Samvinnan - 01.12.1984, Síða 17

Viðurkenning á góðum árangri
Aseinni árum hefur samvinnumönnum oft verið legið
á hálsi fyrir að vera lélegir áróðursmenn. Þeir svari
lítt eða ekki linnulausum árásum andstæðinga
sinnaog fari halloka í hverri orrustunni áfæturannarri. Þeir
me9a muna sinn fífil fegri, segja menn; sú var tíðin að í
Þeirra hópi voru snjöllustu pennar landsins, ritglaðir
uaráttumenn, sem öll þjóðin veitti eftirtekt.
Hér skal þess ekki freistað að bera saman nútíð og
ortíð, Slíkur mannjöfnuður endar ævinlega á sama veg:
°d íðin hlýtur að hafa vinninginn, einfaldlega af því að hún
pr Hðin og á hana hefur verið lagt mat jafnt leikra sem
'ærðra.
En ástæðurnar fyrir því, að raddir samvinnumanna
eyrast ekki nægilega skýrt í rökræðu líðandi stundar eru
^yst og fremst þær, að andstæðingar þeirra hafa yfir að
rsða mun öflugri blaðakosti og hafa betri aðstöðu til að láta
rakalausan áróður sinn glymja í eyrum landsmanna.
Einnig ber á það að líta, að andstæðingar samvinnu-
manna hefja jafnan árásirnar og skapa sér þar með betri
aðstöðu. Það er alltaf erfiðara að vera í vörn - þótt
V|ssulega sé hægt að snúa vörn í sókn.
Og hafa ber í huga, að þessar hatrömmu árásir eru
gerðar æ ofan í æ, af því að velgengni og framtakssemi
Sarnvinnumanna vekur ótta meðal andstæðinganna. Þeir
®ru taldir púðursins verðir - og í því felst viðurkenning á
aPPasælli starfsemi og góðum árangri.
Síðast en ekki síst ber líka að minnast þess, að hjá
srðri gagnrýni og árásum verður aldrei komist, vegna
Pess að í þjóðfélaginuertekistáumtværgrundvallarstefn-
er- Annars vegar einkaframtak, sem hefur það markmið að
agnast á kostnað annarra, en hins vegar samvinnustefnu,
Sem hefur hag heildarinnar að leiðarljósi.
Samvinnumenn svara ætíð fyrir sig og færa rök fyrir sínu
mali, hvort sem málstaður þeirra nær eyrum almennings
eða ekki.
E’g þeir hafa ritfærum mönnum á að skipa- nú sem fyrr.
Gott dæmi þess er bókin „Á líðandi stund“ eftir Hjört
J3dar, fyrrum framkvæmdastjóra Sambandsins, sem
ynnt er á öðrum stað hér í blaðinu. Þar er saman komið
^al blaðagreina, sem ritaðar voru í hita baráttunnar á
1 andi stund. Þar er málstaður samvinnumanna skýrður
°9 mál þeirra flutt á Ijósan, hnitmiðaðan og öfgalausan hátt.
Hér skal að lokum gripið niður í bókina því til sönnunar:
„Stundum er sagt að við lifum á umbrotatímum.
sfalaust má svo að orði kveða, en ef litið er á seinasta
140 ára tímabil eða svo má ótvírætt segja um þessa
áratugi, að þeim hafi fylgt hver byltingin af annarri. Gildir
einu hvort sem litið er á menningarleg eða efnahagsleg
verðmæti. Málið var endurreist og stendur væntanlega af
sér nýtilkomna fjölmiðla- og þéttbýlishættu. Bókmenntir
hafa átt og eiga sitt blómaskeið, og andleg mennt er virt
að verðleikum. Fullveldi og stjórnmálalegt frelsi hefur
áunnist og er nú til varðveislu í höndum starfandi og
komandi kynslóða. Verslunar- og atvinnufrelsi er annað en
áður var og leitast er við að efla félagslegar umbætur.
Landið hefir stækkað með útfærslu fiskveiðilögsögu og
batnað með aukinni ræktun. Þannig má lengi telja, en allt
sem áunnist hefir kostaði baráttu og þrautseigju, alvarlegar
rökræður og staðfestu forystuliðs. Það hefir kallað á leit að
nýjum leiðum til að ná settu marki og frjálslyndi, víðsýni og
þori til að ganga ótroðnar slóðir. Viss varúð er þó ætíð
nauðsynleg til þess að ekki slitni eðlileg tengsl milli fortíðar
og nútíðar.
Ekki verður um það deilt, að samvinnuhreyfingin á
stóran hlut í því endurreisnarstarfi, sem að framan er
minnst á. Þáttur hennar er stærstur á sviði verslunar og
viðskipta, en á seinustu áratugum hefir atvinnustarfsemi
almennt, en þó einkum í sjávarútvegi og iðnaði, aukist og
eflst. Félagsleg og menningarleg viðfangsefni hafa einnig
verið á dagskrá. Fyrst áttu forystu- og liðsmennirnir
hugsjónina eina, en síðan hefir verið unnið að því að gera
hana að veruleika. Oft hefir vel til tekist. Samvinnumenn
halda því alls ekki fram að ekkert hafi farið úr skorðum í
þeirra umbótaviðleitni, en þeir neita hiklaust þeirri fullyrð-
ingu, sem stundum sést á prenti, sérstaklega hjá ritglöðum
ungum mönnum, að hugsjón frumherjanna sé glötuð.
Lítum á málið örlítið nánar. í ádeilunni um að hugsjónin
sé glötuð felst viðurkenning á því, að hugsjónin hafi verið
og sé góð. Ef forysta samvinnuliðs hefir villst af leið og týnt
áttum er úrbóta þörf. Hvers vegna ganga ekki hinir ungu,
ritglöðu gagnrýnendur fram til endurbótastarfa? Neikvæð
hróp og köll skila oftast litlum jákvæðum árangri. Sam-
vinnuhreyfingin eröllum opin. Þarerfrjáls starfsvettvangur
fyrir alla þá, sem vilja láta gott af sér leiða. Þar er opin leið
öllum sem vilja láta hugsjón frumherjanna lifa ferska og
endurnýjaða í daglegu lífi og framkvæmdum. Samvinnu-
hreyfingin er ekki lokað hús, heldur sá starfsvettvangur,
sem getur gefið hverjum umbótasinna aðstöðu til að þoka"
áhugamálum sínum nokkuð á leið.“
G. Gr.
17