Andvari - 01.01.1938, Page 10

6
Jón Þorláksson
Andvari
það móðu íyrir hugsjónirnar, svo að þær sýndust bara
vera fjarlægar hillingar.
»Að minnsta kosti var mér svona farið. Mér verður
ávalt minnisstæð sú undrun, sem greip mig — það
mun hafa verið sumarið 1904 — þegar frú Jónassen
trúði mér fyrir því leyndarmáli, að Hannesi bróður sín-
um, sem þá var erlendis, hefði tekizt að tryggja það
með samningum, að nú yrði lagður ritsími til íslands.
Ekki gat undrunin stafað af því, að málið sjálft væri
nýstárlegt, eða kæmi að huganum óvörum, því að um
ekkert af verklegum framförum landsins hafði verið
rætt og ritað jafnmikið á undanförnum árum. Nei, undr-
unin var mælikvarði á vonleysi það, sem hafði verið
ríkjandi áður, en nú var að víkja.«
Undir eins við stjórnarskiptin í ársbyrjun 1904 gekk
Jón í Heimastjórnarflokkinn og varð þar brátt einn af
hinum áhrifaríkustu mönnum. Hann dáðist mjög að
Hannesi Hafstein, einkum fyrir forgöngu hans í hinum
mörgu verklegu framkvæmdamálum, sem þá voru upp
tekin, enda var Jón, vegna lærdóms síns og fræðilegrar
þekkingar, sjálfkjörinn forvígismaður margra þeirra við
hlið ráðherrans. Vonleysið, sem hann segir, að legið hafi
áður yfir huga sínum, hvarf nú brátt, og hann varð
nú sterktrúaður maður á framfaramöguleika landsins a
öllum verklegum sviðum. Hugsunarháttur fslendinga al-
mennt tók örum breytingum á þessum árum. Hið alda-
langa kyrstöðutímabil var nú loks um garð gengið, en
nýtt framfaratímabil upp runnið með björtum vonum,
starfslöngun og áhuga. Og Jón Þorláksson varð einn af
hinum sístarfandi áhugamönnum. Hann fylgdi með em-
lægni tilraunum Hannesar Hafstein til þess að útvega
íslandi aukið sjálfsforræði. En þau mál lét hann að öðru
leyti ekkert til sín taka. Hann hafði nóg að gera á sínu