Fálkinn - 13.06.1966, Qupperneq 30
en rekur og haka. Þurfti því oft að bæta í kassann nagla
hér, og öðrum þar. Gekk svo til 1924.
Magnús fékk sér fljótlega stærri bíl (Chevrolet) og smið-
aði sér kassa á hann. sem tók 18 menn í sæti. 1928 fékk
hann sér stærri bíl (Stewart) og færði kassann yfir á hann;
sem oftast hafði Magnús bílstjóra á þessum bíl, sem gekk
stöðugt til 1930. Þegar þessi kassi var srríðaður, hafði Magnúsi
orðið sú skyssa, að hann varð 6 sm. breiðari en lög leyfðu þá.
Var sú átylla óspart notuð af keppinautum hans, til að tor-
velda Magnúsi flutningana.
En með lipurð og alþýðuhylli Magnúsar gekk þetta þó
árekstralítið, fram á sumar 1930 — en þá var hann stöðvaður.
Fólkið hafði brosað að þeim hnippingum sem út af þessu
urðu og nefndi þær „sentímetrastríðið", — sem Magnús tapaði
þó að lokum. En þó hann tapaði stríðinu, var hann ekki þar
með af baki dottinn. Þá keypti hann sér frambyggðan Chevro-
let sem Kristinn vagnasmiður byggði ofan á fyrir hann, og
var þar rúm íyrir 22 í sæti; flutti hann fólk sem fyrr, til 1944.
Þá hætti hann þessum fólksflutningum milli Hafnarfjarðar
og Reykjavíkur, en keypti stóran langferðabíl ofan af Akra-
nesi og notaði í hópferðir fram til 1955, en hætti þá bílaútgerð.
Þegar farið var að flytja fólk milli Hafnarfjarðar og Reykja-
víkur á sjö manna bílum lækkaði farið fram og aftur úr 7 kr.
ofan í 5. Þá flutti Magnús í kassa sínum fyrir 4 kr. Næst
færðu hinir sig í 4 kr. en hann í 3 kr. Hinir komu á eftir
í 3 kr. — en Magnús færði sig ofan í 2 kr.
Þá ætlaði öflugasti keppinautur hans að segja honum skák
og mát, með því að flytja fólkið fyrir sama á sínum bílum
— 1 kr. sætið. En alþýðan bar fyrir „skákina: Hún hélt
tryggð við „sinn mann“, og ferðaðist með kassanum eins og
ekkert hefði í skorizt!
Þá komust hinir ekki neðar, — en Magnús launaði fólkinu
með því að færa sig niður í 75 aura með sætið. Þessi taxti
var kominn á 1928, og hélzt óbreyttur þau þrjú ár sem ég
var hér.
Þetta er í stórum dráttum bílaútgerðarsaga Magnúsar — en
fleira hefur hann borið við: 1934 hóf hann útgerð, með þvi’
að kaupa, við fjórða mann, gamlan bát sem „Njáll“ hét, og
talinn var 36 lestir. Hann reyndist hin mesta happa-fleyta;
einu sinni tók út af honum mann, — en honum skolaði inn
aftur! Endaði „Njáll“ svo þjónustu sína, að ekkert slys varð
af honum, og telur Magnús að hann muni enn vera að mestu
heill, inni við Gelgjutanga.
Hann var grunnbyggður og grunnskreiður, afburða sjó-
skip; varð hann fyrstur skipa af sinni stærð til þess að geta
lagzt að bakka upp undir Hvanneyri, og fór nokkrar ferðir
þangað. Þótti Hvanneyringum það hæg uppskipun, hjá því
sem þeir áttu að venjast.
Þeir félagar áttu „Njál“ í sjö ár til 1941. „Morgunstjörn-
una“, 44ra lesta skip, keypti Magnús, við 5. mann, 1944, og
átti í eitt ár — en venti þá kvæði sínu í kross, og fór að
verzla, rétt neðan við Hraunsholt við Hafnarfjörð, 1945. Þá
átti hann að sjálfsögðu bíla í sambandi við verzlunina. En
1961 hætti hann því, og réðst til Nathans & Ólsens, til inn-
heimtustarfa. Þá átti hann enn heima í Hafnarfirði, og keypti
sér því bíl til að færa sig á milli, en hjólaði sem oftast í starfi.
Þetta var 6 manna Chevrolet og varð hans síðasti bíll. En sl.
haust flutti hann sig inn í Reykjavík, seldi bílinn — og hjólar
svo alla daga, jafnvel í „Fjörðinn“ ef svo ber undir — þó hann
sé að verða hálfáttræður!
Hér hef ég rakið í mjög stórum dráttum athafnasögu þessa
hógværa manns; væci þá ekki úr vegi að minnast nokkrum
orðum á manninn sjálfan. Eiginlega hófust kynni okkar með
því, að ég sveif að honum, nær ókunnugum, og bað hann að
lána mér 30 krónur — sem hann gjörði alveg orðalaust, —■
mér til nokkurrar undrunar.
Menn eru nú orðnir svo vanir að nefna háar tölur og stórar
upphæðir, að flestir brosa líklega að svona smáræði nú.
En hvorttveggja var að fæstir gengu þá með fulla vasa af
peningum, og að gengi þeirra var allt annað þá en nú er. Eftir
því sem næst verður komizt, gætu þessar 30 krónur þá, jafn-
gilt 10—1200 krónum nú, og þó menn séu orðnir vanir háum
tölum og þykkum seðlabunkum, mun varla hver maður rétta
þá upphæð alveg orðalaust að ókunnugum manni — þó hann
líti ekki beinlínis glæfralega út. Að vísu stóð ég í skilum
með þetta smáræði, en ég hef aldrei gleymt þessu atviki samt.
Grun hef ég um að ekki hafi Magnús innheimt stranglega
öll sín fargjöld, eða aðra reikninga. Þess minnist ég, að þegar
vígður var £ Sandgerði björgunarbáturinn „Þorsteinn“, þá
Framh. á bls 38.
30
FALKINN