Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1965, Síða 22

Ég átti að smyrja og „passa rokk-
inn/‘ meðan Sveinbjörn vélamað-
ur svæfi, og máske hafði ég gef-
ið eitthvað óekta á glösin, sem
voru á belg vélarinnar. Svein-
björn var ræstur. Hann kom í
skyndi, æðandi á klossunum ein-
um saman; skoðaði vélina og
gerði ýmist að klappa henni eða
slá til hennar; setti svo sveifina
á og malaði henni í gang.
„Hvað var að?“ sögðum við,
þegar höfuð vélamannsins kom
upp úr vélarhúsgatinu.
„Ekkert. Hún var bara þreytt,“
segir Sveinbjörn. Eftir þetta
stanzaði vélin aldrei af sjálfsdáð-
um og bilaði ekkert alla vertíð-
ina. Áfram var haldið, og alltaf
hélzt sama góðviðrið. En nú var
komin þoka.
Þegar Sigurður hélt sig vera
kominn út fyrir Garðskaga,
vandaðist málið. Niðaþoka lá yf-
ir öllu, og við allir ókunnir hér.
En þarna kom heilladísin út úr
þokunni. Það var lítill ljóslitur
bátur, er dró línu sína. Sigurði
fannst nú vænkast sitt ráð,
keyrði að bátnum og talaði við
formann hans. Ég las á litlu tré-
spjaldi á skut bátsins: „Stakkur"
Keflavík. Ég heyrði formanninn
á Stakk kalla yfir;
„Eg er að draga inn síðasta
bólfærið, — eltu mig í land!“
BólfæriS — hvað skyldi það
þýða? hugsaði ég. Orðið hafði ég
ekki heyrt áður og skildi ekki
merkingu þess. Seinna fékk ég að
vita, að það þýddi sama og niSur-
staSa og dufl á okkar Vestfjarða-
máli.
Nú setti Stakkur á fulla ferð,
svo að Sigurður mátti hafa sig
allan við að missa hann ekki út
í þokuna. Sveinbjörn vélamaður
steig á alla ventla og lét stein-
olíu á glösin, til þess að æsa vél-
ina og örva ganghraðann, og sem
betur fór heppnaðist okkur að sjá
í skottið á Stakk inn fyrir Skaga-
tána. En úr því létti þokunni, og
við sáum þetta litla og lága land
í Garðinum, sem okkur Vestfirð-
ingum fannst ekki neitt-neitt,
samanborið við tign og fegurð
hinna vestfirzku fjalla.
302
Við tókum land við litla stein-
hlaðna bryggju í Keflavík. Svo
hittist á, að á bryggjunni stóð
snyrtilegur og gjörfilegur mað-
ur. Formaðurinn á Stakk sagði
Sigurði, að þetta væri einn aðal-
konungur þorpsins, faktorinn við
Duus-verzlun, sem hér ætti hús-
eignir, lóðir og lendur um allt. —
„Og þú munt sennilegagetafeng-
ið uppsátur hjá honum.“
Faktorinn, Sigurður Þorkell
Jónsson, þessi prúði og kurteisi
maður, sagðist ekki geta leigt
okkur húsnæði né vör, þar sem
allt væri nú fullskipað hjá sér.
En hann benti okkur til Ytri-
Njarðvíkur og taldi ekki ómögu-
legt að hægt væri að fá slíka að-
stöðu þar.
Við kvöddum þá Keflavík og
keyrðum fyrir Vatnsnestangann,
og lentum Óla við lítinn stein-
garð, er byggður var út úr hlein
í fjörunni niður undan Höskuld-
arkoti í Ytri-Njarðvíkum.
Okkur fannst fátæklegt til
landsins að líta; 5—6 kot með
litlum túnblettum í kring. Þarna
hittum við ungan og æskuglaðan
mann. Hann hét Einar Jónsson.
Sigurður sagði deili á sér, og
hverra erinda hann væri hér með
skip og menn. Einar Jónsson,
sem þá var formaður á m.b. Ár-
sæl í þessu byggðarlagi sínu, og
margir fleiri menn, er báru
þarna að, störðu undrandi á okk-
ur, þessa kynlegu kvisti, sem
þeim fannst víst að væru komnir
frá fjarlægum furðuströndum.
„Eruð þið þá Hornstrending-
ar!“ segir Valdi frá Þórukoti.
Einari Guðmundssyni, háseta á
Óla, miklum æringja og fljót-
huga, fannst þetta móðgun við
okkur og svaraði um hæl: „Nei,
við erum úr Leirunni, lagsm., —
samasem úr Reykjavík!“
Allir hlógu dátt.
Einar Jónasson tók okkur alla
af Óla heim til föður síns, Jónas-
ar útvegsbónda, þar sem okkur
var borinn hinn bezti beini. Þeir
feðgar reyndust Sigurði miklir
heiðursmenn. Þeir útveguðu hon-
um húsnæði og uppsátur, leið-
beindu honum um kaup á salti,
olíu og allskonar nauðsynjum,
lánuðu okkur margskonar hluti,
er okkur vanhagaði um, án end-
urgjalds, komu Sigurði í sam-
bönd í Keflavík og þreyttust
aldrei á að gera aðkomumönnum
greiða.Við fengum verbúðarpláss
uppi á lofti í Stebbakoti. Þetta
var gamall timbur- og moldar-
bær. Eigandi hússins, Stefán Er-
lendsson, leigði okkur einnig vör,
og fisk- og beitingaskúra við sjó-
inn. Við réðum til okkar fang-
gæzlu, er annast skyldi um mat
okkar og maga. Sú hét Rósa, stór
fornaldarkvenmaður, sem reykti
tóbak úr pípu, er hún kallaði
„bumbuna“ sína. Hún eldaði
grautinrx, sauð soðnmguna og lag-
aði til rúmbælin. Sjálfir höfðum
við þurramatinn í skrínum, hver
hjá sér.
Nú byrjuðu róðrarnir. Það gaf
nærri stanzlaust í tvær vikur. Að
sið Vestfirðinga beittum við lóð-
ir okkar í böggla, 40—60 í sjó-
ferðina. Ein lóð var í hverjum
böggli, og böggullinnbundinnsam-
an með hálsi lóðarinnar. Vest-
firðingar kölluðu þetta að beita
í „pjanka.“ Njarðvíkurmenn,
sem voru skemmtilegir og góðir
strákar, beittu sínar línur í bala
og skildu ekki sumar okkar vest-
firzku aðferðir — og varla sumt
okkar talmál. Þeir komu oft í
beitingaskúrinn til okkar, til að
spyrja, spjalla og gleðjast með
þessum léttlyndu vestfirzku stall-
bræðrum. — Jæja, eruð þið nú
farnir að pjankast?“ sögðu þeir,
þegar þeir sáu okkur við beiting-
una.
Við fiskuðum fremur vel; feng-
um 600,oo krónur til hlutar yfir
vertíðina, sem þá þótti gott. En
mikil var vinnan á þessari eyði-
strönd. Stundum héldum við, að
við myndum drepast úr þreytu.
Fyrst varð að ryðja vörina; fá
lánaðan uppskipunarbát, til að
flytja fiskinn úr Óla í land; bera
svo fiskinn í trogbörum undan
sjó, hausa, fletja og salta. Stund-
um fengum við að leggja okkur
í 3—4 tíma, stundum ekkert, en
fórum beint frá aðgerðinni að
VÍKINGUR