Náttúrufræðingurinn - 1994, Qupperneq 86

Á NÆSTUNNI
Undanfarið hefur tímaritinu borist
allmikið af fróðlegu og skemmtilegu
efni til birtingar. Hér er tœpt á efni
nokkurra þeirra greina sem birtast
munu í nœstu heftum.
Loftsteinsgígur UNDIR. BOTNI
Barentshafs ?
Steinar Þór Guðlaugsson jarðeðlisfræðing-
ur og lektor við Háskólann í Osló greinir
frá einkennilegri óreglu í jarðlögum undir
botni Barentshafs sem kom í ljós við rann-
sóknir Norðmanna vegna olíuieitar. Steinar
Þór telur líklegt að um sé að ræða vel
varðveittan gíg eftir loftstein sem rakst á
jörðina fyrir um 150 milljón árum.
ÁNAMAÐKAR
Hólmfríður Sigurðardóttir jarðvegslíffræð-
ingur ritar fróðlega grein um ánamaðka á
íslandi. Þar er m.a. ijallað um líkamsgerð
þeirra, mikilvægi við jarðvegsbætur og
ijölda tegunda. Einnig er minnst á þau
dapurlegu örlög sumra ánamaðka að vera
þræddir upp á öngul sportveiðimannsins.
Lakagígar í NÝJU LJÓSI
Jón Jónsson jarðfræðingur hefur á síðari
árum einkum stundað jarðfræðirannsóknir
í nágrenni við æskuslóðir sínar i Vestur-
Skaftafellssýslu. Jón telur að hluti Laka-
gíga hafí myndast fyrir Skaftárelda og
fjallaði hann um þetta efni á fræðslufundi
HIN síðastliðinn vetur.
Gasstreymið í Lagarfljóti
Halldór Armannsson og Sigmundur Ein-
arsson greina frá niðurstöðum rannsókna
sem gerðar voru á gasi sem streymir upp
frá botni Lagarfljóts. Tilgangurinn var að
ganga úr skugga um hvort þar væru líkur á
nýtanlegum gas- eða olíulindum.
GEIRFUGLINN í
NÁ TTÚRUGRIPASAFNINU
Fyir rúmum tuttugu árum var íslensku
þjóðinni sleginn uppstoppaður geirfugl á
uppboði í London. Fuglinn er geymdur í
sýningarsal Náttúrufræðistofnunar Islands
við Hlemm í Reykjavík. Þar eru að auki
tvö geirfuglsegg og ein beinagrind af geir-
fugli. Ævar Petersen rekur sögu þessara
merku gripa, en í ár eru liðin 150 á frá því
síðustu geirfuglamir voru drepnir í Eldey.
Um VEÐURFAR FYRRI ALDA
Sumarið 1993 tókst sameiginlegum leið-
angri átta Evrópulanda að bora gegnum
hábungu Grænlandsjökuls og ná 3200 m
samfelldum ískjama. Árný E. Sveinbjöms-
dóttir og Sigfús J. Johnsen tóku þátt i leið-
angrinum fyrir Islands hönd og greina þau
frá boruninni og helstu niðurstöðum rann-
sókna en úr kjamanum má m.a. lesa upp-
lýsingar um lofslag síðustu 200 þúsund
ára.
SHOEMAKER-LEVY 9 REKSTÁ
JÚPÍTER
I síðasta hefti Náttúrufræðingsins sagði
Gunnlaugur Bjömsson stjameðlisfræðing-
ur okkur með nokkurra mánaða fyrirvara
frá væntanlegum árekstri halastjörnunnar
Shoemaker-Levy 9 á Júpíter. Hér ijallar
hann um atburðinn sjálfan og þann lærdóm
sem draga má af honum.
Nöfn FRUMEFNA
Jón Geirsson efnafræðingur greinir frá því
af hverju nöfn ýmissa frumefna eru dregin.
Auðvelt er að átta sig á uppruna nafna á
borð við einsteiníum og níelsbohríum en
málið vandast þegar kemur að nöfnum á
borð við kopar og vanadíum.
80