Náttúrufræðingurinn - 1967, Qupperneq 26

NÁTTÚRUFRÆÐÍNGURINN
118
leiða amínósýrur með vatnsefniscyaníði og formaldihýði að milli-
stigum. Þá vaknaði sú spurning, hvernig unnt væri að tengja amínó-
sýrurnar saman í keðjur til þess að mynda hin flóknu eggjahvítu-
efni og það sem meira var um vert, hvernig tókst þessum löngu
snurðum af eggjahvítuefnum að verða að lifandi frumum?
Margir hafa glímt við þessi viðfangsefni og ýmsar skýringar
komið franr, enda þótt fáar séu haldgóðar.
Dr. Sidney Fox við Miamiháskólann í Flórída er einn þeirra
manna, sem rannsakað hafa þetta svið þróunarinnar og komizt að
merkilegri niðurstöðu. Ffann velti því fyrir sér, hvað rnundi hafa
skeð, ef blanda af ýmsum amínósýrum hefði í árdaga lent í lóni
eða fjöru, sem smám saman þornaði við uppgufun vatnsins.
Sidney Fox reyndi að eftirlíkja þær aðstæður með því einfald-
lega, að hella vatnsupplausn af amínósýrum í tilraunaglas og láta
síðan vatnið gufa upp úr glasinu. Við uppþurrkunina skeði það
undur, að hinar einstöku amínósýrur tengdust saman í langar
keðjumyndanir. Samanstóðu sumar keðjurnar af liundruðum amínó-
sýra, sem tengzt höfðu á endum og svipaði þeim að ýmsu leyti
mjög til eggjahvítuefna, og voru þessar keðjur nefndar proteinoid
og nefna mætti gervihvítu.
Enda þótt með þessu hefði tekizt að framleiða gervihvítu, var
þó langt í land með að skýra sköpun lifandi fruma. Spor í þá
átt var samt stigið, er Sidney Fox tókst að hleypa amínósýrum í
örsmæðarhnoð. ITann hafði sett amínósýrur á hraunmola og bakað
þær í ofni við 170° C í nokkrar klukkustundir. Þegar að var gætt,
hafði myndazt brún eðja á grjótinu og undir srnásjá mátti greina
urmul smárra, hnattlaga agna, sem á að líta voru ekki ósvipaðar
sumum gerlum eða blágrænþörungum. Amínósýrur þær, sem gerð-
ar höfðu verið úr ólífrænum efnum höfðu runnið saman í gervi-
hvítu, sem síðan hafði hlaupið saman í örsmæðarhnoð eða micros-
pher, sem helzt líktust frumstæðustu lífverum jarðar, gerlum og
þörungum. Hnoðin höfðu það sammerkt við frumur að hafa
ákveðna lögun og geta tekið svipuðum litum og eggjahvítuefni í
frumurn, en þó ríkti á milli þessara myndana mikið óbrúað bil.
Hnoðin voru ekki lifandi og skorti meðal annars hinn veigamikla
eiginleika frumunnar, erfðaefnið eða kjarnasýruna, sem stjórnar
viðkomu, þroska og arfgengi allra lifandi vera.
Efalaust er langt í land með að finna nokkra fullnægjandi skýr-