Vaka - 01.09.1929, Síða 93

Vaka - 01.09.1929, Síða 93
[vaka] SÖXGLIST ÍSLENDINGA. 219 því hver kirkjudeild hafði þann tíðasöng er þar líkaði bezt. Helgir menn og dýrlingar í tugatali voru tignaðir, og féklc hver þeirra sinn sérstaka tíðasöng. Sem við er að búast, voru þessi tónsmíði misjöfn að gæðum og smekkvísi og þóttu gjöra glundroða og ósamræmi í messurnar. Gregor páfi tók sig því til og útbjó tíðabók þá hina miklu, sem við hann er kennd, Antifonarium Gregorianum, hlekkjaði hana traustlega við eitt altarið í Péturskirkjunni í Róm og mælti svo fyrir, að þennan tíðasöng og tíðalestur, en engan annan, skyldi fram- vegis nota innan allrar kristninnar. Tíðabækur kirkju- deildanna í hinum ýmsu löndum voru eftir þetta afrit og útdrættir (Breviaria) beint eftir Antifpnarium, og þannig varð hinn kaþólski eða gregorianski söngur með einu og sama sniði um allan heim. Antifonarium var samið eitthvað um 600 og páfaboð- inu um kirkjusönginn var, svo að kalla, fylgt þangað til skömmu fyrir 1600, að hinn mikli söngmeistari Giovanni Palestrina, eftir ályktun kirkjufundar í Trent, samdi hinar þrjár inessur, sem síðan munu hafa verið fyrirmyndir fyrir rómversk-kaþólskum söng. Þannig hafði orðið þúsund ára kyrstaða í sönglist innan páfa- kirltjunnar, sem ávalt hafði barizt á móti öllum þeim miklu hreytingum og framförum, sem hverskonar tón- list tók á þessu langa tímabili, sérstaldega síðasta hluta þess. Til þess að gjöra sér grein fyrir, hverjar þær framfarir voru, verður að rekja aðaldrætti söngsögunnar á þessu tímabili. í því efni styðst ég við greinargerð síra Bjarna Þorsteinssonar og norskra fræðimanna. Víkingaöldin er venjulega talin frá 800 til 1000; þá harst norræna menningin með Víkingunum vestur og suður til landanna, sem þeir lögðu undir sig eða tóku sér bólfestu i um skemmri eða lengri tíma, Bretlands- eyjar, Nonnandíu og jafnvel alla leið til Langbarðalands á Ítalíu, og hver veit hvar víðar, og blandaðist i lönd- um þessum hinni vestlægari og suðrænu menningu.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Vaka

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vaka
https://timarit.is/publication/363

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.