Náttúrufræðingurinn - 1934, Blaðsíða 55

NÁTTÚRUPR.
101
en standa svo þétt, að þau hylja allan stöngulinn. Loks má
þekkja mosajafnann á því, að blöðin eru dálítið tennt, stöng-
ullinn mjög fíngerður, og plantan öll mjög lítil. Á jöfnunum
eru blöðin vanalega heil, stöngullinn stinnur og þyrrinn.
Á. F.
Um stjörnuhröp.
í síðasta hefti Náttúrufr. var grein, sem hét, „Stjörnuhröpin
í Vestmannaeyjum“; lofaði eg því þar neðanmáls, að minnast
nokkuð nánar á þennan náttúruviðburð, sem 9. október sást í
mörgum löndum. Verður þetta bezt gert með því að þýða dálitla
grein um stjörnuhröpin, úr nóvemberhefti danska timaritsins:
„Naturens Verden“. Greinin er þannig:
„Hinn 9. október, snemma kvölds, gat að líta fagurt fyrirbrigði
á himninum, hið fegursta „stjörnuregn", sem stóð yfir frá klukkan
átta þangað til klukkan hálf ellefu. Stjörnuhröpin virtust byrja við
ákveðinn depil á himninum, nálægt stjörnunni Gamma í stjörnu-
merki því, sem nefnist Drekinn. Að stjörnurnar virtust koma frá
einum depli stafar af því, að auganu virðast brautir þeirra renna
saman, á meðan að þær eru langt burtu frá jörðinni, en í raun og
veru eru brautirnar samhliða- Það eru þekkt mörg stjörnuhröp,
sem endurtakast reglulega ár eftir ár, á sömu tímum. í ágúst
hrapa t. d. stjörnur úr hóp þeim, sem nefnist „Perseidar" og úr
hóp „leonidanna“ hrapa stjörnur 16.—17. nóvember. Það er sann-
að, að „Perseidarnir" eru leifar af halastjörnu, sem sást árið 1862,
hún gengur kringum sólina eftir mjög langri sporbaugs-braut.
Einnig „Leonidarnir“ eru leifar af halastjörnu, sem fannst 1866,
og gengur kringum sólina á 331/4 ári. Stjörnuhröpin, sem áttu sér
stað 9. október, eru einnig af völdum halastjörnu, sem heitir Gia-
cobini-Zinner, hún gengur í kringum sólina á 6,6 árum, og sást
síðast í apríl 1933. Jarðbrautin skar braut þessarar halastjörnu
9. okt., en þá hafa brot, sem orðið höfðu eftir af stjörnunni á braut
hennar, komizt undir áhrif aðdráttaraflsins frá jörðinni, og hrap-
að til jarðar. Þessum stjörnuhröpum hafði verið spáð í enska
tímaritinu „Nature“, en ekki verið tekið mark á spádómnum, og
því voru hvergi gerðar ráðstafanir fyrir fram til þess að athuga
stjörnuhröpin frá stjörnuturnum heimsins. Engan grunaði að
minnsta kosti, að stjörnuhröp þessi yrðu eins greinileg og fögur