Andvari

Årgang

Andvari - 01.06.1959, Side 102

Andvari - 01.06.1959, Side 102
ÓLAFUR BRIEM: Ú tilegumannaslóðir á Reykjanesfjallgarði. Fyrsti útilegumaður, sem vitað er um í Reykjanesfjallgarði, er Eyvindur Jóns- son, sem kalla mætti hinn eldra til að- greiningar frá Fjalla-Eyvindi. Flans er getið í alþingisbókinni 1678 og mörgum annálum. Frásögn alþingisbókarinnar er á þessa leið: „1 sama stað og ár og dag (29. júní) auglýsti valdsmaðurinn Jón Vigfússon eldri þann héraðsdóm, sem hann hafði ganga látið í Bakkakoti í Ólvesi í Árnessýslu það ár 1677 2. nov- einbris undir 12 manna útnefnd ákær- andi þær stórbrotamanneskjur Eyvind Jónsson og Margrétu Símonardóttur, sem úr þeirri sýslu burthlaupið höfðu vel fyrir tveimur árum og í opinberum hór- dórni brotleg orðið sín á millum með barneign, hann eigingiftur, en hún í ein- földum hórdómi áður fundin. Flöfðu téðar persónur á þessum tveggja ára tíma saman haldið sig fyrir ektahjón, sem héraðsdómurinn á vísar, urðu svo höndlaðar í einum hellir suður undir Erfiseyjarseli (svo) í Kjalarnesþingi og teknar þann 20. oktobris með fóla af nautakjöti og öðrunr hlutum. Voru þá ofanskrifuðum Eyvindi og Margrétu dærndar þrjár refsingar hvoru um sig á nefndum Bakkárholtsþingstað fyrir þeirra hórdómsbrot og burthlaup úr héraðinu sem og heilagrar aflausnar og sakra- mentis fortökun, hverjar þrjár refsingar valdsmaðurinn Jón Vigfússon rigtuglega bevísaði á þær lagðar vera. Einnin aug- lýsti velaktaður Oluf Jónsson Klou, að fyrrnefndar persónur, Eyvindur og Mar- grét, hefðu úttekið líkamlega refsing í Kópavogi 3. decembris 1677 fyrir úti- leguna og þar að hnígandi þjófnaðar atburði, svo sem dómur þar um aug- lýstur útvísar, og svo hefði kona Eyvindar Ingiríður hann til hjónabands aftur tekið. Að því gerðu voru þessar mann- eskjur afleystar af eruverðugum biskup- inum mag. Þórði Þorlákssyni undir þeirra sakramentis meðtekning í dómkirkjunni að Skálholti. Nú er síðan svo til fallið upp á ný, að þessar vandræða persónur tóku sig aftur til útilegusamvista og fund- ust báðar í einni rekkju og einu hreysi undir bjargskúta í Ólvesvatnslandeign af Þorsteini Jónssyni og öðrum átta mönn- um. Voru svo teknar og síðan í fangelsi forvaraðar á valdsmannsins heimili Stór- ólfshvoli og nú hingað til Óxarárþings í járnum færðar með fimm fiskum og tveim mathnífum, sem í hreysinu fund- ust“. Síðan voru þau bæði dæmd til dauða, og fór aftakan frarn 3. júlí.1) Frásagnir annálanna eru að mestu leyti samhljóða. Þó segir í Setbergsannál, að þau Eyvindur hafi fundizt „við hellir á Mosfellsheiði fyrir ofan Mosfellssveit, og lifðu við kvikfjárstuld" og í Fitja- annál, að þau hafi í síðara skiptið lagzt út í Henglafjöllum. Ekki hef ég fengið fregnir af neinum hellum á þeirn stöð- um, sem alþingisbækur og annálar nefna, 1) Alþingisbækur VII. bls. 403—404.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.