Samvinnan - 01.12.1949, Blaðsíða 47
verið á bandi pabba síns. Hann var fátalaður
að jafnaði, en hann mundi e. t. v. hugsa því
meir um mömmu. Urban hafði víst þótt
mjög vænt um móður sína.
Fatan kom fljúgandi að ofan og ruddi
með sér smálæk af fínum sandi í fallinu.
Hann setti fötuna á sinn stað og byrjaði að
moka í hana aftur, skóflu eftir skóflu. —
Skyldi Anna nú vera heima? Það var ólík-
legt, því að það var einmitt í dag, sem hún
hafði ætlað inn í Kirkjubæ til þess að máta
brúðarkjólinn. Og enda þótt hún væri
heima, var hún manneskja til að sjá um sig
og svara fyrir sig, ef á hana var yrt. Elín og
Urban mundu fá sig fullkeypt af því að reka
hana á dyr. Hún lét ekki vaða ofan í sig
þótt hún væri blíðlynd og smávaxin. Og
hún gat líka verið harðneskjuleg á svipinn,
svo að það rann kalt vatn milli skinns og
hörunds á sumum karlmönnum. Jú, jú, þau
mátti svo sem koma!
En nú var strákurinn horfinn aftur, ein-
mitt þegar hann átti að draga fötuna upp.
En hann þurfti ekki að bíða lengi í þetta
sinn. Kringluleita andlitið birtist á brunn-
barminum, og auðséð var að honum var
mikið niðri fyrir.
— Þau koma hingað! hrópaði hann. —
Elín var heima hjá Lingström, en nú koma
þau bæði hingað.
Þetta var skrambans óþægilegt. Rétt
eins og maður lægi á greni og uppgötvaði
svo allt í einu að maður hefði gleymt skot-
unum heima. En ekki dugaði annað en
herða upp hugann.
— Skiptu þér ekkert af því, sagði hann.
Dragðu heldur upp fötuna. Til þess ertu
hér.
Þau voru komin á brunnbarminn jafn-
skjótt og drengurinn hafði rennt tómu föt-
unni aftur niður. Elín var með hatt,
skreyttan stórum fjaðrabúsk og blómum.
Hún beygði sig út yfir brunnbarminn og
gægðist niður til hans. A bak við hana sá
hann andlit Urbans. Hann var svei mér
sparibúnn, með flibba og skrautlegt bindi.
Hann var rauðleitur í andlitinu, alveg eins
og móðir hans hafði verið, þegar henni þótti
eitthvað.
— Hvað ertu að gera þarna, pabbi? pípti
Elín, og auðheyrt var á röddinni að hún var
þess albúin að bresta í grát.
— Komdu upp, pabbi, kallaði Urban.
Við þurfum að tala við þig.
Hann stóð á brunngólfinu og horfði upp
til barna sinna. Honum fannst allt í einu að
þannig hefði það alltaf verið. Hann hefði
alltaf litið upp til þeirra, þau höfðu öll
litið niður á hann, móðirin og börnin.
En hann hafði aldrei haft neitt afdrep til
þess að skýla sér í. Þess vegna leið honum
vel hér niðri á brunngólfinu, og hann lofaði
sjálfum sér því að tala eins og honum bjó í
brjósti.
— Jæja, jaeja, börnin góð, sagði hann. —
Þetta var óvænt heimsókn. Það var fallega
gert af ykkur að leggja þessa ferð á ykkur
til þess að heilsa upp á mig.
Urban ætlaði að fara að segja eitthvað,
en Elín þaggaði niður í honum. Hún leit á
drenginn, sem stóð hinum megin á bakkan-
um og sperrti eyrun af eintómri forvitni.
— Ætlarðu ekki að koma upp og heilsa
okkur, sagði hún ósköp vingjarnlega.
Nú vilja þau fá mig upp, hugsaði hann.
Þau ætla að tæla mig upp til þess að þau
geti náð betra tangarhaldi á mér. Ef eg fer
upp, er allri mótspyrnu lokið.
— Get það ekki rétt núna, skrökvaði
hann. Læknirinn verður vitlaus ef eg slæpist
og dregur frá kaupinu. Eg fæ tuttugu krón-
ur á dag og það er góður skiidingur nú til
dags. Það var venjulega gagnlegt að veifa
peningaseðli framan við nefið á þeim. Það
var það eina, sem gagnaði til þess að þau
létu hann í friði, sérstaklega eftir að móðir
þeirra dó.
Urban leit í kringum sig. Engin mann-
eskja var sjáanleg úti við hjá lækninum,
engin umferð var um þjóðveginn. Það var
bara unglingurinn á hinum bakkanum, sem
glápti á þau eins og naut á nývirki.
■—- Hérna færðu fimm krónur, drengur
minn, sagði Urban um leið og hann seildist
eftir veskinu í rassvasanum. — Þú þarft
ekki að vera hér lengur í dag. Eg skal hjálpa
gamla manninum það sem eftir er.
Hann lét sem hann heyrði ekki hvað fram
fór uppi á bakkanum, greip hakann og byrj-
aði að brjóta upp mold og möl. En hann
grunaði, hvað í vændum var.
Það var Elín, sem byrjaði.
— Hvað meinarðu eiginlega, pabbi, með
þessari heimskulegu hjónalýsingu? spurði
hún og nú var grátklökkvinn úr rómnum.
Hann lét enn, sem hann heyrði ekki. Það
er naumast hægt að ætlast til þess að gam-
all maður heyri hvert orð niður á þriggja
metra dýpi. Hann barði hakanum kröftug-
lega í brunngólfið og möl og sandur ruku
um fætur hans.
Urban teygði sig fram yfir brúnina og
kallaði:
—- Að þú skulir ekki skammast þín!
Stúlkan er að minnsta kosti þrjátíu árum
yngri en þú.
Hvað get eg gert að því þótt hún sé ung?
hugsaði hann. Hvernig gat eg breytt því?
Eg er nú raunar alls ekki svo gamall sjálfur.
Sextugur, eða rúmlega það. Gamli prófast-
urinn var áttræður þegar hann gifti sig í síð-
asta sinn.
En hann sagði ekkert, en bograði með
hakann.
Elín var næst.
— Þú skalt ekki halda, að það sé vegna
hússins, sem við erum að skipta okkur af
þessu, enda þótt við höfum sama rétt til
þess og þú. Við erum að þessu þín vegna.
Við vitum hvers konar manneskja þetta er.
Jæja, vissu þau það líka! Nei, ónei,
þau höfðu enga hugmynd um það, því að
hún er miklu betri en þið, hún er nefnilega
ágæt. En hann sagði ekkert, hugsaði aðeins.
— Og hvað heldurðu að fólk muni segja?
Bæði hér og svo kunningjar okkar í bænum?
Nú var það Elín aftur og nú var gráturinn
ekki langt undan.
Hann lagði hakann frá sér, greip skófl-
una og byrjaði að moka upp í fötuna. I milli
skóflanna hlustaði hann á orðin, sem bárust
að ofan.
— Hún skal út úr húsinu og það fljótt,
heyrði hann Urban segja.
— En hvernig eigum við að koma henni
út? snökti Elín. — Hvað heldurðu að fólk
mundi segja?
— Karlinn er ekki með sjálfum sér, svar-
aði Urban. — Hann þarf að fá fjárhalds-
mann. Eg skal tala við lögfræðing um
málið.
— En það er bara vika til r.tefnu. Hvað
í ósköpunum eigum við að gera?
Skrafið þið bara, hugsaði hann, skrafið
þið og skrafið og lótið þið tárin hrynja, nóg
pláss hér í brunninum! Fyliið þið bara
brunninn! Þá verða allir ánægðir. Og þá fæ
eg að rétta úr bakinu.
En þau komust sýnilega ekki að neinni
niðurstöðu. Eftir nokkra stund skaut höfði
Urbans fram yfir brúnina.
— Vertu nú ekki svona einráður, sagði
hann. Komdu nú upp úr gryfjunni og svo
förum við öll heim og segjum henni að það
geti ekki orðið neitt af brúðkaupinu. Svo
skal ég sjá um eftirleikinn, og þú þarft
ekki að hafa áhyggjur af neinu.
En hvað drengurinn var hugsunarsamur,
hugsaði hann niðri í brunninum. Hann ætl-
aði að létta öllum áhyggjum af pabba gamla.
Maður gat nærri því orðið hrærður af um-
hugsunarseminni, það er að segja, ef maður
vissi ekki fyrirfram að það var húsið, tún-
bletturinn og skógarreiturinn, sem var efst
í huganum, því að jafnvel þó maður ætti
heima í bæ, stýrði sporvagni og væri fínn
maður, voru þetta þó hlutir, sem ekki féllu
hverjum bæjarbúa í skaut.
Hann rétti úr sér og leit á klukkuna. Hana
vantaði kortér í fjögur. Ekki nema tíu mín-
útur þangað til síðasti vagninn til bæjarins
færi fram hjá.
— Þið gistið þó alltaf í nótt, sagði hann
sakleysislega.
— I húsinu? Aldrei að eilífu! hrópaði
Elín. Með þessum kvenmanni!
Jæja, jæja, þau gátu þá gert það, sem
þeim sýndist. Bara ef Urban vildi nú draga
fötuna upp. Hún var sneisafull. En Urban
var reiður og kærði sig ekkert um að hjálpa
honum.
— Þig skal iðra þessa, pabbi! hrópaði
hann. — Þú skalt ekki halda að þú getir far-
ið með okkur eins og þér sýnist.
Þau sneru frá brunninum, eins og þau
ætluðu að fara. Þau gengu nokkurn spöl,
en svo kom Urban einn til baka, kippti í
stigann og fleygði honum á brunnbarminn.
Hann leit ögrandi niður í brunninn um leið
og hann gekk burtu.
Þarna sat hann nú á brunngólfinu. Aleinn
og án þess að komast upp af eigin ram-
leik. Vagninn kom öslandi eftir þjóðvegin-
um, stanzaði augnablik en ók síðan af stað
aftur.
Jæja. Þá var bara að sitja og þrauka, al-
einn. Maður grefur brunn, tekur skóflu-
stungu eftir skóflustungu og fyllir fötu eftir
fötu. Að síðustu situr maður í brunninum,
með háa múra allt umhverfis sig, eins og í
(Framhald á bls. 59)
47