Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2001, Blaðsíða 17
lagður skipstjórinn á Gullfossi og var
skipstjórinn þó heldur æðri að mati okk-
ar strákanna því að úti á rúmsjó gat hann
skipað forsetanum fyrir verkum en ekki
öfugt og svo mátti hann gifta fólk en það
mátti forsetinn ekki og má ekki enn.
Kannski var það vegna alsnægtanna
sem manni fannst svona mikið til sjó-
manna koma á þessum tíma. Og kannski
var það vegna þess ævintýraljóma sem
fylgir því að vera eins og gestur hjá okk-
ur landkröbbunum í okkar hversdagslega
veruleika.
Síðan hefur margt breyst. Tímarnir.
Sjómannsstarfið. Og hún Salta Dröfn er
horfin úr dægurlagatextum. Það er
rninna sungið um ást og meira um
greddu.
Og alh í lagi með það. Þannig lagað
séð.
En hvernig hefur ímynd sjómannsins
breyst?
Ég veit það ekki. Ég þyrfti helst að
vera aftur orðinn 12 ára gamall til að
geta svarað því. Hins vegar er það oftast
svo að alsnægtum fylgir ljómi. Það er eft-
irsóknarvert að hafa góðar tekjur. En þvi
fylgir líka öfund. (Þessir skrattar fá millj-
ón á mánuði fyrir að búa í lúxusíbúðum
úti á sjó og borða hótelfæði og góna á
vídeó).
Kannski byggist ímynd sjómanna með-
al landkrabba fyrst og fremst á því að við
landkrabbarnir sjáum þá sem sunnudags-
börn:
Við sjáunt þá aðeins í fríi. Við sjáum þá
aldrei vinna. Við sjáum þeim fagnað þeg-
ar þeir koma í land og við sjáum þá
kvadda með tárum þegar þeir fara í vinn-
una.
(Það er enginn sem kveður mig með
faðmlögum þótt ég þurfi að fara til vinnu
og það er enginn sem hleypur upp um
hálsinn á mér þegar ég kem heim aftur).
Við sjáum þá eyða kaupinu sínu en við
sjáum þá ekki vinna fyrir þvi.
Þetta eru dularfullir rnenn, sjómenn-
irnir. Þeir eru sveipaðir ljóma fjarlægðar;
þeir eru ekki eins og við hinir. Og lífs-
háskinn sem er alltaf nálægur.
Kannski eimir eitthvað eftir af rórnan-
tíkinni.
„Seiðir hin Salta Dröfn”! □
Tfyggingafrœðileg úttekt stöðu Lífeyrissjóðs sjómanna
Staða sjóðsins innan marka
sem lögin setja
Samkvæmt tryggingafræðilegri út-
tekt sem Talnakönnun hf. gerði á
stöðu Lífeyrissjóðs sjómanna miðað
við árslok 2000, er heildarstaða sjóðs-
ins neikvæð um 4,5 milljarða króna
eða 6%. Konráð Alfreðsson fráfarandi
stjórnarformaður sjóðsins var spurður
hvort þessi niðurstaða gefi tilefni til
sérstakra aðgerða af hálfu sjóðsins.
„Þessi niðurstaða gefur ekki lilefni
til neinna sérstakra aðgerða að þessu
sinni þar sem sanrkvæmt lögum má
heildarstaða sjóðsins aldrei vera verri
eða betri en 10% af heildarskuldbind-
ingu og jafnfranrl má staðan ekki vera
verri eða betri en 5% samfellt í limm
ár. Staða sjóðsins er því innan þeirra
rnarka sem lögin setj þar sem heildar-
staðan er innan 10% markanna og hún
var innan 5% nrarkanna fyrir einu ári
siðan,” sagði Konaráð.
- Það kemur fram í úttektinni að líf-
eyrissréttindi hjá Lífeyrissjóði sjó-
manna eru rnjög mikil í samanburði
við aðra sjóði. Eru réttindin orðin of
mikil miðað við getu sjóðsins og kem-
ur til greina að skerða þau?
„Það er nokkuð alhyglisverð sú full-
yrðing Talnakönnunar að lífeyrisrétt-
indi hjá Lífeyrissjóði sjómanna séu
mjög mikil í samanburði við aðra sjóði
þar sem skylduiðgjald er 10% og trú-
lega hvergi betri. Til þess að átta sig
betur á því hvað þetta þýðir óskaði
Konrdð Alfreðsson
stjórn sjóðsins eflir því að staða sjóðsins
yrði reiknuð út miðað við réttindareglur
sem gilda hjá öðrurn sjóðum. Valinn var
sjóður sem veitir “venjuleg” réttindi og
var niðurslaðan sú að staða sjóðsins
batnaði hvorki meira né minna en 8,5
miljarða króna og fór úr -6% í +6%. Þessi
mikli munur liggur fyrsl og fremst í betri
makalífeyrisréttindum hjá Lífeyrissjóði
sjómanna, en hann greiðir enn ævilangan
makalífeyri, sem aðrir óopinberir sjóðir
gera ekki. í ljósi þess sem ég hef hér
að framan sagt að þá er ekki upp sú
staða að ástæða sé til skerðingar á rélt-
indum sjóðfélaga en menn geta farið
að spyrja sig hvort ekki sé korninn
tími á að réttindi sjóðfélaga í Lífeyris-
sjóði sjómanna séu á svipuðum nótum
og hjá öðrum sambærilegum sjóðum.”
- Hver er þín framtíðarsýn varðandi
Lífeyrissjóðinn, eflingu hans og það
hlutverk sem hann hefur að gegna í
þágu sjómanna og fjölskyldna þeirra?
„Það er alveg klárt að höfuð verkefni
stjórnar sjóðsins er að efla hann og
styrkja sem allra mest á komandi árurn
til þess einmitt að hann verði enn bet-
ur í stakk búin til að þjóna því hlut-
verki sem honum er ætlað. Ég fullyrði
það að ef einhver starfsstétt eigi að
hafa góðan lífeyrissjóð þá eru það sjó-
ntenn. Sjómannsstarfið er hættulegasta
og með því erfiðasta sem lil er hér á
norðurslóðum að minnnsta kosti og
því er svo nauðsynlegt að Lífeyrissjóð-
ur sjómanna sé sterkur og tilbúinn að
greiða það sem þarf til að sjóðfélagar
eða eftirlifandi rnakar geti lifað með
reisn þegar komið er að eftirlaunum,
örorkubótum eða makalífeyri,” sagði
Konráð Alfreðsson.
Á ársfundi Lífeyissjóðs Sjótnanna
sem haldinn var 16. maí síðast liðinn
tók Gunnar Hafsleinsson útgerðarmað-
ur við formennsku stjórnar. □
Sjómannablaðið Víkingur - 17