Andvari - 01.01.1954, Side 92

88
Bjöm Þórðarson
ANDVARI
upp, en þau hljóða þannig: „Þar sem íslendingar geta ekki sjálfir
varið land sitt, en reynslan hefur sýnt, að vamarleysi landsins
stofnar öryggi þess sjálfs og friðsamra nágranna þess í voða, og
þar sem tvísýnt er um alþjóðamál, hefur Norður-Atlantshafs-
bandalagið farið þess á leit við ísland og Bandaríkin, að þau
geri ráðstafanir til að látin verði í té aðstaða á íslandi til varnar
landinu og þar með einnig til vamar svæði því, sem Norður-
Atlantshafssamningurinn tekur til, með sameiginlega viðleitni
aðila Norður-Atlantshafsbandalagsins til að varðveita frið og ör-
yggi á því svæði fyrir augum“.
Þótt þessir viðburðir síðustu ára í stjómmálasögu vorri séu
kunnir öllum íslendingum, sem komnir eru til vits og þroska,
eru þeir til yfirlits raktir hér í samhengi, til þess að glögglega
sjáist framvinda og hraði þeirrar þróunar, sem leitt hefur lsland
inn í það hernaðarsamfélag, sem vér búum nú við. Að vísu
kunnum vér íslendingar því vel, að vera metinn fullgildur aðili
í samfélagi þjóðanna, en hinsvegar er það óneitanlega kynlegt
fyrir vopnlausa þjóð að vera aðili í hemaðarbandalagi. En hver
verður að koma til dyranna eins og hann er klæddur. Þjóðir
beggja megin Norður-Atlantshafsins hafa tekið höndum saman
um sameiginlegar vamir til varðveizlu friðar og öryggis, og í
því augnamiði er hemaðarleg aðstaða á íslandi þeim nauðsynleg.
Það er því næsta eðlilegt, að ísland sé meðal þeirra aðila, sem
að þessu öryggisbandalagi standa. En það auðkennir íslenzka
ríkið frá samaðilum þess, að framlag þess er aðeins land og
hafnir en hvorki menn né vopn.
íslendingum varð það ljóst, að aldahvörf urðu í samskiptum
þeirra við umheiminn, er einangrun landsins lauk með loftbrú
flugskipanna yfir úthöfin og fulkomnun kafskipanna, sem sam-
tímis tóku að laumast um hin sömu höf til spellvirkja á styrjaldar-
tímum. Við þessa breytingu á samgöngutækjum þjóðanna varð
gildi þessarar fyrr einangruðu eyjar allt annað en áður var. Og
raun varð sögu ríkari, er tvö stórveldi heimsins tóku ísland í
vörzlu sína sér til öryggis mcðan síðari heimsstyrjöldin stóð yfir.