Náttúrufræðingurinn - 1958, Blaðsíða 22

76
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
og Poa cenicia. Þá virðist og það tóugrasafbrigði, seni þar vex, vanta
hér. Allar tegundir Jan Mayen haf'a fundizt á Grænlandi nema holurt,
og ef til vill Poa cenicia. Allar tegundir Jan Mayen virðast vera til
í Skandinavíu, en ekki get ég fullyrt um, hvort sömu afbrigði eru
af 4 þeirra. Þetta yfirlit sýnir, að Jan Mayen hefur fengið flóru
sína frá þeim löndum, sem næst eru, eins og vænta mátti. Þótt flóra
Jan Mayen sé öllu óskyldari flóru íslands en Grænlands eða Skan-
dinavíu, er hæpið, að draga megi af því ályktanir um það, eftir
iivaða leiðum tegundirnar hafa borizt þangað. Geta má þó þess,
að vindar munu tíðastir af norðri og norðaustri, og straumar liggja
þangað úr norðurátt.
Svo má kalla, að allar tegundir á Jan Mayen séu arktískar og
það meira að segja háarktískar. Aðeins þrjár þeirra geta ekki talist
í þeim flokki: hrafnaklukka, vallarsveifgras og hálmgresi, en þó
má vera, að hér sé um arktísk afbrigði að ræða. Áðurnefndar 43
tegundir skipast svo niður eftir lífmyndakerfi Raunkiters:
Ch, runn- og þófaplöntur, 14 eða 32.6%.
H, svarðplöntur, 24 eða 55.8%.
G. jarðplöntur, 4 eða 9.3%.
Th, einærar plöntur, 1 eða 2.3%.
Naumast er hægt að segja, að samfelldur gróður háplantna sé
til á eynni. Að vísu eru til smágrasgeirar í námunda við fugla-
björg, þar sem skýlt er. Gandrup lýsir slíkum blettum við Söyla1) og
ég skoðaði þá einnig við Kvalrossen. Ekki telur Gandrup samfelda
gróðurbletti hafa verið meira en um 50 m2 að flatarmáli. Nokkru
stærri voru blettirnir í Rostungsvík, en varla þó nokkur yfir 100
m2, voru þeir þar bæði niðri á sjávarbakkanum og uppi í brekkun-
um. Vert er að geta þess, að alls staðar var gróðurinn mjög gisinn,
svo að sandur mun hafa þakið næstum jafnmikið og gróðurbreiðan
sjálf, þótt grænt væri tilsýndar. Slíkir blettir eru eina samfellda
gróðurlendið á eynni annað en mosaþemburnar.
Við nánari athugun verður það síður en svo undrunarefni, þótt
lítið sé um samfelldan gróður. Þegar hefur verið rætt um veður-
farið, sem er óhagstætt gróðri í hvívetna. Þó má geta þess hér, að
hitastig jarðvegsins er víða allmiklu hærra en lofthitinn, einkum
þar sem mestur er sandur í jörð. Mældi ég hitann í jarðveginum
1) f þessum kafla ritgerðarinnar eru staðaheiti skrifuð að norskri venju.