Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1990, Blaðsíða 104

Andvari - 01.01.1990, Blaðsíða 104
102 JÓNAS KRISTJÁNSSON ANDVARI það jafnan í huga að ritarar ísl. sagna voru misjafnlega gefnir og gerðir, ekki síður en aðrir rithöfundar, þó að sagnaritunin í heild sinni beri vott um vax- andi tækni, sem sýnir að menn voru fúsir að læra hver af öðrum. En hins vegar er þess að gæta að höfundur Heiðarv. s. er allt annað en bjáni eða baglari, þó að honum fatist með köflum. Hann er í aðra röndina snillingur. Það er ástæðulaust að halda að hann hefði ekki bæði viljað og kunnað að læra af betur samsettum ritum, ef hann hefði átt kost á að lesa þau. Er skynsam- legast að líta svo á að gallar sögunnar stafi af því að verið var að skapa nýja tegund bókmennta, þar sem engin bein fyrirmynd var til. Hér var brautryðj- andi að verki. Höfundar næstu sagna sem þekktu rit hans stóðu mun betur að vígi. Þeir höfðu það bæði til eftirbreytni og viðvörunar. P>að er hægra að styðja en reisa.“ En ef vér losum oss undan þeirri gefnu hugmynd að Heiðarvígasaga hljóti að vera gömul, má vitanlega snúa þessari röksemd við og segja: í Heiðar- vígasögu koma fram mörg listarbrögð hinnar íslensku sagnaritunar, þess vegna getur hún ekki verið samin fyrr en sagnaritunin hafði öðlast nokkurn þroska. Gallar sögunnar stafa af klaufaskap höfundar! Þróun sagnaritunar- innar hefur áreiðanlega ekki verið bein og bugðulaus, og hér er aðeins um að ræða nokkra áratugi til eða frá. Er Heiðarvígasaga fremur skrifuð um 1200 en til dæmis um 1220? Eða jafnvel eftir 1240? Bókmenntir heimsins væru góðar í dag ef þær hefðu sífellt verið að batna allt frá dögum Hómers. IX Snúum oss þá aftur að þeirri sögunni sem varðveitt er (að hluta) í lang- elsta handritinu, það er að segja Egilssögu. Hún er auk þess eina ís- lendingasaga sem með miklum líkum hefur verið eignuð nafngreindum höf- undi, sjálfum Snorra Sturlusyni, svo sem alkunnugt er. Eeir Björn M. Ólsen og síðar Sigurður Nordal rökstuddu það manna best að Snorri væri höfundur Eglu. Fjölmargar athuganir hafa verið gerðar á þessu fyrr og síðar, bæði smáar og stórar, einkum með samanburði á Eglu og öðrum ritum sem Snorra eru eignuð, Eddu og Heimskringlu, og má kalla að allt beri að sama brunni. Sérstaklega má nefna stílrannsóknir Peters Hallbergs sem eru yfirgripsmikl- ar og mjög sannfærandi. Þó munu alltaf finnast einhverjir efasemdamenn sem ekki fást til að trúa því að bæði ritin séu eins manns verk, enda mætti fyrri vera ef ekki væri munur á tveimur ritum eftir svo fjölhæfan og snjallan höfund sem Snorra Sturluson. - Einhverjir hafa líka þóst finna mun á fyrra og síðara hluta Eglu sem bendi til tveggja höfunda, en ekki getum vér sinnt slíkum getgátum hér, enda nægir oss ef meginhluti sögunnar er verk Snorra.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.