Náttúrufræðingurinn - 1958, Blaðsíða 41

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
95
Líkindin fyrir að aldur gróðurleifanna sé innan þessara tak-
marka er 66.7%. Auðsætt er, að töluverður jarðvegur hefur verið
kominn ofan á hraunið, þegar skógurinn náði þar fótfestu, því að
um 50—80 cm þykkt moldarlag skilur hraunið og skógarleifarnar.
Lurkalagið er því allmiklu yngra en hraunið, sem eftir þessum
niðurstöðum er runnið löngu fyrir landnámsöld. Þrátt fyrir þá
galla, sem ennþá loða við C14 aldursákvarðanirnar yfirleitt, má
eftir þessu telja víst, að Landbrotshraunið sé vart yngra en 2000
ára gamalt.
Af þessu sést ennfremur, að það, sem Landnáma kallar Nýkoma,
getur naumast verið það landsvæði, sem nú nefnist Landbrot, en
svo hafa ýmsir talið og meðal þeirra Þorvaldur Thoroddsen (5).
Þess var áður getið, að Thoroddsen taldi Landbrotshraunið og
Hólmsárhraunið vera eitt og hið sama hraun. Sigurður Þórarins-
son telur, út frá öskulagarannsóknum, að Hólmsárhraunið sé eldra
en Landbrotshraun (8). Með berum augum verður naumast greind-
ur munur á gerð þessara hrauna. í smásjá má þó greina nokkurn
mun á þeim, a. m. k. í sumum dæmum. T. d. má geta þess, að miklu
meira ber á ólívíni í Hólmsárhrauninu. Að svo stöddu treysti ég
mér þó ekki á bergfræðilegum grundvelli að skera úr því, hvort
hér sé um að ræða eitt hraun eða ekki. Til þess þarf meira efni
en ég nú hef aðgang að, og skal það mál því ekki rætt nánar að
þessu sinni.
HEIMILDARIT - REFERENCES
1. Thoroddsen, Þ. 1914: Ferðabók, 3. bindi. Köbenhavn.
2. Robert, E. 1840: Mineralogie et Geologie. Gairaard: Voyage en Islande
et au Gröenland, 6C Livr. Paris.
3. Thoroddsen, Þ. 1892—1904: Landfræðissaga fslands, 3. bindi. Köbenhavn.
4. — — 1905: Island. Grundriss der Geographie und Geologie. Peter-
manns Mitteilungen. Gotha.
5. — — 1925: Geschichte der islándischen Vulkane. Köbenhavn.
6. Thorarinsson, S. 1951: Laxárgljúfur and Laxárhraun. Geogr. Ann.
Stockh., 34: 1-89.
7. Jónsson, J. 1954: Móbergsmyndun í Landbroti. Náttúrufræðingurinn,
24: 113-122.
8. Thorarinsson, S. 1955: Myndir úr jarðfræði íslands II. Eldgjá. Náttúru-
fræðingurinn, 25: 148—153.
9. Hustedt, Fr. 1930: Die Siisswasserflora Mitteleuropas. H. 10. Bacillario-
phyta (Diatomeae). Jena.