Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2001, Blaðsíða 61
Þorpsbúar höfðu nú stöðugt auga á bálnum.
„hann er maður, drengir mínir, hann er
maður!”
En nú er að byrja á því atriði sem ég
lofaði að segja frá. Það var þrekvirki, eða
öllu heldur ofdirfskubragð, sem er áreið-
anfega einsdæmi í sögu Vestur-íslendinga
- ofdirfsku-tiltæki sent enginn hefði vog-
að að gjöra nema sá er hefir alveg ó-
blandað norrænt blóð í æðum sínum og
öll einkenni víkingsins sameinuð í rétt-
um hlutföllum. - Ég segi nú söguna eins
og ég hef heyrt hana og eins og hún var
sögð - sem nokkurs konar þjóðsaga - þar
austur við sjóinn.
Það var einn dag um haustið 1882 að
kona Hrómundar varð veik. Um rnorg-
uninn þann sama dag gekk að ofsaveður
af norðaustri. Slík ofsaveður eru algeng á
haustin í Nýja-Skotlandi og verða mörg-
um skipum að tjóni við strendur þess
lands.
Eftir því sem á daginn leið þyngdi
konunni meir og meir; og jafnframt
versnaði veðrið. Atlantshafið skall með
öllum þunga sínum á ströndina - sjórinn
rauk - hvítfyssandi grunnsævisöldurnar
hófust við himin, og brimið sauð og vall
við hvert andnes og sker. - Svo leið dagur
að kvöldi. Alltaf stöðugt þyngdi konunni
- og veðrið ólmaðist og sjórinn rauk.
Gainla Hrómundi varð það nú ljóst að
brýn nauðsyn var að sækja lækni - og
það tafarlaust. Hann vissi að í þorpinu i
Spry Bay var ungur og duglegur læknir,
Patrik að nafni. En til Spry Bay voru full-
ar fimm mílur enskar og ekki árennilegt
að sækja þangað í öðrum eins sjó og
öðru eins ofsaveðri. Það var hreint ekki
viðlit að fara til lands þá um nóttina. En
hann vonaði að veðrinu ntundi slota með
ntorgunsárinu og þá gæti hann lagt af
stað.
Honum kom ekki dúr á auga þá nótt
og hann beið með óþreyju eflir deginum.
En þegar loksins dagaði var veðrið engu
vægara en daginn áður. Og konan lá nú
fyrir dauðanum. Hrómundur vissi - eða
þóttist vita - að ekkert gæti nú bjargað
lífi konunnar nema aðstoð læknisins svo
framt að hann kæmi fljótt. Hann sá að
hann varð að brjótast til lands upp á líf
og dauða og sækja dr. Patrik, að öðrum
kosti yrði konan dáin að kvöldi þess
dags. Að minnsta kosti þótti honum það
sennilegl eftir líkunum að dæma.
Þrisvar gekk hann ofan að sjónum, og
þrisvar sneri hann heim aftur að kofan-
um. - Það var ægilegt að líta út á sundið.
Hann horfði á konuna dauðvona; hann
leit á börnin sín sex, bæði ung og smá -
þau voru föl og mögur og stóðu
kjökrandi í einum hóp skammt frá rúmi
rnóður sinnar. Útlitið var skuggalegt. Og
það var tvísýnt að hann næði lifandi til
lands. Hann var um tíma á báðum áttum
með það hvað hann ætti að gjöra - að
fara eða vera. Ef hann færi ekki voru
börnin hans móðurlaus að kvöldi. - Það
var átakanlega sorglegt. En ef hann legði
á stað var eins víst að hann færist á
sundinu, og þá voru börnin hans alveg
munaðarlaus og hjálparlaus 1 tómurn
kofa á eyðiey. - Og það var ennþá
hörmulegra. Þessu var hann að vella fyrir
sér utn stund án þess að komast að
nokkurri verulegri niðurstöðu. En að
lokum fékk hinn ósigrandi kjarkur hans
og áræði yfirhöndina. Til lands varð
hann að leggja hvað sem það kostaði.
Hann kvaddi konuna og börnin, hratt
fram hinu stóra tveggjamannafari, settist
undir árar, reri út úr litlu víkinni fyrir
vestan og fram i brimrótið og öldugang-
inn og stefndi beint á þorpið í Spry Bay.
Og það var heldur undanhald heldur en
hitt.
í þorpinu í Spry Bay stóðu menn niður
við sjóinn og horfðu út á sundið. - Þar
gengur mjótt og langt nes austur í víkina
og myndar trygga og góða höfn. Þar er
ætíð kvikulaust með öllu þegar norðaust-
anveður ganga. En fyrir utan nesið er
oftast ókyrr sjór, og það jafnvel þegar
logn er. Þar er hin illræmda Spry Bay-
röst; og sá þykir engin liðleskja sem róið
fær þar yfir um einn á bát þegar norð-
austankul er.
Þeir stóðu þar niður við höfnina,
þorpsbúar. Þar voru þeir O'Hara-bræður,
Sjómannablaðið Víkingur - 61