Morgunblaðið - 11.05.2007, Qupperneq 36

vín
36 FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
M
eð tímanum veltu
hins vegar margir
því fyrir sér hvert
Chile myndi stefna í
vínframleiðslunni.
Allir vissu að í Chile væri hægt að
búa til ódýrt vín úr Cabernet Sauvig-
non, Chardonnay og Sauvignon
Blanc en gat vínræktin þar syðra
stefnt hærra? Myndi hún kannski
staðna og Chile-vín aldrei ná út úr til-
boðshorninu í stórmörkuðum Vestur-
Evrópu og Bandaríkjanna?
Það hefur verið fróðlegt að fylgjast
með því hvernig mál hafa þróast og í
þriðju heimsókn minni til Chile, fyrr
á þessu ári, fór ekki á milli mála að
hlutirnir gerast ansi hratt. Áherslan
á magn er ekki eins mikil og áður og
æ fleiri vínframleiðendur eru orðnir
meðvitaðir um að víniðnaðurinn í
landinu verður að þroskast og hann
er vissulega að breytast með róttæk-
um hætti.
Breytt viðhorf
Fyrst þegar ég kom til Chile, fyrir
tæpum áratug, var greinilegt að
Chile var vínframleiðsluland en ekki
vínneysluland. Um leið og komið var
út fyrir bestu veitingahús höfuðborg-
arinnar Santiago var gott vín vand-
fundið. Það var framleitt en jafn-
harðan flutt úr landi. Einungis mjög
þröngur hópur kunni virkilega að
meta framleiðslu landsins
Viðhorfin eru hins vegar að breyt-
ast og haldast kannski í hendur við þá
miklu nútímavæðingu sem á sér stað
í landinu í heild. Það voru einungis
sex ár liðin frá því ég heimsótti Chile
síðast og svo sannarlega hefur margt
breyst. Ömurlegt vegakerfið hefur
vikið fyrir einhverju fullkomnasta
hraðbrautakerfi sem hægt er að
hugsa sér, Santiago er orðin að iðandi
alþjóðlegri stórborg þar sem góðir
veitingastaðir eru á hverju strái.
Breytingin í víngerðarhéruðunum
er róttæk. Við síðustu heimsókn í
Casablanca-dalinn, norður af San-
tiago, heimsótti ég framleiðandann
Veramonte sem hafði þá nýverið opn-
að glæsilegt víngerðarhús sem gestir
og gangandi gátu heimsótt, fengið að
smakka vín og jafnvel fengið sér mat-
arbita. Þetta var mikil bylting á þeim
tíma. Nú er Casablanca að breytast í
litla útgáfu af Napa-dalnum í Kali-
forníu eða kannski öllu heldur So-
noma.
Vínhúsin leggja mikið í byggingar
og gera það sem hægt er til að laða til
sín fólk. Svipaða sögu er að heyra frá
t.d. Colchagua.
Frjór og glaður víniðnaður
Einmitt þessi tvö svæði hafa verið
leiðandi í því að innleiða nýja strauma
í víngerðina í Chile. Í Casablanca
fundu menn kjöraðstæður til að
rækta ferskt og ávaxtamikið hvítvín, í
Colchagua náðu hins vegar rauðu
þrúgurnar óþekktum stærðum í land-
inu og sýndu fram á hvað hægt var að
gera með Cabernet Sauvignon, Mer-
lot og Syrah. Í Casablanca voru það
t.d. Morande, Carmen og Veramonte
sem vörðuðu leiðina. Í Colchagua –
nánar tiltekið á Apalta-svæðinu –
Montes og Casa Lapostolle.
Það sem slær mann mest þegar
maður ferðast um Chile, og smakkar
það sem landið hefur upp á að bjóða í
dag, er hversu frjór, spennandi og
glaður víniðnaðurinn er. Alls staðar
eru menn að uppgötva ný svæði,
möguleika einstakra þrúgna og nýjan
stíl.
Ég kom heim sannfærður um að
Chile ætti síður en svo á hættu að
staðna heldur geti þvert á móti haldið
forskoti sínu ef rétt er haldið á spil-
unum. Möguleikarnir virðast nefni-
lega nær óþrjótandi.
Þar kemur þrennt til. Í fyrsta lagi
gamalgróin víngerð þar sem nokkur
aldagömul og fjárhagslega öflug fyr-
irtæki hafa sterka fótfestu. Í öðru
lagi að því er virðist endalausir
landfræðilegir möguleikar á nýsköp-
un og í þriðja lagi hin unga, al-
þjóðlega, áhugasama og hæfi-
leikaríka kynslóð – jafnt í víngerð,
viðskiptum og fjármálalífi – sem er að
ryðja sér til rúms.
Horfum til landafræðinnar fyrst
því það er eflaust helsta trompið sem
Chile hefur. Landið er afskaplega
langt (um 1.400 kílómetrar) og mjótt
og nær frá svæðinu rétt sunnan við
miðbaug suður til svæða sem helst
má líkja við Ísland hvað loftslag varð-
ar. Austan megin eru Andesfjöllin
sem tryggja vatn og vestan megin er
Kyrrahafið þar sem kaldur Hum-
bold-straumurinn hefur veruleg áhrif
á loftslagið. Þarna má finna nær allar
aðstæður og eftir að hafa skoðað
jarðfræðileg kort með þarlendum
sérfræðingum, þar sem bent er á
hvað er nú í rækt og hvað kann hugs-
anlega að vera ræktanlegt, hreinlega
gapir maður.
Ný nöfn og leiðandi fyrirtæki
Hin hefðbundnu ræktunarsvæði
allt frá nítjándu öld eru öll rétt við
höfuðborgina: í dölunum Maipo, Ra-
pel, Curico og Maule. Lengst af voru
allar vínekrur á sléttum dalanna en
einnig í þessum héruðum eru menn
farnir að teygja ekrurnar lengra og
lengra upp í hæðir fjallanna sem alls
staðar setja svip sinn á landslagið.
Svæðunum fjölgar líka stöðugt. Ég
hef nefnt Casablanca og Colchagua en
alltaf eru ný ræktunarhéruð að bæt-
ast við þar sem framsæknir framleið-
endur uppgötva kjöraðstæður fyrir
tilteknar þrúgur. Oft eru það lítil vín-
fyrirtæki sem varða leiðina en þau
stóru fylgja oft í kjölfarið. Ný nöfn á
svæðum skjóta upp kollinum: San
Antonio, Bio Bio og Limari. Sum
lengst í norðri, önnur lengst í suðri.
Eitt þeirra svæða sem eru svo
sannarlega þess virði að leggja á
minnið er Leyda innan San Antonio-
svæðisins, alveg við ströndina suður
af Casablanca. Þaðan smakkaði ég vín
úr þrúgunum Sauvignon Blanc og Pi-
not Noir sem voru hreinlega stórkost-
leg þó svo að um tiltölulega ung fyr-
irtæki og ekrur væri að ræða. Vín
með dýpt, lengd og mikinn og flottan
karakter. Fylgist með vínframleið-
endunum Matetic, Amayna og Ana-
kena!
Það er einnig athyglisvert að sjá
hvernig eldri fyrirtæki og eldri svæði
eru að þróast. Vina Carmen er elsta
vínhús landsins en hefur tekist að
halda sér í fremstu röð og verið í hópi
leiðandi fyrirtækja þegar kemur að
því að leiða þróunina áfram, t.d. með
því að veðja á hvítvínsrækt í Casa-
blanca.
Kvenlegt innsæi í víngerðinni
Aðalvíngerðarmaður Carmen er
María Pilar del Gonzáles sem var
raunar aðalvíngerðarmaður Vina
Santa Carolina þegar ég hitti hana
síðast. Þar vann hún í 20 ár áður en
hún hóf störf hjá Carmen.
María Pilar hefur verið að þróa
Carmen-vínin áfram síðustu árin og
ekki er ég frá því að hins kvenlega
innsæis sé farið að gæta í auknum
mæli. Hún hefur unnið töluvert í
Búrgund í Frakklandi t.d. með Willi-
am Févre og vínin úr Búrgundar-
þrúgunum eru stórgóð. Winemakers
Reserve Chardonnay hefur t.d.
breyst töluvert eftir að María Pilar
tók við víngerðinni. Það hefur verið
dregið mjög mikið úr eikinni og öll
áherslan er á ávöxtinn – er kraftmik-
ið með dúndrandi suðrænum ávexti.
Enn róttækari eru breytingarnar á
Reserve Pinot Noir sem er aflmikið
og tannískt vín með svörtum berjaá-
vexti og nýmöluðu kaffi í nefi. Frá og
með árganginum 2004 eru notaðar
þrúgur frá Casablanca í stað Maipo.
„Ég er alls ekki að reyna að gera
búrgúndískan Pinot. Þó svo að Casa-
blanca sé svalara svæði en Maipo þá
er það heitara en Búrgund. Við erum
því með annan stíl,“ segir María Pil-
ar.
Aðstæður í Maípo henta hins vegar
mjög vel fyrir þrúgur sem þurfa mik-
inn hita og sól og er Cabernet líklega
besta dæmið. Carmen tekst mjög vel
til með þrúgnablöndurnar og má
nefna Carmenere-Cabernet sem
dæmi. „Carmenere er fín þrúga í
blöndur en hún á erfiðara með að
standa á eigin fótum,“ segir María
Pilar. Önnur blanda, sem er ekki síð-
ur vel heppnuð, er Syrah-Cabernet.
Vilji menn kynnast hinum klassísku
einkennum Maípo mælir hún með Re-
serve Cabernet Sauvignon sem er
dökkt og mikið vín þar sem hin dæmi-
gerða mynta Maípo-héraðsins kemur
vel fram.
Í minningu föðurins
Það er lýsandi fyrir þróunina í
Chile að jafnvel í rótgrónustu hér-
uðunum á borð við Maípo eru ný og
spennandi fyrirtækið að skjóta upp
kollinum. Eitt slíkt er Pérez Cruz,
fyrirtæki sem setti fyrstu vín sín á
flösku árið 2002 eftir að Huelquén-
búgarði fjölskyldunnar var breytt í
vínbúgarð. Var sú ákvörðun tekin af
ellefu systkinum sem vildu heiðra
minningu föður síns. Það er kannski
dæmigert fyrir ný viðhorf í Chile að í
stað þess að vera sjálf að vafstra í hin-
um daglega rekstri var sett saman
ungt teymi fagmanna sem sér um allt
frá vínrækt til alþjóðlegrar markaðs-
setningar. Pérez Cruz framleiðir ein-
ungis rauðvín, og einungis toppklassa
rauðvín. Forvitnilegast er vínið Cot
sem er hið upprunalega nafn Malbec-
þrúgunnar. En hver er að leita að
Malbec frá Chile þegar Argentína er
handan Andes-fjallanna. Cabernet
Sauvignon og Syrah vínin standa hins
vegar fyllilega fyrir sínu og toppvínið
Liguai, þriggja þrúgna blanda, er
sannkallaður bolti.
Chile virðist ætla að takast að við-
halda spennunni í kringum vín sitt og
stöðu sinni sem eitt framsæknasta
víngerðarland Nýja heimsins og ekki
síst það land sem hefur hvað mesta
möguleika til frekari þróunar til
lengri tíma litið. Tegundum ofurvíns –
þ.e. stórt og frekar dýrt vín – fjölgar
jafnt og þétt. Dýrustu tegundir eru
langt frá því að vera jafndýrar og þær
dýrustu í Frakklandi, Ítalíu eða þess
vegna Kaliforníu. Þær verða einnig
betri og betri með hverju ári, eftir því
sem vínviðurinn eldist og víngerð-
armenn ná betri tökum á aðstæðum
og aðferðum.
sts@mbl.is
Spennandi sóknarfæri í víngerð Chile
Ljósmynd/ Steingrímur Sigurgeirsson
Vínviður Breytingin í víngerðarhéruðum Chile á síðustu árum er róttæk og er Casablanca t.d. að breytast í litla útgáfu af Napa-dalinum í Kaliforníu.
Víngerðarmeistari Maria Pílar del Gonzalez hjá Vina Carmen.
Chile hefur verið eitt heitasta ríkið í vínheiminum síð-
ustu árin. Á leifturhraða skaust Chile-vínið inn á svið-
ið og stal senunni er kom að góðu og aðgengilegu víni
sem var á færi allra. Vín, segir Steingrímur Sig-
urgeirsson, sem hér skaut öðrum ref fyrir rass í ódýr-
ustu flokkunum og heillaði marga upp úr skónum.
Það sem slær mann mest
þegar maður ferðast um
Chile, og smakkar það
sem landið hefur upp á að
bjóða í dag, er hversu frjór,
spennandi og glaður vín-
iðnaðurinn er.