Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1965, Blaðsíða 31

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1965, Blaðsíða 31
Það kemur ekki oft fyrir, að erlendir menn haldi fram réttri söguskoðun, þegar um er að ræða landafundi Vesturheims og þann þátt, sem íslend- ingar áttu í þeim og byggingu þessara vestrænu landa. Venjulega er allur sá ljómi, sem af þess- um siglingaaferkum stafar, látinn skína á Norð- menn. Jafnvel hinar Norðurlandaþjóðirnar hafa stundum átt það til að halda þannig á málum, að allt væru þetta samnorræn afrek. Þótt heimild- Tryggve J. Oleson Early Voyages and Northern Approaches Tryggvc J. Oleson Eftir Sigurð Guðjónsson, skipstjóra. irnar séu líka íslenzkar, ritaðar þar, af íslenzkum mönnum, er því haldið fram af sömu aðilum að það séu líka samnorræn rit. Þó hefur nú brugðið út af þessu, við útkomu ofannefndrar bókar. Með bók þessari bætist hinum íslenzka málstað mikill og góður liðsauki. Bók þessi er eitt bindið af seytján, af Sögu Canada, sem verið er að gefa út um þessar mund- ir. Höfundurinn Tryggvi J. Oleson er fæddur í Glenboro Manitoba og er af íslenzkum ættum. Hann er prófessor við Manitoba háskóla, og hlotið menntastig við kanadiska háskóla. Ritað hefur hann mikið í kanadisk og ensk sögutímarit um söguleg viðfangsefni íshafslandanna. Hann er höfundur tveggja síðustu bindanna af Sögu Is- lendinga í Vesturheimi. Einnig hefur hann þýtt á ensku hið mikla rit Dr. Jóns Dúasonar Land- könnun og landnám íslendinga í Vesturheimi. Það er mikið nauðsynjaverk og kemur þá fyrst að fullu gagni, þegar það hefur verið gefið út á því máli. Höfundur getur þess í formála bókarinnar, að fyrir 25 árum hafi gripið sig mikill áhugi fyrir þessu viðfangsefni. Hafi hann þá byrjað að kanna heimildir um sjóferðir til hins vestræna heims- hluta fyrir daga Columbusar, sérstaklega hinar íslenzku. Um líkt leyti hafi hann kynnzt riti Jóns Dúasonar og hryfist svo af því, að hann hafi ákveð- ið að þýða það á enska tungu. Menn munu veita því eftirtekt, sem þessa bók lesa, hve mjög hann hallist að skoðunum Jóns um þetta síumrædda viðfangsefni fræðimanna, siglingu Islendinga til Grænlands og hinna norðlægu landa núverandi Canada og landnáms þeirra þar. Stundum finnist sér örðugt að greina á milli sinnar skoðunar og Jóns, þótt að vísu séu þeir ekki alls staðar sam- mála. Mikið magn heimilda hefur verið kannað til undirstöðu þessarar bókar, og úr því valið það, sem bezt hæfði þessu viðfangsefni. Segir höf. sig og Jón Dúason mest greina á við aðra fræðimenn um hina svokölluðu Thule-menningu. I fyrsta kafla bókarinnar lýsir höf. hvernig um- horfs var í Evrópu á 8. og 9. öld. Um það leyti ríkti friður í álfunni, eftir innrásir Germana á vesturhluta hins rómverska ríkis á 5. og 6. öld og Mára frá Spáni á fyrri hluta 8. aldar. Ófriðnum móti Söxum hafði lokið með viðunandi niðurstöðu. Langbarðar höfðu sætt sig við hinn franska kon- ung og héruð þeirra, sem hluta af hans yfirráða- svæði. Á Bretlandi þróaðist menning og bókvísi, eins og með öðrum kristnum þjóðum. En þá kom til sögunnar nýr ógnvaldur, úr óvæntri átt. Ut úr hinum dimmu fjörðum Noregs og lygnu sundum Danmerkur, kom nú eins og sviptivindur hinir síðustu af hinum villta germ- anska kynþætti, hinir norrænu víkingar. Þeir fóru eins og refsivöndur um allar strendur hinna kristnu landa og ekkert stóðst við þeim. Þeir létu sér eng- ar hættur í augum vaxa, og hikuðu ekki þótt við ofurefli væri að etja, þeir komust meðfram öllum ströndum Evrópu, alla leið suður í Miðjarðarhaf. VÍKINGUR 311
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.