Náttúrufræðingurinn - 1958, Blaðsíða 53

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
107
2. mynd. TíSni snjóflóða og skriðufalla eftir mánuðum (Úr Skriðuföll og
snjóflóð).
í yfirliti sinu um skriðurnar og snjóflóðin, sem raunar hefði verið eðli-
legra að birta í bókarlok, eru stórfróðlegar töflur og línurit um skriður og
snjóflóð á íslandi síðan sögur hófust. Þótt ekki só þar allt byggt á öruggum
heimildum mun það þó skipta litlu máli um þá heildarmynd, sem þessar
töflur og línurit gefa. Ég tek mér það bessaleyfi að birta hér línuritin tvö,
því þau segja meira en mörg orð. Þau hefðu og getað gefið höf. tilefni til
ýmissa jarðfræðilegra og landfræðilegra ígrundana, t. d. um sambandið milli
berggrunns, landslags og skriðuhættu. Það er mjög sláandi, hversu mjög skrið-
ur þær, er fallið hafa síðan sögur hófust, eru bundnar við blágrýtissvæðin. Þó
hefði þetta komið enn betur í ljós, ef S.-Þingeyjarsýslu og Gullbringu-Kjósar-
sýslum hefði verið skipt f móbergs- og blágrýtissvæði á lfnuritunum. Þetta er
því meir áberandi, þegar þess er gætt, að jarðskjálftar hafa síðan sögur hóf-
ust, að mestu verið bundnir við móbergssvæði og þær skriður, sem á þeim
svæðum hafa fallið, liafa margar orsakast af jarðskjálftum. Snjóflóð eru og
langtíðust í þeim hlutum blágrýtissvæðanna, þar sem snjóalög eru mikil. Lík-
lega er tíðni skriðufalla og snjóflóða á Austurlandi samkvæmt línuritunum
eitthvað of lág miðað við önnur blágrýtissvæði, vegna þess að tiltölulega minna
er um skráðar heimildir frá Austfjörðum frá fyrri öldum.
Á bls. 82 birtir höf. teikningar til skýringar á orsöktim og aðdraganda fram-
hlaupa. Þær eru auðsæilega gerðar eftir teikningum undirritaðs í áðurnefndri
grein f Nfr. 1954 (bls. 13). Viðbótarteikning höfundar nr. 3 er ekki til bóta,