Morgunblaðið - 29.05.2008, Blaðsíða 32

32 FIMMTUDAGUR 29. MAÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Bergur G. Gísla-son fæddist í
Leith í Skotlandi 6.
nóvember 1907.
Hann lést á Land-
spítalanum í Foss-
vogi 22. maí síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Garðar
Gíslason, stór-
kaupmaður í
Reykjavík, og Þóra
Sigfúsdóttir. Systk-
ini hans voru Þóra,
gift Gunnlaugi
Briem, Kristján,
kvæntur Ingunni Jónsdóttur, Mar-
grét, gift Halldóri H. Jónssyni og
eru þau öll látin.
Bergur kvæntist 14. sept. 1935
Ingibjörgu Jónsdóttur, f. 30. apríl
1915. Foreldrar hennar voru
Ragnheiður Thorarensen og Jón
Hjaltlín Sigurðsson, yfirlæknir og
prófessor. Dætur þeirra eru: A)
Þóra, f. 1938, maki Hallgrímur
Sandholt, f. 1936, d. 2005. Börn
þeirra eru: 1) Bergur, maki Theo-
dóra Stella Hafsteinsdóttir, börn
þeirra eru Ása, Sigrún, Ágústa,
Hafdís, Bergur og Hafsteinn. 2)
Sverrisdóttir, börn Jóel og Atli
Hrafn. E) Ása, f. 1950, maki Ólafur
R. Magnússon, f. 1951. Dóttir
þeirra er Hrafnhildur Ýr, maki
Róbert Þór Guðmundsson. Barna-
barnabarnabörnin eru 4.
Bergur lauk stúdentsprófi frá
MR og verslunar- og iðnnámi i
Bretlandi. Starfaði við fyrirtæki
föður síns í Hull í 2 ár og á aðal-
skrifstofunni frá 1930 en tók við
framkvæmdastjórn árið 1940. Átti
mikinn þátt í uppbyggingu Flug-
félags íslands og var formaður
stjórnar til 1945, varaformaður
síðan. Var í stjórn Flugleiða og
Cargolux. Í framkvæmdastjórn
Árvakurs um margra ára skeið og
í Flugráði í 12 ár. Í stjórn Innflytj-
endasambandsins í mörg ár.
Ræðismaður Brasilíu frá 1948.
Var í ráðgjafarnefnd um utan-
ríkisverslun að tilhlutan Versl-
unarráðs og hefur átt sæti í við-
skiptasamninganefnd við Rúss-
land. Fulltrúi Félags íslenskra
stórkaupmanna í Vöruskiptafél.
Ísl. Verið í stjórn ýmissa samtaka
svo sem FÍB og Flugmálafélags-
ins. Heiðursfélagi í Svifflugfélagi
Íslands, FÍB og Vjelhjólafélagi
gamlingja.
Bergur verður jarðsunginn frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
Kristín, maki Ingvar
Vilhelmsson, börn
Hallgrímur, Fanndís,
Ingunn Klara og 3)
Ingibjörg, maki Óm-
ar Sveinsson, börn
Egill og Þóra Kristín.
B) Ragnheiður, f.
1942, maki Þórarinn
Jónasson, f. 1944.
Börn þeirra eru 1)
Dísa, maki Bjarni
Grímsson, börn
Christófer, Ingibjörg
Sóllilja, Skjöldur og
Brynja. 2) Þórunn
Lára, maki Jón Svan Grétarsson,
börn Sunna, Þórarinn og Grétar.
3) Haukur Hilmar, börn Kristján
Ari og Júlíus. C) Gerður, f. 1943, d.
1994, maki Gísli Gestsson, f. 1941.
Börn þeirra eru 1) Ragnheiður,
maki Einar F. Hilmarsson, sonur
Bjarni. 2) Bergur, maki Linda S.
Guðmundsdóttir, börn Gísli Garð-
ar og Guðmundur Fróði. D) Berg-
ljót, f. 1943, maki Gunnar Bern-
burg, f. 1942, þau skildu. Synir
þeirra eru 1) Páll, maki Margrét
Bragadóttir, börn Ingunn og Kar-
en Ósk. 2) Jón Gunnar, maki Eydís
Það eru um 25 ár síðan ég hitti
fyrst tengdaföður minn þegar eigin-
kona mín hún Ása kynnti mig fyrir
væntanlegum tengdaföður og
tengdamóður, henni Ingibjörgu, sem
lifir mann sinn. Það var ekki laust við
að smá kvíði fylgdi þessum kynnum,
því ég hafði heyrt og lesið að Bergur
væri mikilsmetinn maður í viðskipta-
heiminum, sæti í stjórnum hinna
ýmsu fyrirtækja, einn af upphafs-
mönnum flugsögu þessa lands og svo
má lengi telja. Þessi kvíði minn
reyndist alveg ástæðulaus, því þau
hjón tóku mér strax vel.
Bergur var einstaklega laginn við
að láta manni líða vel í sinni návist,
skynjaði fljótt hvar sameiginlegur
umræðugrundvöllur lá. Það var hægt
að ræða um öll tæki og tól langtímum
saman við Berg, hann var jafnvel að
sér í því að ræða um viðskiptaheim-
inn, flug, nýjustu bifreiðar og mót-
orhjól eða viðgerðir á rafeindatækj-
um, en Bergur hafði sjálfmenntað sig
í rafeindavirkjun og átti öll nýjustu
tæki til að sinna þessu áhugamáli sínu
og nutu margir góðs af þessari þekk-
ingu.
Ég var þeirrar gæfu aðnjótandi að
fá að byggja sumarbústað í nágrenni
við bústað Bergs og Ingibjargar. Það
voru því ekki margar helgar að sumri
til síðastliðin ca. 20 ár þar sem við
Bergur hittumst ekki og ræddum um
hvað mætti betur fara, hverju mætti
bæta við o.s.frv. Bergi féll sjaldan
verk úr hendi, var alltaf að og þó að
hann væri orðin nokkuð fullorðinn
þegar kynni okkar hófust gleymdist
það strax, því ég þurfti að hafa mig
allan við til fylgja honum eftir. Ekki
má ég gleyma einu orðalagi sem mér
er tamt í munni: „Ekkert liggur á
Ólafur minn“, en þetta sagði Bergur
við mig eitt sinn þegar hann vantaði
smá aðstoð við lagfæringar við sum-
arbústað sinn. Skömmu síðar mætti
ég en þá var hann búinn að lagfæra
það sem þurfti, sem sagt ekkert ligg-
ur á þýddi strax. Hann skildi ekki
menn sem gátu setið og lesið í bók á
miðjum degi, þegar nóg væri að gera
úti við. Eina utanlandsferð fórum við
saman, ásamt mökum og Þóru elstu
dóttur hans og manni hennar Hall-
grími sem nú er látinn. Þessi ferð er
mér enn í fersku minni, þarna var
Bergur á heimavelli hvort sem ekið
var um Sviss, Þýskaland, Frakkland
eða Ítalíu. Þarna hafði hann ferðast
margoft ásamt Ingibjörgu konu sinni,
mig minnir að hann hafi síðast ekið
sjálfur rúmlega áttræður á ofan-
greindum slóðum.
Bergur var með skemmtilegan
húmor, svona rétt innskot á réttum
augnablikum, gat verið fastur fyrir og
fylgdi vel eftir því sem hann taldi rétt,
en maður sá hann sjaldan eða aldrei
skipta skapi. Mig grunar að hann
hefði ekki haft áhuga á löngum lof-
rullum ef svo mætti að orði komast,
hann var búinn að afreka meira á
sinni löngu ævi en ég hef pláss til að
skrifa um. Ég votta Ingibjörgu og
allri fjölskyldu Bergs samúð mína.
Ólafur R. Magnússon.
Það eru mikil forréttindi að hafa
átt Berg G. Gíslason sem afa. Það var
ekki nóg með að hann væri mikil-
menni sem afrekaði mikið á sínum
æviferli, heldur var hann sá afi sem
hvert barn óskar sér að eiga. Afi var
ótrúleg týpa, hann var bara flottur,
harðduglegur, vel lesinn, rólegur,
mjög nýtinn og um fram allt hafði
hann góða nærveru.
Frá því ég var lítil hef ég alltaf sótt
mikið til ömmu og afa og átt góðar
stundir með þeim. Notalegheitin á
Laufásveginum eru engu lík. Sum-
arbústaðaferðirnar á Þingvöll voru
ævintýri líkastar svo og bátsferðirnar
á Þingvallavatni með afa mínum. Ég
bjó á Laufásveginum minn fyrsta vet-
ur í Verslunarskólanum. Það er ég af-
ar þakklát fyrir, því þá náði ég að
kynnast ömmu minni og afa afar vel.
Þá fékk ég að heyra margar sögurnar
úr fluginu, frá fyrstu eplasendingun-
um til landsins, frá íslensku hestun-
um sem fluttir voru í kolanámurnar í
Bretlandi, frá ferðalögum þeirra
ömmu og svo mætti lengi telja. En
eitt það mikilvægasta sem hann afi
minn kenndi mér var að bera virðingu
fyrir öðru fólki og vinnu þess. Einu
sinni var ég að ræða við hann um
framtíðarplönin þá sagði hann við
mig; Tóta mín, það er alveg sama
hvað þú gerir í lífinu, öll vinna er göf-
ug, þetta var afi í hnotskurn. Ég fór
til Danmerkur í dýralækninganám,
og alltaf voru amma og afi til staðar.
Þau fylgdust vel með litlu stelpunni
og komu í heimsókn sem mér þótti af-
ar vænt um. Að loknu námi fann ég
hversu stoltur afi minn var. Hann
hafði mikinn áhuga á því sem ég var
að gera og af öllum þeim tækjum og
tólum sem ég fjárfesti í, enda var
hann með þvílíka tækjadellu. Þegar
kom að bílakaupum var afi með sínar
skoðanir og í dag keyri ég á bíl sem
hann ráðlagði mér að kaupa. Afi var
alltaf með allt á hreinu og góður til að
ráðfæra sig við. Elsku afi, það er svo
sárt að þurfa að kveðja þig.
Afi þú varst enginn venjulegur afi,
þú varst minn eini sanni afi sem ég er
svo stolt af.
Þín
Þórunn Lára.
Ég kynntist þeim Bergi og Ingi-
björgu fyrst fyrir tæpum 20 árum er
ég kynntist dótturdóttur þeirra
hjóna. Maður fann strax hversu náin
fjölskyldan var og hve náið var milli
gömlu hjónanna á Laufásveginum og
stórfjölskyldunnar. Það fór ekki milli
mála að Bergur var frumherji og um
margt mjög sérstakur og merkilegur.
Maður heyrði sögur af afrekum hans í
sambandi við flugið, tækin, mótor-
hjólin, bílana, blaðaútgáfuna og við-
skiptin. En þrátt fyrir stór afrek upp-
lifði maður Berg sem nægjusaman,
áhugasaman en umfram allt sem
jarðbundinn mann.
Áhugi hans á bílum var mikill og
alltaf var gaman að fara á Laufásveg-
inn og sýna Bergi nýja bílinn sem
verið var að fá sér. Var bara að bíða
eftir að hann myndi hressast, eins og
hann var vanur, til að sýna honum
nýja jeppann og fara í smábíltúr út
fyrir borgarmörkin. Manni fannst
það ekkert óraunhæft takmark, þrátt
fyrir árin hundrað. Bergur var nefni-
lega einn af þessum síungu mönnum
sem létu ekkert stöðva sig. Honum
fannst það ekkert tiltökumál, kominn
vel yfir níutíu árin, að koma í heim-
sókn til okkar til Danmerkur eða
leigja sér bíl í Lúxemborg og keyra
um Evrópu með Ingibjörgu sinni.
Nýorðinn níræður lét ofurhuginn bát
draga sig á loft hangandi í fallhlíf og
ekki nóg með það heldur skellti Berg-
ur sér í svifflugferð kominn á tíræð-
isaldur, enda mikill áhugamaður um
svifflug.
Bergur var líka vanur að gera hlut-
ina sjálfur, hvort sem það var að
smíða sumarbústaðinn, mála eða gera
við heimilistækin. Bergur hafði mik-
inn áhuga samgöngumálum og fylgd-
ist vel með byggingaframkvæmdum
við vega- og samgöngumannvirki. Í
nokkrum tilfellum útvegaði ég honum
teikningar og fór hann ófáar ferðirn-
ar til að fylgjast með framvindu mála.
Það eru ekki nema örfáar vikur síðan
hann bað mig um að útvega sér yf-
irlitsmynd yfir gatnakerfið í kringum
nýja tónlistahúsið þannig að hann
gæti fylgst með. Ótrúlegur dugnaðar-
forkur. Svona væri lengi hægt að telja
því Bergi var svo margt til lista lagt
og hann nýtti sín tækifæri. Bergur
var líka heppinn, átti góða fjölskyldu
og fékk 100 góð ár. Kæra Ingibjörg,
dætur og aðrir aðstandendur. Votta
ykkur mína dýpstu samúð.
Jón Svan.
Þeir deyja ungir sem guðirnir
elska. Þessi orð koma upp í huga mér
þegar ég hugsa til vinar míns Bergs.
Þrátt fyrir háan aldur hafði hann
varðveitt það með sér að hafa áhuga á
öllu sem var í kringum hann. Hann
fylgdist óvenjulega vel með öllum
tækniframförum, mönnum og mál-
efnum. Það var eins og hann eltist
ekki. Hann og kona hans Ingibjörg
voru nágrannar okkar í rúm 15 ár við
Laufásveginn. Bergur var fæddur og
uppalinn við þá götu og mundi tímana
tvenna. Bergur hafði það fyrir sið að
ganga eftir Laufásveginum reglulega
til að liðka sig til. Hann gekk á gang-
stéttinni og ef hann sá einhvern til-
sýndar þá tók hann ofan hattinn með
mikilli reisn. Í fyrstu fannst mér þessi
herramennska svo óvenjuleg að ég
vissi ekki hvernig ég átti að taka
henni en svo fór það þó á endanum að
þegar ég flutti af Laufásveginum fyr-
ir um tveimur árum þá saknaði ég
mest þessa og stuttu samtalanna sem
við áttum oft á tíðum. Ég fann það
mjög fljótlega að honum þótti vænt
um þessa nýju nágranna sína og vildi
að þeim liði vel. Hann spurði mikið út
í börnin og hvað þau væru að gera.
Þau voru ófá skiptin sem ég staldraði
við á spjalli við hann úti á götu og þá
var farið yfir hina ýmsu hluti. Bergur
var heilsteyptur og ég gat alltaf
vænst þess að hann nálgaðist málin
hlutlægt. Bergur var mikil tækni-
maður og eitt sinn sá ég hann með
myndbandstæki undir arminum.
Hann sagði tækið vera í eigu barna-
barns og það hefði verið bilað en hon-
um hefði tekist að taka það allt í sund-
ur og laga það. Geri aðrir betur 98 ára
gamlir.
Ég heyrði síðast í honum í síma en
þá leitaði ég til hans í tengslum við
dvd-mynddisk sem ég gaf út fyrir
börn. Tilefnið var að fá upplýsingar
hjá honum um hvernig jólahald hefði
verið hér fyrir tæpum 100 árum. Eins
og ég bjóst við var eins og að tala við
tvítugan mann um efnið. Skýr í koll-
inum, engin óþarfa tilfinningasemi
um hið liðna heldur staðreyndir born-
ar á borð.
Ég þakka fyrir dýrmætar perlur í
sjóð minninganna og mun ósjálfrátt
leita eftir gamla manninum á göngu í
hvert sinn sem ég ek um Laufásveg-
inn.
Anna María Sigurðardóttir.
Nú er fallinn frá minn góði vinur og
samstarfsmaður í áratugi, hann
Bergur G. Gíslason. Hann var nýlega
orðinn 100 ára. Þótt nokkur aldurs-
munur væri á okkur voru það áhuga-
málin og viðfangsefnin er tengdu
okkur saman. Var það fyrst og fremst
á vettvangi Morgunblaðsins og út-
gáfufélags þess, Árvakurs hf.
Garðar Gíslason, faðir Bergs, hafði
verið í forystu félagsins frá stofnun
1919 en formaður 1927 til 1938. Er
kom fram á stríðsárin síðari hvarf
Garðar til Bandaríkjanna og kom
rekstur fyrirtækisins þá í hendur
Bergs. Hann sat sinn fyrsta fé-
lagsfund í Árvakri 1942. Var þá stjórn
félagsins í höndum þeirra Guðmund-
ar Ásbjarnarsonar, Hallgríms Bene-
diktssonar, Valtýs Stefánssonar og
Sveins M. Sveinssonar, föður míns.
Faðir minn fékk illkynjað heilaæxli
árið 1950 og hvarf þá frá öllum störf-
um. Hann dó ári seinna.
Hann hafði falið mér að bjóða
ákveðnum hluthöfum Árvakurs hf. öll
hlutabréf sín í félaginu en þau voru
næststærsti hluturinn. Allir þessir
hluthafar báðu mig fyrir þau skilaboð
að ef ég yrði umboðsmaður bréfanna
væri það ósk þeirra að ég tæki við af
föður mínum. Faðir minn dó svo í
nóvemberbyrjun 1951 og var ég kjör-
inn í stjórn Árvakurs hf. hinn 15. des.
1951, aðeins 26 ára gamall.
Þarna hófst samstarf okkar Bergs
og varð heillavænlegt um áratuga
skeið.
En breytingar urðu þegar á næstu
árum. Guðmundur Ásbjarnarson féll
frá 1952 og Hallgrímur Benediksson
1954. Komu þá inn í stjórnina Geir
Hallgrímsson og Bergur G. Gíslason.
Ég var kosinn formaður 1955.
Nú var mikið verk að vinna fyrir fé-
lagið og lögðu sig allir fram.
Árið 1949 hafði félagið keypt hús
og lóð í Aðalstræti 6 fyrir of fjár og
allt í skuld. Fljótlega var gerður
samningur við eigendur Vélsmiðj-
unnar Héðins sem átti lóðina Aðal-
stræti 6b, og ákveðið að sameina lóð-
irnar og byggja sameiginlegt hús sem
þar nú stendur, oft kallað fyrr á árum
Morgunblaðshöllin. Sveinn Guð-
mundsson, forstjóri Héðins, var með
okkur í bygginganefnd og var hinn
traustasti samstarfsmaður. Á þessum
árum þurfti leyfi fyrir öllu, fjárfest-
ingarleyfi, innflutningsleyfi o.fl. Fjár-
festingarleyfi fékkst fyrir fyrstu
þremur hæðunum og var þá hafist
handa.
Afsaka þarf hve saga þessi er sögð
nákvæmlega en einmitt á þessum ár-
um reyndi ég það að hafa slíkan út-
sjónasaman og ráðagóðan mann að
leita til sem Bergur var.
Við höfðum gott samstarf við teikn-
ara hússins, Gunnar Hansson, og
byggingameistarann, Jón Berg-
steinsson, Sigfús Jónsson, framkv.stj.
Morgunblaðsins, og fjölda annarra
sem þar að komu.
Húsið fór nú að rísa, Héðinn tók
Vesturver í notkun 1954 og Morgun-
blaðið flutti mikinn hluta starfsemi
sinnar 1956. Við Bergur vorum per-
sónulega á fullu við flutningana og
kom útsjónarsemi Bergs sér þar vel.
Svona gekk samstarfið alltaf upp á
það besta. En Bergur lagði einnig
hugann að framtíðinni. Hlutaféð í Ár-
vakri var að mestum hluta einkaeign
einstakra manna.
Bergur kom með þá hugmynd til
okkar samstarfsmannanna að við
skyldum beita okkur fyrir því að
hlutaféð yrði flutt á fyrirtækin í stað
persónulegra eigenda. Þetta gekk
eftir og má þakka Bergi að hlutafé
Árvakurs hélst svo stöðugt í sömu
höndum um áratuga skeið fyrirtæk-
inu og eigendum til mikilla hagsbóta.
Lýst hefur verið brotum af sam-
starfi Bergs og okkar félaganna en
þau voru góð og langvinn. En hvenær
sem vandamál komu upp og úr þurfti
að leysa var Bergur hinn trausti og
góði félagi sem ávallt var gott að leita
til. Við í stjórninni fórum oft í veiði-
ferðir saman og höfðum konurnar
með.
Það var skemmtileg samvera sem
við minnumst ávallt.
Ég og kona mín sendum Ingi-
björgu, dætrunum og allri fjölskyld-
unni okkar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Haraldur Sveinsson.
Þegar við í dag kveðjum Berg, ald-
ursforseta fjölskyldunnar, verða
kaflaskil í sögu afkomenda Garðars
Gíslasonar. Genginn er síðastur fjög-
urra barna Þóru Sigfúsdóttur og
Garðars. Bergur var boðberi tækni-
nýjunga í okkar ætt. Allt sem hafði
mótor, ekki síst vélar sem stuðluðu að
bættum samskiptum og samgöngum,
var á hans áhugasviði.
Ekki var það svið þó hans aðal-
starfsvettvangur. Það féll í hlut
Bergs að taka rúmlega þrítugur við
rekstri fjölskyldufyrirtækisins, heild-
verslun Garðars Gíslasonar. Afi
Garðar ákvað að flytja sig um set til
New York, á árum síðari heimsstyrj-
aldar og annast þar innkaup fyrir fyr-
irtækið og skapa ný viðskiptatæki-
færi. Dvöl hans varð þó lengri en til
stóð í fyrstu.
Bergur var framkvæmdastjóri
heildverslunarinnar í rúm 30 ár eða
þar til rekstrinum var hætt. Tími
hinna gömlu heildverslana frá alda-
mótunum 1900 hafði runnið sitt skeið.
Í hugann koma minningar um yf-
irgripsmikinn rekstur hér í Reykja-
vík og að Minni-Borg í Grímsnesi,
matvæladeild, vefnaðarvörudeild,
Bergur G. Gíslason
✝
Ástkær faðir okkar og bróðir,
ÞORSTEINN INGÓLFSSON,
Sólvangsvegi 3,
Hafnarfirði,
andaðist á heimili sínu fimmtudaginn 22. maí.
Útförin fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn
2. júní kl. 13.00.
Ingólfur Þorsteinsson,
Jóna Sigurjónsdóttir,
Anna Sigurjónsdóttir,
Elín Ingólfsdóttir,
Auður Ingólfsdóttir,
Sverrir Ingólfsson
og aðrir aðstandendur.