Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1925, Page 64

254 Tímarit íslenskra samvinnufélag'a.
hann sem lengst frá hreiðrinu. Takist það ekki neyðist
móðirin til að skríða af eggjunum. Ilún sér þá að öll von
er úti Hún barmar sér þá á allar lundir, breiðir út stélið,
ber sig með vængjunum og tístir öi'væntingarfull. Er þá
oft átakanlegt að sjá, hve sorg og harmur virðist nísta
hjarta hennar. En út yfir tekur þó, þegar hún kemur aft-
ur að tómu hreiðrinu.
Eftir að ungarnir eru farnir úr hreiðrinu, halda for-
eldrarnir áfram að mata þá. En smámsaman venjast þeir
á að leita sér sjálfir fæðu. Flugið æfa þeir fyrst með því
móti, að foreldrarnir láta þá elta sig með fæðuna þúfu
af þúfu, eða stein af steini. Neyðast þeir þá til að lyfta
sér frá jörðu til að ná í matinn. þegar spörfuglsungarnir
eru orðnir fleygir og færir, fara foreldrarnir með þá heim
að húsum og haugum, eða á aðra staði, þar sem gnægð
er af flugum til matar.
Hættur eru ekki afstaðnar þó að ungarnir séu búnir
að yfirgefa hreiðrið. Fari þeir ekki varlega eiga þeir á
hættu að verða óvinum að bráð. Fjöldi af spörfuglsungum
deyja áður en þeir ná fullum þroska, og þykir gott ef 4/5.
komast af æskuskeiði. Verstu óvinir þeirra eru ránfugl-
ar, refir og kettir.
Flestir fuglar hafa varnarliti, sem hjálpa þeim til að
forðast óvinina. Vaðfuglar eru jafnan módröfnóttir að
lit, eða eins og móarnir og mýrarnar, þar sem þeir halda
sig. Ránfuglar eru ííkir á litinn og klettarnir kringum
hreiður þeirra. Spörfuglar eru flestir mógráir. þúfutitl-
ingur ber sama lit og þúfan, sem hann velr sér að hreiður
stað. Maríuerlur, sólskríkjur og steindeplar eru skjóttir
eða flekkóttir eins og umhverfið, þar sem þeir verpa og
halda til. Sumir fuglar skifta litum eftir árstímum eins
og t. d. rjúpan. Svanurinn ber ekki varnarlit. En í þess
stað hefir hann langan háls og ber höfuð hátt. Og verður
hann því var við óvininn nógu snemma til að forðast
hann.