegar í báti undir hans
stjórn fórust. Þá var hann dæmdur
til að greiða aðstandendum hinna
látnu um 9 milljónir króna í bætur.
Hæstiréttur sakfelldi Jónas fyrir
að hafa aðfaranótt 10. september
2005, sem skipstjóri skemmtibátsins
Hörpu á siglingu með fjóra farþega,
verið undir áhrifum áfengis við
stjórn bátsins og ekki haft gát á sigl-
ingaleiðinni er siglt var í nætur-
myrkri og slæmu skyggni og hafa
þannig með stórfelldri vanrækslu í
skipstjórastarfi orðið valdur að því
að báturinn steytti á Skarfaskeri.
Þá var Jónas sakfelldur fyrir að
hafa ekki gert ráðstafanir til bjargar
farþegum eftir að stórlega laskaður
báturinn losnaði af skerinu um 20
mínútum eftir ásiglinguna, hvorki
leitað aðstoðar björgunarliða né siglt
skemmstu leið til lands, heldur tekið
stefnu austur Viðeyjarsund þar sem
bátnum hvolfdi skömmu síðar.
Fyrir Hæstarétt var lögð fram
matsgerð tveggja lækna sem töldu
að Jónas hefði verið ófær um að
hugsa rökrétt eða taka fulla ábyrgð á
gerðum sínum í kjölfar ásigling-
arinnar. Í niðurstöðu Hæstaréttar
segir að matsmenn hafi ekki getað
stutt niðurstöðu sína við beina skoð-
un eða rannsóknir á Jónasi enda hafi
þeim verið falið að leggja mat á mjög
skammvinnt tímabundið andlegt
ástand hans eftir slysið, sem varð
hálfu öðru ári áður en matið fór fram.
Rýrði þetta sjálfstætt gildi mats-
gerðarinnar mjög, að mati dómsins.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
arnir Gunnlaugur Claessen, Árni
Kolbeinsson, Garðar Gíslason, Hrafn
Bragason og Markús Sigurbjörns-
son. Hrafn taldi hæfilega refsingu 2
1/2 fanglesi. Verjandi var Kristján
Stefánsson hrl. og sækjandi Sigríður
J. Friðjónsdóttir frá ríkissaksókn-
ara.
Stórfelld vanræksla sönnuð í dómi
Jónas Garðarsson hlaut 3 ára fangelsi í
Hæstarétti vegna sjóslyssins við Viðey
Morgunblaðið/Ásdís
Skoðun Við málareksturinn í fyrra var bátur á borð við Hörpu skoðaður.