Morgunblaðið - 29.05.2008, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. MAÍ 2008 31
HINN 11. júní renn-
ur út frestur íslenskra
stjórnvalda til að
bregðast við áliti
mannréttindanefndar
Sameinuðu þjóðanna.
Sem kunnugt er var
niðurstaða nefnd-
arinnar sú að íslenska
fiskveiðistjórnarkerfið
bryti í bága við 26. gr.
Alþjóðasamnings um
borgaraleg og stjórn-
málaleg réttindi um
jafnrétti allra manna.
Grein þessi er efnislega samhljóða
jafnréttisákvæði 65. gr. stjórn-
arskrár Íslands og því er ljóst að
kerfið gengur einnig gegn stjórn-
arskrá landsins.
Ráðumst strax
í úrbætur
Öllum ætti nú að vera ljóst að ráð-
ast þarf strax í úrbætur á núverandi
kerfi. Vinstrihreyfingin – grænt
framboð hefur lengi talað fyrir
grundvallarbreytingum á fiskveiði-
stjórnarkerfinu sem samrýmast full-
komlega niðurstöðu mannréttinda-
nefndarinnar. Í því
augnamiði að hvetja ís-
lensk stjórnvöld til
ábyrgrar afstöðu í mál-
inu og eindreginna
svara í tæka tíð hefur
Vinstrihreyfingin –
grænt framboð sent
ríkisstjórninni sér-
staka greinargerð um
málið, ásamt tillögum
að svari við áliti mann-
réttindanefndarinnar.
Mannréttindanefndin
gefur ekki skýr fyr-
irmæli um í hverju
slíkar úrbætur eigi að vera fólgnar,
þ.e. tjáir sig ekki um tæknilega út-
færslu eða fyrirkomulagið sjálft.
Hitt er ljóst að slíkar breytingar
þurfa að leiða til meira jafnræðis
milli aðila í greininni í aðgengi að
sjávarauðlindinni, þ.e. sameiginlegri
auðlind í þjóðareign.
Tillögur Vinstri grænna
Varanlegasta breytingin, og sú
sem beinast liggur við að innleiða, er
að hefja endurráðstöfun aflaheim-
ilda að undangenginni innköllun í
einhverju formi, þannig að gætt sé
jafnræðis. Þar koma fleiri en ein leið
til greina. Vinstrihreyfingin – grænt
framboð hefur lengi talað fyrir
grundvallarbreytingum á fiskveiði-
stjórnarkerfinu sem samrýmast full-
komlega niðurstöðu mannréttinda-
nefndarinnar. Svo vinna megi að
þverpólitískri sátt í svari til mann-
réttindanefndarinnar er flokkurinn
engu að síður reiðubúinn til að
skoða jafnframt aðrar vænlegar
leiðir sem fullnægt geti kröfum
nefndarinnar og útilokar engar
þeirra fyrirfram.
Eitt af því sem við leggjum til er
að lögum um stjórn fiskveiða verði
breytt á þann veg að inn í mark-
miðshluta laganna sé skýrt kveðið á
um jafnræði í aðgangi að sjáv-
arauðlindunum. Samhliða því þurfa
íslensk stjórnvöld að hefja vandaðan
undirbúning að nauðsynlegum laga-
breytingum í því skyni að gera kleift
að innkalla aflaheimildir frá núver-
andi handhöfum. Endurráðstöfun og
útdeilingu á nýjan leik verður að
gera á nýjum grunni þar sem jafn-
ræðis er gætt við úthlutunina í sam-
ræmi við álit mannréttinda-
nefndarinnar.
Þó er alveg ljóst að fara þyrfti
hægt í sakarnir í slíkri end-
urráðstöfun. Til að flýta fyrir og
hefja þegar aðlögun að framtíð-
arskipan mála leggjum við til að
stjórnvöld tryggi með lögum að
unnt verði frá og með næsta fisk-
veiðiári að halda eftir hluta þeirra
aflaheimilda sem leigðar eru innan
ársins (t.d. 5%), þegar til endur-
úthlutunar kemur að ári. Þá leggj-
um við líka til að fest verði í lög að
skapist forsendur til að auka heild-
arafla í einstökum tegundum um-
fram jafnstöðuafla allmargra und-
angenginna ára verði slíkt svigrúm
notað að hluta eða öllu leyti til að
flýta innleiðingu hins nýja stjórn-
unarfyrirkomulags.
Það er auðvitað mjög mikilvægt
að mannréttindanefnd Sþ verði í
svari íslenskra stjórnvalda full-
vissuð um að þau taki niðurstöður
nefndarinnar mjög alvarlega og
muni gera sitt ýtrasta til að mæta
áliti hennar. Stjórnvöld ættu hik-
laust að sjá til þess að mannrétt-
indanefnd Sþ fái reglubundið upp-
lýsingar um framvindu málsins og
verði upplýst um hvert einstakt
skref sem stigið verður til að koma
til móts við álit nefndarinnar.
Álit mannréttindanefndarinnar er
að sjálfsögðu ekki eina ástæða þess
að nauðsynlegt er að breyta núver-
andi fiskveiðistjórnunarkerfi. Störf-
um í sjávarútvegi hefur fækkað og
þau færst frá byggðum landsins,
auk þess sem aflaheimildir hafa
safnast á æ færri hendur. En álitið
er tækifæri fyrir íslensk stjórnvöld
til að sjá loksins að sér, breyta rang-
látu fiskveiðistjórnunarkerfi og ná
þannig sátt um sjávarútveginn í
landinu.
Efnisleg viðbrögð
Atli Gíslason fjallar um álit
mannréttindanefndar SÞ og ís-
lenska fiskveiðistjórnarkerfið
Atli Gíslason
» Vinstrihreyfingin –
grænt framboð hef-
ur sent ríkisstjórninni
greinargerð um málið,
ásamt tillögum að svari
við áliti mannréttinda-
nefndarinnar.
Höfundur er þingmaður
Vinstri grænna.
„ÞAR sem fag-
mennirnir versla er
þér óhætt.“ Þetta
slagorð BYKO kom
ósjálfrátt upp í hug-
ann þegar mér var af-
hent skoðanakönnun
Capacent Gallups á
stórsýningunni Verki
og viti nýverið með einstaklega góð-
um niðurstöðum fyrir Kópavog.
Sérfræðingar í húsbyggingum
höfðu verið beðnir um að gefa álit sitt
á tilhögun skipulagsmála í sveit-
arfélögum á höfuðborgarsvæðinu.
Skemmst er frá því að segja að
Kópavogsbær fékk langbestu um-
sögn þeirra sem spurðir voru.
Liðlega 55% framkvæmdaaðila í
könnun Capacent Gallups töldu
Kópavog sinna skipulagsmálum
mjög vel og nokkuð vel. Því sem
næst 66% fannst Kópavogsbær hafa
mjög eða frekar skýra heildarsýn í
skipulagsmálum. Rétt tæplega 57%
þótti afgreiðsla verkefna í bygging-
ariðnaði mjög eða frekar hröð í
Kópavogi. Næstum 62% spurðra
töldu bæinn kynna einstök verkefni
sem tengjast skipulagsmálum nokk-
uð vel og liðlega 35% hvorki vel né
illa.
Ekkert annað sveitarfélag fékk
eins jákvæða svörun hjá fagmönn-
unum og Kópavogur. Niðurstöðuna
má óumdeilanlega þakka markvissu
pólitísku starfi og frábæru starfs-
fólki. Í Kópavogi hefur sem betur fer
verið sami meirihluti við lýði í 18 ár
en hann hefur haft metnað fyrir hönd
bæjarfélagsins til að vera í fremstu
röð á sviði skipulags- og bygging-
armála. Hér er lögð áhersla bæði á
gæði og skilvirkni eins
og kemur berlega í ljós í
könnuninni.
Ég er alls ekkert
hissa á þessum nið-
urstöðum. Hins vegar
hljóta þær að koma
þeim á óvart sem hefur
léð vægðarlausri og
ranglátri gagnrýni eyra
og tekið mark á áróðri
skipulagsyfirvalda. Enn
fremur hljóta þær að
verða öðrum sveit-
arfélögum hvatning til
að taka Kópavog sér til
fyrirmyndar í skipulags- og bygging-
armálum. Það er nefnilega bæði gott
að búa og að byggja í Kópavogi.
Kópavogur lætur
verkin tala
Skipulags- og
byggingarmál eru
í góðu lagi
í Kópavogi, segir
Gunnar I. Birg-
isson
Gunnar I. Birgisson
»Ekkert annað sveit-
arfélag fékk eins já-
kvæða svörun hjá fag-
mönnunum og
Kópavogur. Niðurstöð-
una má óumdeilanlega
þakka markvissu póli-
tísku starfi og frábæru
starfsfólki.
Höfundur er bæjarstjóri í Kópavogi.
TILLEIGU - Hlíðarsmári 6, Kópavogur
www.klettur.is Svavar Geir Svavarsson
löggiltur fasteignasali.
Erum með lausa 314 m² útsýnishæð sem leigist út
smærri eða stærri einingum í nýju glæsilegu húsi
við Hlíðarsmára 6 í Kópavogi. Hæðin afhendist
fullbúin eftir óskum leigutaka í júlí mánuði.
Nánari upplýsingar veitir Örn í síma 534
5405 og 696 7070 eða í tölvupósti
orn@klettur.is