Morgunblaðið - 04.04.2008, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. APRÍL 2008 31
ig að hitta sig,
nara var það ekki
kki einungis eign-
dur líka ein-
li sínu, bjartsýnn
lingsstrákur frá
r upp á sjálfan sig
íðan að blaða-
fndi hugurinn
áluga en gerðist
rpsins, fór svo það-
týrði.
m skortir áræði.
, einhentu sér í
a bókin um gísla-
Ólafur hafði gam-
að minningunni.
sölubók ársins um
álfur. Sú útgáfa
í verkfall á miðri
kur kæmust í búð-
óx nýtt forlag úr
ókaútgáfu allt til
afði hann keypt
lagið sem þau
ur á verkum Hall-
Ólafur hafi blási
lldóri tókust góð
fs um höfund sinn,
axness sem kom
út fyrir síðustu jól, afskaplega hlý, fróðleg og skemmtileg
bók sem lýsir Ólafi ekki síður vel en Halldóri.
Fyrir rúmum tveimur árum greindist nafni minn með al-
varlegan sjúkdóm, MND. Hann hafði kennt sér meins um
skeið en fékk úrskurðinn á sjúkrahúsi í New York. Þetta var
síðla mánudags í nóvember, þau hjónin höfðu komið til borg-
arinnar um helgina og gert ráð fyrir að hann yrði í rann-
sóknum fram eftir viku. En dómurinn kom á fyrsta degi og
lýsir það nafni mínum betur er flest annað að um kvöldið fóru
þau eins og ráð hafði verið fyrir gert í Óperuna. Hann tók
ekki annað í mál og bjó þar að baki sú náttúra hans að gefast
ekki upp og því síður láta eigin vanda bitna á öðrum.
Við sem fylgdumst náið með baráttu hans við þennan ill-
víga sjúkdóm lærðum margt. Æðruleysi hans var með ólík-
indum. Hann vissi auðvitað hvert stefndi og sagði það berum
orðum að hann ætlaði ekki að láta sjúkdóminn eyðileggja fyr-
ir sér þann tíma sem hann ætti eftir. Hann lýsti framgangi
hans nákvæmlega, fyrst í máli en í tölvupóstum þegar hann
var hættur að geta talað. Hann kepptist við skriftir frá
morgni til kvölds því hann vildi ljúka bókum sem hann var
með í smíðum – fyrrnefndri bók um Laxness og kvæðabók
sem kemur út á næstu dögum. Það síðasta skrifaði hann með
litla fingri hægri handar því aðrir fingur voru hættir að
gagnast honum. Hann kvartaði ekki en skrifaði fallega um
litla putta sem hann kunni miklar þakkir.
Nafni minn fór ekki í launkofa með að happafengur hans á
lífsleiðinni hafi verið Elín eiginkona hans. Þau stóðu alla tíð
hlið við hlið og gekk ekki hnífurinn á milli. Við Anna vottum
henni, sonum þeirra Ragnari Helga og Kjartani Erni, eig-
inkonum þeirra og börnum okkar dýpstu samúð. Genginn er
drengur góður. Sé hann ljósinu falinn.
Ólafur Jóhann Ólafsson.
„Ár vor líða sem andvarp.“ Svo er að orði komist í 90.
sálmi Saltarans þar sem einnig getur að lesa þessar
ljóðlínur:
„Kenn oss að telja daga vora,
að vér megum öðlast viturt hjarta.“
Æskuvinur minn, séra Bolli Þ. Gústavsson, öðlaðist
viturt hjarta. Hann var í eðli sínu gleðinnar barn, hlát-
urmildur og bjartur á svip meðan honum var unnað
alls sem hann hlaut í vöggugjöf. Þess vegna stráði
hann örvandi vongleði og birtu á veg samferðamanna
sinna með því einu að vera til og vera sá sem hann var.
En þó að kímni og kátína væri honum svo eðlislæg að
oftast varð glatt á hjalla í góðra vina hópi þar sem
hann var nærstaddur hefur áreiðanlega fæstum sem
kynntust honum best blandast hugur um hve djúp al-
vara var snar þáttur í fari hans, og ekki er ég í vafa um
að hann var góður huggari og sálusorgari. Bolli mátti
ekkert aumt sjá. Hjartað var hlýtt og nærfærni og
skilningur lyklar sem opnað gátu læstar dyr. Þess
vegna var svo gott að vera með honum og því er hans
nú sárt saknað við vegaskil.
Áreiðanlega hefur flestum sem þekktu Bolla ungan
þótt þyngra en tárum taki að á síðasta tug of skammr-
ar ævi skyldi honum svo mjög brugðið sem raun varð á
vegna heilsubrests sem sviptir fólk varnarlaust „gleð-
innar þokka“ og þokar því í skuggann þar sem fátt seg-
ir löngum af einum. Á þeirri þrautagöngu sem nú er
lokið í birtu vaknandi vors og upprisu vann hann þó
sigur sem hafa má til marks um skap- og trúarstyrk.
Mér er kunnugt um að fyrir ástvini sína og allt annað
sem lífið færði honum gott að gjöf þakkaði hann skap-
ara sínum af einlægni og bar mótlæti sitt af auðmýkt
og æðruleysi þess sem öðlast hefur viturt hjarta. Þeim
sem næst honum stóðu varð dæmi hans lærdómsrík
reynsla.
Svo margt var kirkjuhöfðingjanum séra Bolla Þ.
Gústavssyni vel gefið að með góðum árangri hefði hann
getað látið til sín taka annars staðar en á akri kirkju
og kristni – enda sér verka hans og hæfileika víðar
stað. Það sýna bækur hans og myndir best, en fyrir
það gæfuspor á Bolli nú skilið þjóðarþökk að hann
gerðist kirkjunnar þjónn sem lengst snart hug og
hjörtu sóknarbarna sinna í tveimur prestaköllum við
Eyjafjörð og loks á Hólum í Hjaltadal þar sem Auð-
unarstofa mun lengi minna á áratugar vígslubisk-
upsdóm hans.
Á kveðjustund hvarflar hugur minn heim á fornar
slóðir. Langt er orðið síðan við Bolli gengum götur og
stíga við Pollinn á lognkyrrum kvöldum og létum okkur
dreyma um fjarlæga framtíð sem senn er liðin sem
andvarp. Sumar gátur eru ráðnar, en minn forni vinur
sér nú ekki lengur sem í skuggsjá, heldur augliti til
auglitis. Í síðustu bók hans sem út kom í haust fjallaði
ég um hann og kynni okkar og endurtek það ekki. Með
fáeinum orðum vil ég aðeins þakka allt sem var og
votta ástvinum hans samúð mína og míns húss.
Um páskana var séð að hverju fór. Í dag hljóma
klukkur Vídalínskirkju í Garðabæ yfir séra Bolla. Það
gera klukkur Akureyrarkirkju á mánudaginn. Loks
hlúir honum friðurinn og moldin mjúk undir Ásnum.
Þá verður hann aftur kominn heim, en andinn til Guðs
sem gaf hann.
Hjörtur Pálsson.
Bolli Gústavsson
Um fimm milljónir flóttamanna hafasnúið til baka til Afganistans á undan-förnum árum. Ingibjörg Sólrún Gísla-dóttir utanríkisráðherra segir þetta
sýna að mikill árangur hafi náðist í Afganistan.
Málefni Afganistans voru rædd á sérstökum fundi
í Rúmeníu í tengslum við leiðtogafund Nató í
Búkarest. Geir H. Haarde forsætisráðherra segir
mikilvægt að hvika hvergi í Afganistan. Um það
hafi menn verið sammála á fundinum í Búkarest.
Á fundinum voru mættir fulltrúar allra þeirra
40 landa sem taka þátt í uppbyggingu og hernaði í
Afganistan. Meðal þeirra sem sóttu fundinn voru
Hamid Karzai forseti Afganistan, Javier Solana
utanríkismálastjóri Evrópusambandsins og Ban
Ki-Moon framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóð-
anna, en herliðið í Afganistan er þar í umboði
Sameinuðu þjóðanna.
„Það er mikill samhljómur með fólki um nauð-
syn þess að halda áfram að styðja Afganistan og
hvika hvergi í þeirri vinnu sem er framundan. Það
hefur náðst mikill árangur en það má ekki hætta í
miðjum klíðum, um það eru menn einróma á þess-
um fundi,“ sagði Geir eftir fundinn.
Geir sagðist telja að ferð Ingibjargar Sólrúnar
til Afganistans hefði verið mikilvæg og í henni
hefðu falist mikilvæg skilaboð af okkar hálfu.
Á fundinum lýstu nokkrar þjóðir því yfir að
þær myndu leggja meira af mörkum í hern-
aðinum í Afganistan. Frakkar ætla að senda þús-
und manna lið til viðbótar við þá 1.500 hermenn
sem þar eru í dag. Danir og Þjóðverjar ætla einn-
ig að leggja meira af mörkum. Þá lýsti Solana því
yfir að Evrópusambandið myndi styrkja aðkomu
sína að verkefninu, ekki síst í gegnum sérfræðiað-
stoð af ýmsu tagi.
Geir sagði að það væri að verða nokkur breyt-
ing á samsetningu liðsins í Afganistan. Ákvörðun
Frakka að fjölga í herliði sínu í austurhluta Afg-
anistans gerði það að verkum að Bandaríkjamenn
gætu fært sig til og barist með Kanadamönnum í
suðurhéruðunum. „Þetta er allt til marks um
breyttar áherslur af hálfu Frakka. Þeir ætla núna
að falla frá þeirri sérstöðu sem þeir hafa haft inn-
an Nató. Þeir boða til næsta leiðtogafundar á 60
ára afmæli Nató ásamt Þjóðverjum á næsta ári.
Síðan er mér sagt að þeir hafi áhuga á að taka þátt
í starfsemi Eystrasaltsráðsins sem við Íslend-
ingar eigum aðild að.“
Árangur í Afganistan
„Það er ljóst að það er staðfastur vilji manna hér
að sýna fulla einurð í Afganistan og taka á sig
ákveðnar skuldbindingar til næstu ára,“ sagði
Ingibjörg Sólrún. „Það sem er gott við þennan
fund er að það er verið að ræða það sem vel hefur
tekist í Afganistan en það er líka verið að ræða
það sem upp á vantar. Það er einkum þrennt sem
hefur verið nefnt í því sambandi. Það er í fyrsta
lagi spilling í stjórnkerfinu í Afganistan, sem
menn gera kröfu til Afgana að þeir takist á við. Í
öðru lagi er viss skortur á samhæfingu hjá al-
þjóðaliðinu sem þarna er; milli einstakra ríkja og
milli Sameinuðu þjóðanna og Nató. Þetta er eitt-
hvað sem þessar alþjóðastofanir verða að takast á
við. Í þriðja lagi er skortur á ákveðnum tengslum
milli alþjóðasamfélagsins, milli stjórnvalda í Afg-
anistan og almennings í Afganistan. Stundum
miðast aðstoðin meira við pólitíska hagsmuni að-
ildarríkjanna en fólks í Afganistan. Þannig að
menn eru gagnrýnir á sjálfan sig og stjórnvöld í
Afganistan og ræða það opinskátt og gera kröfu
til að ákveðnum hlutum sé kippt í lag. Menn
leggja ekki síst áherslu á að Sameinuðu þjóðirnar
verði sýnilegar í landinu og það þær verði meira
leiðandi en þær hafa verið.“
Ingibjörg Sólrún sagði það enga spurningu að
það væru að verða framfarir í Afganistan. „Það
nægir að nefna að það hafa fimm milljónir flótta-
manna snúið til baka til Afganistans. Í sögulegu
samhengi er það einhver mesti fjöldi flóttamanna
sem hefur einhvern tímann snúið til síns heima-
lands. Menntun er í allt öðru horfi en hún var áð-
ur. Það eru reknir í landinu 10 háskólar, en var
einn fyrir sjö árum síðan. Það hefur dregið úr
ungbarnadauða um 25%. Það er miklar fram-
kvæmdir sem miða að því að byggja upp grunn-
gerðina í samfélaginu.
Fimm milljónir afganskra
flóttamanna hafa snúið heim
Samstaða hjá Nató um áframhaldandi hernað og uppbyggingu í Afganistan
Geir H.
Haarde
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
na
Nató
Haarde forsætisráðherra
Reuters
æmt hefð, segist hafa getað hugsað sér að Georgía og Úkraína fengju formlega aðild að umsóknarferli að Nató. Margir þjóðarleiðtoga hefðu lagt mikið á sig persónulega til að ná þessari niðurstöðu.
aðild hefði víðtækari þýðingu. Aðild að Nató
hefði haft mikla efnahagslega þýðingu fyrir
ýmsar þær þjóðir sem fengið hefðu aðild á liðn-
um árum, eins og t.d. Rúneníu og Búlgaríu.
Störfum fjölgaði, öryggi í fjárfestingum ykist og
þetta þýddi einnig að stigið væri skref í átt að
víðtækara alþjóðasamstarfi, t.d. við Evrópusam-
bandið.
Basha sagði að Nató hefði haft mikla þýðingu
fyrir Albaníu á síðustu árum, sem hefði tekið
þátt í að auka öryggi á Balkanskaga. Albanar
kynnu líka að meta þetta því að skoðanakann-
anir sýndu að 96% þjóðarinnar styddi aðild að
Nató.
Saakashvili er sáttur
Mikhail Saakashvili, forseti Georgíu, sagði í
samtali við blaðamenn í Rúmeníu í gær, að
hann gerði sér grein fyrir að það hefði verið
mikil andstaða við aðild Georgíu að Nató, ekki
bara frá Rússum. Það kynni að vera rétt að
þessum ríkjum hefði tekist að koma í veg fyrir
að Georgía gæti hafið aðildarferilinn, tækni-
ega séð, en það lægi fyrir yfirlýsing um að
Georgía ætti rétt á aðild að Nató. Þetta væru
því söguleg tímamót.
„Formleg aðild að umsóknarferlinu er ekki
svo mikilvæg þegar fyrir liggur yfirlýsing um að
við eigum rétt á að gerast aðilar. Ég minni á að
Makedónía gerðist aðili að umsóknarferlinu fyr-
r 10 árum og hefur ekki enn fengið formlega
aðild og hefur raunar ekki enn fengið 100%
tryggingu fyrir aðild. Við höfum hins vegar
fengið 100% tryggingu fyrir aðild,“ sagði Saak-
ashvili.