Andvari - 01.01.1990, Page 111

ANDVARI
SKAPFERLI GRÍMS THOMSENS
109
Fleiri sjást þess merki að Grímur var að skríða úr híði, albúinn til baráttu
að settu marki sem hann háði síðar af miklu harðfengi, að ná meistaraprófi
og verða hlutgengur á víðari vettvangi en flestir landar hans. Hann leitaðist
við að halda í fjárstyrk frá föður sínum að lokinni Garðvist, lofar þá að snúa
sér að lögfræði, þótt honum sé allt annað í hug. Hann gaf út fyrstu ritgerð
sína á danska tungu 1840, ádeilurit með nokkuð yfirlætislegri fyrirsögn: Et
Bidrag til den nyere danske Litteratur (Framlag til nýdanskra bókmennta),
en þó undir dulnefni. Nefna má að hann lætur gera af sér fyrstu myndina
1841. Grími er mikið í mun að sýna sig og vekja á sér athygli.
Grími Thomsen var ekki gjarnt að fletta ofan af innstu hræringum hugar
síns. Hann mun hafa verið dulur maður um eigin hagi nema ef til vill gagn-
vart örfáum trúnaðarvinum, og mörgum var hann ráðgáta. Kvæði hans bera
þessa ljósan vott. Aðeins örsjaldan velur hann eigin persónu sína til umfjöll-
unar og alltaf undir rós. Langflest ljóða hans eru ort útaf sögum og sögnum
frá fyrri öldum og úr ýmsum stöðum. Tilfinningasöm kenndakvæði í venju-
legum skilningi er vart að finna hjá Grími. Samt hefur ýmsum fundist efnis-
val hans og meðferð þess nálgast sjálfs hans sögu með óbeinum hætti, og er
þá víst oftast bent á hið nafntogaða kvæði hans um Goðmund á Glæsivöllum,
en reyndar ýmis fleiri. Sjaldan eru þetta þó annað en bendingar sem seint
verða studdar óyggjandi rökum. Kvæði Gríms eru ort af kunnáttusemi og
víðtækri þekkingu á fornum gildum skáldskapar. Hann var eins og Ólafur
Haukur Benediktsson komst að orði að sögn Benedikts Gröndals, digtende
Æsthetiker.
Á æskuárum sínum í Kaupmannahöfn getur Grímur um þunglyndi sitt
(ímyndunarveiki). Á eintaki því er hann gaf Jóni Hjaltalín síðar landlækni af
Den nyfranske Poesi nefnir hann sig „hans hypochondriske Patient“ (þung-
lyndissjúkling). Petta mun hafa verið 1843. Pað er athugandi í þessu sam-
bandi að Jón Hjaltalín hafði lagt sérstaka stund á tauga- og geðlækningar.
Nokkrum árum síðar notar Grímur um sjálfan sig sama orð, hypochondrisk,
í bréfi sem hann ritar vini sínum Ludvig Bödtcher frá París 1847.
Vera má að ekki þurfi að skilja þessa orðnotkun svo, að mikil alvara fylgi,
og sé hér um að ræða tískufaraldur frá rómantísku öldinni, þegar skáldin ólu
mikla heimshryggð í brjósti.
Dularfullar línur í bréfi Porgríms, föður Gríms, til Finns Magnússonar,
sem ritaðar eru eftir nokkurra mánaða dvöl Gríms í foreldrahúsum á Bessa-
stöðum, kunna að benda í sömu átt. Gullsmiðurinn sendir bréfið með sömu
ferð og Grímur fer utan-aftur, 4. mars 1844:
„...ókunnugt er mér hversu vel hann er undirbúinn magisterconferensen,
það má hann best vita sjálfur, eitthvað hefur hann af og til verið að lesa hér í
vetur, og góða heilsu hefur hann hér haft, enn grunur minn er að hann sé