Morgunblaðið - 11.05.2007, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2007 49
UMRÆÐAN
MIKILL árangur hefur náðst á
þeim árum sem sjálfstæðisstefnan
hefur verið ráðandi í íslenskum
stjórnmálum. Miklar
breytingar hafa orð-
ið á þessu tímabili.
Árið 1991 átti ríkið
eigin banka, síma-
fyrirtæki, ferðaskrif-
stofu, skipaútgerð,
sementsverksmiðju
og tryggingafélag
svo eitthvað sé
nefnt. Á þessum
tíma þekktist ís-
lenskur fjár-
málamarkaður
varla. Erfiðleikar í
ríkisrekstri og bág-
borin staða sjávarútvegs voru mikið í
umræðunni þá. Í dag eru tímarnir
aðrir. Efnahagsmálin í dag standa á
traustum fótum. Meira að segja á
traustari fótum en víðast hvar ann-
arsstaðar. Landvinningar íslenskra
fyrirtækja á erlendum mörkuðum
undanfarin ár eru aðdáunarverðir og
velgengni fyrirtækjanna á þessum
stutta tíma í raun stórkostleg.
Hvað hefur valdið þessu? Áhrif og
völd ríkis og stjórnvalda í samfélag-
inu hafa minnkað verulega. Aukið
frelsi í viðskiptum eins og með inn-
göngu í EES, lækkun skatta og
einkavæðingu bankanna hefur í raun
skapað þetta svigrúm. Þetta eru
megin þættirnir sem stórhugar í við-
skiptalífinu þurftu til að ná þessari
auknu velgengni.
Ábyrg efnahagsstefna
Með traustri og ábyrgri efnahags-
stefnu hefur skapast möguleiki að
lækka tekjuskatt einstaklinga og
fyrirtækja sem og virðisaukaskatt á
matvæli. Við stefnum að enn frekari
lækkun gjalda. Niðurfelling stimp-
ilgjalda og lækkun vörugjalda á inn-
flutning ásamt niðurfellingu al-
mennra tolla er stefna
Sjálfstæðisflokksins á komandi kjör-
tímabili.
Skuldir ríkissjóðs hafa verið
greiddar upp og atvinnuleysi sem
áður var mikið vandamál þekkist
vart í dag. Staða efnahagslífsins á Ís-
landi er sterkari en víðast hvar ann-
ars staðar og kaupmáttur ráðstöf-
unartekna hefur óvíða vaxið meira.
Stærsta velferðarmálið er
traust efnahagsstjórn
Besta lífskjara- og velferð-
arstefnan felst í góðu efnahagslífi og
traustu atvinnuástandi. Á þetta
leggur Sjálfstæðisflokkurinn
áherslu. Eina leiðin til þess að við Ís-
lendingar getum haldið úti traustu
og öflugu velferðarkerfi, sem sinnir
þörfum allra, er sú að sköpuð verði
verðmæti til að standa undir þeim
kostnaði sem við viljum verja til vel-
ferðarmála. Ótraust efnahagsstjórn
mun aldrei standa undir öflugu vel-
ferðarkerfi. Þess vegna er traust
efnahagsstjórn stærsta velferð-
armálið.
Menntun er máttur
Bylting hefur orðið í mennta-
málum Íslendinga undanfarin ár.
Aldrei hafa eins margir menntað sig
eins mikið og nú. Samkvæmt tölum
frá OECD ver ekkert ríki eins háu
hlutfalli vergrar landsframleiðslu til
menntamála og við Íslendingar.
Þessa þróun má þakka aukinni sam-
keppni og að einkaaðilum hefur nú
verið gert kleift að stofna og reka há-
skóla á Íslandi. Einkaframtakið hef-
ur skilað kraftmiklum háskólum og
þar af leiðandi fjölbreyttari kennslu
og menntun.
Við höfum báðar stundað nám í
Háskólanum í Reykjavík. Auður
Björk hóf þar MBA-nám árið 2000 og
Sigríður hóf sitt MBA-nám í fyrra,
sex árum síðar. Á þessum árum hef-
ur nemendafjöldi á háskólastigi tutt-
ugufaldast í meistara- og dokt-
orsnámi. Fjöldi skráðra nemenda í
námi á háskólastigi hefur aukist um
63,6% frá árinu 2000. Þetta er frábær
þróun og lýsir í raun betur en mörg
orð fá lýst þeirri menntasókn sem
orðið hefur undanfarin ár undir for-
ystu Sjálfstæðisflokksins.
Samfélag í fremstu röð
Mikill uppgangur hefur orðið í ís-
lensku samfélagi sem hefur m.a. veitt
svigrúm til þess að stórauka framlög
til menntamála og rannsókna.
Háskólar á Íslandi hafa sett sér
þau háleitu markmið að komast í hóp
fremstu háskóla heims. Ef við ætlum
að ná árangri í alþjóðlegu umhverfi
er nauðsynlegt að setja markið hátt.
Við viljum samfélag sem er í fremstu
röð á öllum sviðum. Við eigum þann
draum að Ísland bjóði upp á besta
viðskiptaumhverfi í heimi, bestu
menntun, bestu stjórnsýslu og besta
samfélag. Margt þarf að koma til ef
við eigum að ná því markmiði að vera
í forystuhlutverki og þar gegnir
menntun, í hæsta gæðaflokki, á öll-
um skólastigum, lykilhlutverki.
Menntun er fjárfesting ein-
staklings í framtíð sinni og það eru
hagsmunir okkar allra að mennt-
unarstig í landinu haldist hátt. Sjálf-
stæðisflokkurinn vill að Ísland verði
fremst í flokki þekkingar- og nýsköp-
unarsamfélaga. Menntamál eru því
efnahagsmál sem varða Íslendinga
miklu.
Hvað skiptir okkur máli?
Eftir Auði Björk Guðmundsdóttur
og Sigríði Hallgrímsdóttur
Höfundar eru viðskiptafræð-
ingar og skipa 7. og 10. sæti
Sjálfstæðisflokksins í Reykja-
vík. norður.
Umræðan um málefni innflytj-
enda hefur verið afar neikvæð og
villandi síðustu mánuði og einkennst
af kosningaskjálfta
hjá sumum. Til að
þyrla upp moldviðri
hefur stefna frjáls-
lyndra í þessum mál-
efnum verið dregin
fram og þeim m.a.
gefið að sök að
„daðra við útlend-
ingahatur“. Er þar ekki síst vitnað í
stefnu þeirra um að krefja innflytj-
endur um heilbrigðis- og sakavottorð
en með þeirri kröfu séu frjálslyndir
að „stimpla“ þá sem annars flokks
þegna þessa lands. Þessar rang-
hugmyndir eru grafalvarlegar en
henta sannarlega sumum, ekki síst
stjórnarliðum.
Krafa um heilbrigðisvottorð
Ein af grundvallarforsendum þess
að fá dvalar- og atvinnuleyfi hér á
landi er framvísun heilbrigðisvott-
orðs og er sú krafa bundin í lögum.
Þau lög hafa verið við lýði svo lengi
sem elstu menn innan heilbrigð-
iskerfisins muna. Umsækjendum
ber að undirgangast almenna lækn-
isskoðun og berklarannsókn. Auk
þess er skimað eftir HIV, lifrarbólgu
B og sárasótt. Aðrar rannsóknir fara
eftir einkennum hvers og eins. Inn-
flytjendum er heimilt að koma með
heilbrigðisvottorð með sér til lands-
ins en þau þurfa að vera þýdd yfir á
íslensku og mega ekki vera eldri en
þriggja mánaða. Hefur sú ráðstöfun
verið afar umdeild innan heilbrigð-
iskerfisins. Tilgangur heilsufars-
skoðana hjá innflytjendum er marg-
þættur og felst m.a. í greiningu
sjúkdóma, fyrirbyggjandi meðferð
og eftirliti með smituðum ein-
staklingum. Almannaheill er höfð að
leiðarljósi ekki síður en hagur ein-
staklinganna enda brýnt að fyr-
irbyggja útbreiðslu smitsjúkdóma í
landinu.
Atvinnurekendur sækja yfirleitt
um dvalar- og atvinnuleyfi fyrir
starfsmenn sína og þurfa að greiða
fyrir allan pakkann. Þeir þurfa jafn-
framt að greiða sjúkratryggingu fyr-
ir starfsmenn sína a.m.k. fyrstu sex
mánuðina hér á landi eða þar til þeir
komast inn í íslenska sjúkratrygg-
ingakerfið. Einu alvarlegu vand-
kvæðin við heilsufarsskoðanir inn-
flytjenda eru tungumálaörðugleikar
sem hafa skapað þeim og heilbrigð-
isstarfsmönnum ómæld óþægindi.
Málefni innflytjenda
Íslensk stjórnvöld, atvinnurek-
endur og stéttarfélög bera ábyrgð á
aðlögun innflytjenda hér á landi og
ber að tryggja að réttur þeirra sé
virtur í hvívetna. Útlendingar eiga
að hafa jafnan aðgang og heima-
menn að menntakerfinu, heilsu-
gæslu, húsnæði, framgangi í starfi
o.s.frv. Síðustu 12 árin hefur félags-
málaráðuneytið skoðað stöðu inn-
flytjenda hér á landi og eru nið-
urstöður þeirrar naflaskoðunar
hálfnöturlegar og hafa lítið breyst á
þessum 12 árum. Í stuttu máli benda
niðurstöður til þess að aðlögun inn-
flytjenda í íslensku samfélagi hafi
mistekist, bæði hvað þá varðar og
samfélagið. Innflytjendur hafa ekki
fengið þá íslenskukennslu og fræðslu
um sögu og menningu landsins sem
nauðsynleg þykir svo að vel fari. Þeir
hafa því einangrast frá íslensku sam-
félagi og hópað sig saman í einstaka
hverfum, margir hverjir mállausir og
ólæsir á íslenska tungu. Sú þróun
ætti engum að koma á óvart enda er
fólk félagsverur og eðlislægt að hópa
sig saman utan um sameiginlega
tungu, gildi og menningu.
Sú staðreynd blasir við að enginn
einn aðili hefur eftirlit og umsjón
með aðlögun innflytjenda og að þeir
fái upplýsingar um réttindi sín og
skyldur. Ótrúlegt en satt! Atvinnu-
rekendur og stéttarfélög hafa einnig
skyldur gagnvart útlendingum og
aðlögun þeirra í samfélaginu og ber,
skv. lögum um útlendinga, að sinna
fræðslumálum og upplýsingaflæði til
þeirra. Mikill misbrestur hefur orðið
á að framfylgja þessu lagaákvæði
enda talið að einungis um 80% inn-
flytjenda hafi skrifað undir ráðning-
arsamning í núverandi starfi og að-
eins um 38% þeirra skilið
samninginn að öllu leyti eða að hluta
til. Þekkt eru dæmi þess að fyrirtæki
hafi nýtt sér vanþekkingu erlendra
starfsmanna sinna, mismunað þeim
og refsað fyrir að leita upplýsinga
um réttarstöðu sína. Stéttarfélögin
fá ekki við neitt ráðið og stjórnvöld
sofa þyrnirósarsvefni.
Stefnuleysi stjórnvalda
Algjört stefnuleysi hefur ríkt í
málefnum innflytjenda síðustu 12 ár-
in og fá úrræði eru fyrir hendi.
Vandamál hafa skapast varðandi að-
lögun innflytjenda; vandamál er m.a.
lúta að tungumálakunnáttu, aðgengi
að heilbrigðisþjónustu, húsnæði og
menntakerfi landsins, Stór hluti hef-
ur ekki náð að aðlagast íslensku sam-
félagi og þjóðin hefur ekki náð að að-
lagast þeim. Þessar staðreyndir eru
grafalvarlegar og koma sér illa fyrir
stjórnarflokkana í komandi kosn-
ingum. Það er því til mikils að vinna
að hylja sannleikann.
Frjálslyndi flokkurinn hefur kjark
til að benda á þessar staðreyndir og
vill tryggja að réttindi innflytjenda
séu virt. Hann hefur lagt á það
áherslu að þjóðfélagið sé í stakk búið
til að taka vel á móti þeim sem hing-
að vilja sækja enda akkur fyrir ís-
lenskt samfélag að auka fjölbreytni í
menningu og samfélagsgerð. Slíkar
áherslur bera ekki vott um kynþátta-
hatur heldur virðingu fyrir þeim sem
hingað vilja koma og eru velkomnir.
Rasistagrýluna er ekki að finna hjá
frjálslyndum. Eftir 12 ára stjórn-
arsetu núverandi ríkisstjórnar eru
málefni innflytjenda svo illa stödd að
þau þola ekki dagsbirtuna. Gagnrýni
á störf hennar er stimpluð sem „ras-
ismi“.
Staðreyndir um mál-
efni innflytjenda
Eftir Guðrúnu J. Gunnarsdóttur
Höfundur er
heilbrigðisstarfsmaður.
RANNSÓKNIR OECD sýna að
aukning menntunarstigs um eitt ár að
meðaltali hækkar varanlega lands-
framleiðslu á íbúa um
þrjú til sex prósent.
Ef tækist að fjölga í
hópi þeirra í hverjum
árgangi sem ljúka
námi á framhalds-
skólastigi upp í 80%,
þýðir það eitt og sér
hækkun mennt-
unarstigs um hátt í heilt prósentustig.
Þetta er stefna Samfylkingarinnar
að gera og kynntum við sérstakt fjár-
festingarátak í menntun fyrir nokkr-
um dögum.
Í slíkum fjárfestingum felast mestu
sóknarfæri okkar á næstu misserum
og inntak bæði atvinnustefnu og
byggðastefnu Samfylkingarinnar.
Tökum dæmi til að útskýra hvernig
ábati upp á fjörutíu milljarða verður
til. Ef hlutfall þeirra sem ljúka há-
skólaprófi ykist úr 30% í 40% myndi
menntunarstigið aukast um a.m.k. 0,3
prósentustig. Á tveimur kjör-
tímabilum mætti auka lands-
framleiðsluna um eitt prósent, eða um
það bil jafnmikið og áætlað er að álver
Alcoa og Kárahnjúkavirkjun muni
leggja til landsframleiðslunnar.
Arðsemi fjárfestingar í menntun er
mun meiri fyrir einstaklinga og þjóð-
arbúið í heild en er í öðrum þáttum
þjóðfélagsins og samkvæmt rannsókn
OECD eru langtímaáhrif á afköst af
einu viðbótarári menntunar meðal
fullorðinna almennt á bilinu 3-6%. Því
er fjörutíu milljarða ábatinn varlega
áætlaður.
Tillögur Samfylkingarinnar leiða
fjárhagslega til varanlegrar hækk-
unar landsframleiðslu á mann um
3-6% þegar áhrifin eru komin fram að
fullu. Á tveimur kjörtímabilum mun
landsframleiðslan hafa hækkað vegna
aðgerðanna um 1%-stig. Því mun
átakið skila okkur þessum mikla
hagnaði með beinum og óbeinum
hætti.
Í menntaátaki okkar er sérstök
áhersla lögð á innihald skólastarfs,
aukið val nemenda, bætta stöðu og
menntun kennara og annars starfs-
fólks skóla og aukið faglegt sjálfstæði
skóla til að móta námskrár og árang-
ur í skólastarfi.
Þriðjungur hvers árgangs lýkur
ekki framhaldsskólanámi. Í því felst
mikil samfélagssóun. Þeir sem falla á
brott. Finna ekki námsleið við sitt
hæfi. Eru frávik frá norminu.
Til að stórefla skólann ætlum við
að eyða aðgreiningu á milli bóknáms
og verknáms og byggja upp nýjan
framhaldsskóla. Við ætlum að efla
list- og verknám og fjölga styttri
námsleiðum. Þannig á hver nemandi
að ljúka námi og finna nám við sitt
hæfi og á sínum forsendum, ekki
kerfisins.
Liður í menntaátaki okkar er að
efla LÍN og tryggja þannig enn betur
jöfn tækifæri til menntunar. Þar
stendur upp úr að 30% námslána
breytist í styrk að námi loknu, mán-
aðarlegar greiðslur námslána í stað
eftirágreiðslna verði teknar upp og
sérstakar ráðstafanir verði gerðar til
að auðvelda fólki sem ekki lauk fram-
haldsskóla að taka upp þráðinn.
Samfylkingin ætlar að hætta sam-
ræmdum prófum í núverandi mynd
en leggja aukna áherslu á reglulegt
fjölbreytt námsmat til að stuðla að
framförum nemenda.
Þá leggjum við megináherslu á, til
að hver nemandi finni námsleið við
hæfi og að aðgerðir gegn leshömlun
og öðrum námsörðugleikum verði
efldar verulega. Við ætlum að stór-
bæta greiningu og meðferð vegna
leshömlunar í skólum en talið er að á
bilinu 10-20% barna eigi við leshöml-
un (dyslexíu og dyscalculu) í ein-
hverri mynd að stríða. Námserf-
iðleikar þeirra og barna sem eru
ofvirk eða með önnur þroskafrávik,
eru ávísun á erfiðleika í framhalds-
skóla síðar.
Þessum hópi þarf að sinna sér-
staklega og tryggja að þau fái stuðn-
ing í skólakerfinu og allt gert til að
gera þeim kleift að ljúka grunn- og
framhaldsmenntun.
Sækjum fram í skólamálum
Eftir Björgvin G. Sigurðsson
Höfundur er þingmaður og
oddviti Samfylkingarinnar í
Suðurkjördæmi.
ÁRSREIKNINGUR Álftaness
2006 liggur fyrir. Bæjarstjórinn reyn-
ir að koma í veg fyrir umræður, því
fæst reikningurinn
ekki ræddur í bæj-
arstjórn fyrr en eftir
kosningar. Undirrit-
uðum finnst rétt að
vekja athygli á
frammistöðu vinstri
meirihluta Á-listans
á Álftanesi, sem bæj-
arstjóri Vinstri grænna leiðir.
Árin 2004 og 2005 voru bestu
rekstrarár í sögu sveitarfélagsins.
Árið 2005 var rekstrarniðurstaða í
plús 210 milljónir. Fjárhagsáætlun
ársins 2006, sem samþykkt var í des-
ember 2005 var lögð fram af fulltrú-
um D-lista. Í áætluninni var gert ráð
fyrir góðum rekstrarafgangi 2006,
eða um 320 milljónum.
Bæjarstjóri vinstri grænna skilar
árinu 2006 með 320 milljónir í mínus!
Mismunur milli 2005 og 2006, 550
milljónir í mínus. Auk þessa hafa
skuldir bæjarsjóðs aukist á árinu um
626 milljónir eða sem nemur aukn-
ingu yfir 900 þúsund á hverja fjöl-
skyldu! Heildarskuldir á hverja fjöl-
skyldu á Álftanesi eru komnar yfir 2
milljónir! Skuldir bæjarsjóðs hafa
hækkað á árinu úr 949 milljónum í
1.576 milljónir. Í ljósi þess að tekjur
bæjarsjóðs eru 975 milljónir árið
2006, þá er þetta mögnuð staðreynd.
Hverju er um að kenna?
Fulltrúar D-lista í bæjarstjórn
Álftaness hafa á undanförnum mán-
uðum bent fulltrúum Á-lista á að ekki
fari saman að taka úr sambandi
tekjuáætlun þá, sem samþykkt var í
desember 2005 vegna ársins 2006 og
jafnframt að auka útgjöld umfram
það sem áætlað var. Fulltrúar D-lista
hafa gert þessu sjónarmiði góð skil,
en svör Á-lista eru ,,allt er þetta D-
listanum að kenna.“ Það þarf nú ekki
reiknimeistara til, þegar leitað er
skýringa á óförunum. Seinni hluti
ársins er hreinlega ekki samanburð-
arhæfur við aðra árshluta úr eldri
uppgjörum. Svo mikil eru gleðiút-
gjöldin að allir, sem skoða reikn-
ingana eru rasandi hissa.
Af hverju var ekki brugðist við?
Við úttekt á stöðu bæjarsjóðs, sem
gerð var tvisvar á síðasta ári, gáfust
tækifæri til þess að gera ráðstafanir,
þar sem ljóst var að stöðnun myndi
ríkja í rekstri bæjarsjóðs í á annað ár.
En auðvitað eru þessar upplýsingar
ekki nýjar, þær liggja fyrir frá mán-
uði til mánaðar. Fulltrúar D-lista hafa
margoft varað við hættunni af út-
gjöldum úr Gleðibanka Á-listans m.a.
í ótrúleg gæluverkefni.
Sá listi væri langur ef telja ætti allt
upp. Frekari upplýsingar má sjá á
heimasíðu Sjálfstæðisfélags Álfta-
ness alftanes.xd.is. Svo mikill var
hamagangurinn við að gera samninga
við ýmsa aðila um uppbyggingu á
miðsvæði bæjarfélagsins að bæj-
arstjórinn virðist hreinlega hafa
gleymt að sinna þurfti almennum
rekstri bæjarsjóðs. Þetta er hörmu-
leg staða, sem nú blasir við íbúum.
Ef félagar bæjarstjórans hjá
Vinstri grænum kæmust til valda í
ríkisstjórn Íslands, væri þá módelið á
Álftanesi fyrirmyndin?
Kjósum Sjálfstæðisflokkinn til
áframhaldandi ábyrgðar á lands-
stjórninni.
Álftanes – hagstjórnar-
mistök til vinstri
Eftir Guðmund G. Gunnarsson
Höfundur er bæjarfulltrúi Sjálf-
stæðisfélagsins á Álftanesi.