Samvinnan - 01.12.1949, Blaðsíða 26

fyrr en seinna leitast við að hafa vaðið
fyrir neðan mig!
Um kvöldið, að hinni eftirminni-
legu hreinsun afstaðinni — þegar ég
hafði lært að skilja betur en áður a.
m. k. hið fyrsta hinna frægu kjörorða
Finna: SAUNA, SISU, SIBELIUS -,
fór Tervonen með mig í bíl til sumar-
bústaðar síns út við ströndina, nokkru
norðar. Þangað skreppur hann stund-
um með Vörmu sinni, þegar erill og
þjark heimsins færist í auka úr hófi
fram. Það getur nefnilega víðar en á
íslandi verið þreytandi að vera kaup
félagsstjóri, og bæjarstjórnarmaður í
þokkabót.
Næsta dag sat ég um kyrrt á þessum
slóðum. Tervonen ók með mig í bif-
reið urn allt kaupfélagssvæðið, og það
er mjög stórt. Útibúin eru samatls 12,
og sum þeirra litlu minni en aðal-
verzlunin í Kristinestad. Félagið heit-
ir Osuusliike Suupohaj Andelsaffár,
og rekur mjög umfangsmikla starf-
semi. Þriggja manna framkvæmda-
stjórn, þar sem Tervonen er formað-
ur, ræður þar ríkjum, auk allra út-
bússtjóranna, sem starfa allsjálfstætt,
að því er mér skildist, og bera ábyrgð
samkvæmt því. Verzlunarhús kaup-
félagsins eru flest gömul og sum all-
mjög úr sér gengin, en þó nokkur ný.
í heild fannst mér reksturinn vera á
mjög svipuðu stigi og algengast er
hér á landi í þeim kaupfélögum, sem
ennþá hafa aðsetur í gömlu kaup-
mannaverzlununum. Verksviðið er
líka það sama og hjá íslenzku kaup-
félögunum flestum: að kaupa inn
Strax fyrsta daginn í heimbyggð
Tervonens sýndi hann mér allt mark-
vert í nágrenninu. Mig sýndi hann
líka nokkrum vinum sínum, og vissi
enginn þeirra til, að íslendingur hefði
nokkru sinni áður komið til Kristine-
stad. Meðal þessara manna var ná-
granni Tervonens, bakari kaupfélags-
ins. Síðla dags fórum við, þessir þrír, í
„merkligt finsk baðstubad". Var þetta
framkvæmd gamals fyrirheits. Fyrr
hafði ég farið margoft í slíkt bað í Sví-
þjóð, m. a. með Tervonen, en hann
gert lítið úr, og ekki kveðið nema svip
hjá sjón. En nú skyldi þetta ske!
Aldrei fyrr hafði ég orðið að þola slík-
an helvítishita, sem bakarinn, þessi
Tervonenfjölskyldan.
Kristinestad.
un og kennir í ýmsum skólum staðar-
ins. Á heimili þessara hjóna var gott
að vera. Þau eiga tvær dætur, sem heita
Riitta og Tytti; yndisleg börn.
Kristinestad er einn af elztu verzl-
unarbæjum Finna; réttara þriggja
alda gamall í ár. Bærinn er á sunnan-
verðri vesturströnd Mið-Finnlands,
tvískiptur vegna ár, sem rennur nú'í
gegnum hann, en meginhluti byggð-
arinnar liggur á gamalli eyju, sem
fyrir löngu er samt orðin „samgróin"
meginlandinu. En haldir þú, lesari
góður, að bæjarnafnið eigi rót sína að
rekja til Kristínar Svíadrottningar, þá
vilja Finnar mjög gjarna leiðrétta, að
svo er ekki, heldur sé nafngiftin tengd
konu hins þekkta greifa Per Brahe,
sem er ,,faðir“ Kristinestad og frægur
maður í sögu Finna. í árslok 1945
voru 3175 íbúar í sjálfum bænum.
þjálfaði eldsins vin, framleiddi með
sínum tíðu vatnsgusum á glóandi bað-
steinana! Allframarlega í athöfninni
hafði ég orð á því, að mér þætti hæfi-
lega heitt orðið, en Tervonen, sem oft
áður hafði lýst baðförum Finna hroða-
lega fyrir mér — hann segir svo
skemmtilega og skáldlega frá öllu —,
fullvissaði mig um, að þetta væri að-
eins byrjunin, og nú skyldi mér sýnt
í tvo heimana! Sagðist ég þá skilja, úr
hvaða stétt hann hefði valið aðstoðar-
manninn, ef upp rynni mín hinzta
stund í þessu víti! En gott var það, já,
hrein nautn, að tukta skrokkinn með
lifandi, grænblöðuðu, angandi hrísi.
Maður kemst næstum í annarlegt sælu-
ástand — og auðvitað var mér ekki svo
leitt, sem ég lét, þótt heldur vildi ég