Náttúrufræðingurinn - 1994, Síða 12

2. mynd. Ljósfœla Myotis luci-
fugus kemur fá Norður-Ameríku
og hefur sést hér tvisvar sinn-
um. Leðurblökur nátta sig,
koma saman til mökunar eða
halda til á veturna á hefð-
bundnum stöðum, svo sem í trjá-
þykkni, húsum og hellum. Þær
hanga þá á afturfótunum. - The
Little Brown Bat Myotis luci-
fugus originates in North-
America and has been regis-
tered twice in Iceland. Teikning/
drawing Jón B. Hliðberg.
Ofangreind níu dýr frá íslandi eru af
ijórum tegundum. Þær eru hrímblaka Lasi-
urus cinereus, ljósfæla Myotis lucifugus,
trítilblaka Pipistrellus nathusii og skóg-
arblaka Myotis keeni septentrionalis.
Hrímblaka er heiti sem Finnur Guðmunds-
son stakk upp á (Finnur Guðmundsson
1957). Nöfn trítilblöku og Ijósfælu birtust
fyrst á prenti i bók Oskars Ingimarssonar
og Þorsteins Thorarensens (1988) en höf-
undur þessarar greinar gaf skógarblöku
nafn.
Hrímblaka (1. mynd) er algengasta
leðurblakan hér og hefur hennar orðið vart
ljórum sinnum. Hún kemur frá Vestur-
heimi þar sem engin önnur leðurblöku-
tegund hefúr jafn víðfeðma útbreiðslu, allt
frá miðbiki Kanada suður til Argentínu
(Van Zyll de Jong 1985).
Ljósfæla (2. mynd) hefur fundist hér
tvisvar sinnum. Hún er einnig norður-
amerísk að uppruna og mjög útbreidd,
finnst allt sunnan frá Mexíkó norður til
Alaska og Labrador. Ljósfæla er útbreidd-
asta og algengasta leðurblökutegund
Kanada. Einstakir stofnar tegundarinnar
eru mjög breytilegir og er henni skipt upp í
nokkrar deilitegundir (Van Zyll de Jong
1985).
Trítilblöku (3. mynd) hefur einnig orðið
vart tvisvar en hún er jafnframt eina
evrópska tegundin sem hefur fúndist
hérlendis. Trítilblöku er að finna strjált í
Vestur-Evrópu en hún er algengari í
Austur-Evrópu, austur til Uralíjalla og
Kákasus, svo og í Litlu-Asíu. Trítilblaka er
fardýr og fljúga dýrin sem lifa nyrst í
Evrópu suðvestur á bóginn til vetrardvalar.
Þessi dýr eru langförul; lengsta staðfesta
flug er 1600 km (Schober og Grimmberger
1989).
Eitt eintak af skógarblöku (4. mynd)
hefur fundist hér á landi. íslenska dýrið
reyndist vera af deilitegundinni sept-
entrionalis, sem er stundum talin sérstök
tegund, Myotis septentrionalis. Skógar-
blökur er að fínna á tveimur aðskildum
svæðum í Vesturheimi. Annar stofninn
(hinn eiginlegi keeni stofn) fínnst aðeins á
takmörkuðu svæði í Bresku-Kólumbíu á
vesturströnd Kanada. Hinn stofninn fínnst
á belti sem liggur frá Nýfundnalandi, um
Vötnin miklu vestur undir Klettaíjöll, en
dýr af deilitegundinni septentrionalis til-
heyra einmitt honum (Banfíeld 1974).
Skógarblakan sem barst til Islans fannst
um borð í m.s. Isnesi og mun það vera í
fyrsta sinn sem dýr af þessarri tegund
6