Samvinnan - 01.12.1949, Page 62

skiptu hásetunum á milli sín og tóku þá með sér til gist-
ingar.
Kona Ibs stóð lotin við eldstæðið með uppbrettar ermar
og bakaði í matinn, þegar þau komu í dyrnar. Hún var
um fimmtugt, grófgerð kona að sjá, en svipur hennar var
hreinn og djarfmannlegur, þótt andlitið væri veðurtekið
og mótað af lífsbaráttunni á heiðinni og við ströndina.
Hún rétti ekki strax úr sér, en virti þau rannsakandi fyrir
sér drykklanga stund. En þegar hún kom auga á Elísabet
og barnið, hrópaði hún með samúð í rómnum, sem var
betri en nokkur önnur fagnaðarkveðja: „Er veslings konan
með barnið að koma af sjónum, Ib?“
„Já, Maren. — Mathis og Pétur voru ekki að koma að,
guði sé lof! “ — svaraði maður hennar.
Það leit út fyrir, að þetta væru góðar fréttir, því að það
birti yfir svip konunnar, og hún fór umsvifalaust og án
þess að liafa um þetta fleiri orð, að hlynna að skipbrots-
mönnunum. Hún og uppkomin dóttir hennar drógu bekk
að eldinum og buðu hjónunum sæti. Því næst settu þær
ketil á eld til þess að búa þeim heitan drykk.
Húsmóðirin virtist vön því að taka á móti gestum undir
slíkum kringumstæðum, því að ekki leið á löngu, unz þau
voru öll búin að hafa fataskipti, og að vörmu spori voru
þau Elísabet og drengurinn háttuð í hlýtt og gott rúm.
Á meðan konan starfaði að þessu, spurði hún mann sinn
öðru hvoru í lágum hljóðum frétta af því, sem gerzt hafði
við ströndina. Sölvi, sem sat með hönd undir kinn við
eldinn, heyrði, að hún spurði mann sinn:
„Skyldi hann hafa átt skipið sjálfur?"
„Ójá, það var nú aleigan," svaraði Sölvi rólega, — ,og
samt megum við vera þakklát fyrir það, að maðurinn yðar
bjargaði okkur. Því er nú ver, að við höfum lítið til að
sýna honum í verki, hversu þakklát við erum honum fyrir
að leggja líf sitt og manna sinna í hættu til þess að bjarga
okkur af blindskerjunum“.
„Fyrir slíkt tökum við enga borgun,“ sagði hún fremur
stutt í spuna. En skömmu síðar bætti hún við í mildari
tón: „Við eigum sjálf tvo sonu, sem eru í förum til Noregs.
— Það er líka þungur sjór við ströndina þar!“
Sölvi var fölur og þreytulegur og gekk skjótt til hvílu,
þegar hann var búinn að fá sér dálítinn matarbita.
Hann vaknaði snemma um morguninn og gat ekki sofn-
að aftur. Álengdar heyrði hann sjávarhljóðið við strönd-
ina eins og þrumugný í fjarska. Elísabet lá við hlið hans
og talaði öðru hvoru upp úr svefninum. Af einstökum
orðum og sundurlausum setningum varð ráðið, að draum-
ar hennar snerust um hann og atburði þá, er nýskeð voru
um garð gengnir. Sölvi lá þögull um stund og hlustaði á.
„Aldrei, aldrei! —“ hrópaði hún allt í einu og bylti sér
órólega í svefninum; — „Hann skal aldrei heyra nokkurt
orð um skútuna!" — Og skömmu síðar hvíslaði hún blíð-
lega og svo sem í trúnaði: „Er það ekki satt, Gert minn? —
Hann skal finna okkur hér í skipsrekkjunni á hverju sem
gengur, annars heldur hann að við séum hrædd.“
Sölvi hafði áhyggjur af líðan hennar og hugarástandi.
Hann lá kyrr og fann hjarta sitt fyllast af ástúð til hennar.
Honum varð það betur Ijóst en nokkru sinni áður, þegar
hann heyrði þungar svefnfarir hennar og draumatal, er
líktist óráðshjali, hversu ósegjanlega innilega hann elsk-
aði hana. En jafnframt seytlaði sú hugmynd inn í meðvit-
und hans, að hún hefði þó haft ákveðinn tilgang með
breytni sinni, ró sinni og stillingu á stund hættunnar, en
ekki aðeins látið stjórnast af eðlisbundnu hugrekki sínu
og blindu trúnaðartrausti í hans garð — á hverju sem ann-
ars gengi. — Hann andvarpaði þunglega um leið og hann
kyssti ástúðlega á enni sofandi eiginkonu sinnar.
Áður en tvær klukkustundir voru liðnar, var Sölvi ris-
inn úr rekkju og lagður af stað niður til strandarinnar
til þess að líta eftir flakinu af skipi sínu. Umhverfið líktist
hugarástandi hans sjálfs. Vindurinn hvein dapurlega á
milli bleikgulra, ömurlegra sandskaflanna og þeytti öðru
livoru sandskýjum á loft þarna á milli hólanna við strönd-
ina og þyrlaði þeim inn yfir landið, sem líktist skuggalegri
eyðimörk í morgunskininu. Gargandi sjófuglar sveimuðu
yfir ströndinni — kringum svartar, sandorpnar leifar af
sokknum skipum, er borizt höfðu upp í fjöruborðið. En
úti fyrir ströndinni lá Norðursjórinn, svo langt sem augað
eygði, en hvergi sást nokkurt skip á blýgráum, þunglama-
legum sjávarfletinum. En þó var hafið á hreyfingu. Þungt
og óstöðvandi geystist það að skerjagarðinum, brauzt inn
yfir hann og lamdist freyðandi og drynjandi um fjöru-
borðið .
Úti á grynningunum mátti enn sjá afturhluta skútunn-
ar, en brotnir plankar, slitur af seglum, reiða og hvers
konar annað brak hraktist fram og aftur í brimsúgnum
við ströndina. — Sölvi fann til undarlegs skyldleika við
þessa dapurlegu eyðiströnd, þar sem brotin skip og lemstr-
uð lík bar svo oft að landi. Sjálfur hafði hann eignazt
skip, en siglt því hér í strand. Og hann hafði eignazt eigin-
konu, en á þessari stundu fannst honum, að hann hefði
einnig misst hana fyrir eigin sök.
í þessum svifum náðu þeir honum, Ib Mathisen og há-
setar hans sjálfs. Þeir hófu leit á ströndinni að eigum sín-
um og öllu verðmæti, er kynni að hafa skolazt í land. Þrjár
skipskistur fundust, leiðarsteinninn og fáeinir aðrir hlutir,
áður en þeir hurfu aftur af strandstaðnum.
Skipbrotsmennimir héldu kyrru fyrir hjá gestgjöfum
sínum og bjargvættum þennan dag. En að morgni næsta
dags kvöddu þeir með söknuði Ib, konu hans og allt þetta
góða fólk, sem hafði hjúkrað þeim og aðstoðað þá á alla
lund, en vildu þó ekki heyra nefnda nokkra borgun fyrir
björgunina og allan greiðann.
Þegar sjóprófunum var lokið og Sölvi hafði greitt mönn-
um sínum með mestum hluta þeirra peninga, sem hann
hafði bjargað með sér í land, héldu þau hjónin af stað með
son sinn til Noregs.
Sölvi var orðfár á leiðinni. Hann hafði áhyggjur út af
framtíðarhorfunum, en jafnframt sóttu aðrar og enn erfið-
ari hugsanir að honum í sambandi við Elísabet og hjóna-
band þeirra. Og þegar það sár ýfðist upp í hugskoti hans,
fór það að venju svo, að stöðugt þyngdi yfir, og allar hugs-
anir hans tóku að snúast um þetta eitt.
Hann var ekki í neinum vafa um það, að allir skipverj-
ar hans voru á einu máli um það, að fífldirfska hans ætti
ein sök á því, að skipið fórst. Og hann vissi einnig, að þessi
orðrómur myndi spyrjast víða meðal sjómanna og annarra,
sem létu sér hann nokkru skipta. Það voru því litlar líkur
til þess, að nokkur útgerðarmaður tryði honum fyrir skipi
62