Náttúrufræðingurinn - 1994, Síða 35

mikils náttúrulegs breytileika í veðurfari er
ólíklegt að úr þessu fáist skorið fyrr en eftir
10-20 ár. Þangað til megum við búast við
að erfítt verði að draga ótvíræðar ályktanir
af mælingum og að skiptar skoðanir vís-
indamanna og misvísandi fréttir um þetta
efni verði áberandi í fjölmiðlum eins og
verið hefur undanfarin ár. Skoðanaágrein-
ing vísindamanna ætti þó ekki að túlka
þannig að kenningar um gróðurhúsaáhrif
og hlýnun af þeirra völdum séu úr lausu
lofti gripnar. Oftast er hér um að ræða heil-
brigðar rökræður og skoðanaskipti sem eru
eðlileg í ljósi þeirrar miklu óvissu sem
ríkir um niðurstöður rannsókna á þessu
sviði enn sem komið er.
Þakkarorð
Þessi grein er að stofni til samhljóða grein sem
birtist í tveimur hlutum í Lesbók Morgun-
blaðsins sumarið 1993. Morgunblaðinu og
Kristni Garðarssyni er þakkað fyrir góðfúslega
veitt leyfí til þess að nota myndefni sem unnið
var íyrir birtinguna í Morgunblaðinu.
HEIMILDIR
Flestar heimildanna sem hér eru nefndar eru
fræðigreinar sem eru ekki mjög aðgengilegar
fyrir almenning. Undantekning er þó bók
danska umhverfisráðuneytisins Drivhuseffekt
og klimaœndringer - hvad kah det betyde for
Danmark sem skrifuð er fyrir stjórnmálamenn
og áhugasaman almenning.
Cubasch, U., K. Hasselmann, H. Höck, E.
Maier-Reimer, U. Mikolajewicz, B.D. Sant-
er & R. Sausen 1993. Time-dependent
greenhouse warming computations with a
coupled ocean-atmosphere model. Climate
Dynamics 8. 55-69.
Fenger, J. & U. Torp (ritstj.) 1992. Driv-
huseffekt og klimaændringer - hvad kan det
betyde for Danmark. Miljoministeriet,
Kaupmannahöfn. 288 bls.
Hoffert, M.l. & Curt Covey 1992. Deriving
global climate sensitivity from palaeo-
climate reconstructions. Nature 360. 573-
576.
ICSU/WMO 1992. Scientifíc concept of the
Arctic climate systern study. WCRP-72.
World Meteorological Organization. Genf.
IPCC 1990. Climate change: The IPCC scien-
tifíc assessment (ritstj. J.T. Houghton, G.J.
Jenkins & J..I. Ephrams). Cambridge Univer-
sity Press, Cambridge. 365 bls.
IPCC 1992. Climate change 1992: The supple-
mentary report to the IPCC scientifíc assess-
ment (ritstj. .I.T. Houghton, B.A. Callander
& S.K. Vamey). Cambridge University
Press, Cambridge. 200 bls.
Lorius, C., J. Jouzel, D. Raynaud, J. Hansen &
H. Le Treut 1990. The ice-core record: cli-
mate sensitivity and future greenhouse
warming. Nature 347. 139-145.
Manabe, S. & R.J. Stouffer 1988. Two stable
equilibria of a coupled ocean-atmosphere
model. Journal of Climate 1. 841-866.
Manabe, S., R.J. Stouffer, M.J. Spelman & K.
Bryan 1991. Transient responses of a cou-
plcd occan-atmosphere rnodel to gradual
changes of atmospheric C02. Part I: annual
mean response. Journal of Climate 4. 785-
818.
Raynaud, D., J. Jouzel, J.M. Bamola, J.
Chappellaz, R.J. Delmas & C. Lorius 1993.
The ice record of greenhouse gasses. Science
259. 926-934.
Sigfús J. Johnsen, H.B. Clausen, W. Dans-
gaard, K. Fuhrer, N. Gundestrup, C.U. Ham-
mer, P. Iversen, J. Jouzel, B. Stauffer & J.P.
Steffensen 1992. Irregular glacial interstadi-
als recorded in a new Greenland ice core.
Nature 359. 311-313.
Washington, W.M. & G.A. Meehl 1989. Cli-
mate sensitivity due to increased C02: ex-
periments with a coupled atmosphere and
ocean general circulation model. Climate
Dynamics 4. 1-38.
WMO 1990. Carbon dioxidc: WMO monitor-
ing and research. Fact Sheet No. 6. World
Meteorological Organization. Genf.
WMO 1994. World Climate News No. 5.
World Meteorological Organization. Genf.
PÓSTFANG HÖFUNDA
Trausti Jónsson
Veðurstofu Islands
150 REYKJAVÍK
Tómas Jóhannesson
Orkustofnun
Grensásvegi 9
108 REYKJAVÍK
29