Vikan - 18.02.1965, Blaðsíða 41

Austin 1800 er vagninn
| Með hinu óvenju góða farþega- og farangursrými.
Austin 1800 er byggður í fullri breidd, sterkur hreif-
iU, hemlar með loftátaki, diskahemlar á framhjólum,
5 höfuðlegu hreyfill, vökvafjöðrun, sem gefur mikla
mýkt í akstri, og margir fleiri góðir kostir.
I
I
Austin 1800 er af sérfræðingum talinn vera einn sterk-
byggðasti vagninn í sínum stærðar og verðflokki.
Kynnist þessum sérstæða vagni, sem allsstaðar hefur
vakið feikna athygli og eftirspurn.
Sýningarvagn í verzlun okkar.
Garðar Gíslason h.f.
Bifreiðaverzlun.
versnaði svo með veðri og sóttum,
og var kallaður Píningsvetur eða
bara Píningur. Sauðfellir var gífur-
legur og fólk flosnaði upp í hrönn-
um. Jón Ólafsson Indíafari getur
þess, að þá í maí hafi hvalur
mikill komið upp um ís innst sveit-
háttur manna hefur allur markazt
af hallærunum, ekki náð út fyrir
hinn þrönga hjúp brauðstritsins og
óvissuna um það, hvort nokkuð yrði
til að píra ( skepnurnar, ef vorið
yrði hart, — eða hvort nokkuð félli
ætilegt til fyrir næsta mál. Enda
skriðuföll og snjóflóð; meðal annars
rann aurskriða á Leifsstaði í Svart-
árdal og tók þar öll mannslíf nema
húsráðanda; þeirra baðstofu sak-
aði ekki. Þar fórust fimm. Aðrir
fimm fórust í snjóflóðum hér og þar
um landið, og einn varð úti á jóla-
frásagnir af þessum hinum síðgri.
Og kannski hafa veturnir ekki ver-
ið svo miklu verri en enn hendir
við og við. Kannski finnst okkur
það af því einu, að nú eigum við
hús og hlý föt og höfum birtu og
upphitun og eigum ekki lengur allt
okkar undir því, að skepnurnar
hjari, heldur setjum fé og naut-
gripi á eftir heyjum, og ef að
kreppir, tökum við hrossin líka á
gjöf. Og svo drýgjum við gnýblásin
súgþurrkuðu heyin og kurluð og
knosuð maurasýrusúrheyin með
fóðurbæti, og ef allt um þrýtur,
kaupum við meira hey fyrir við-
ráðanlegan pening á næsta bæ, í
næstu sveit, eða í næsta lands-
fjórðungi. Færðin og veðrið skipta
ekki lengur eins miklu máli og
fyrr á öldum.
Við búum ekki lengur á af-
skekktasta horni heims, þar sem
ekkert annað fæst en það sem eyj-
an sjálf gefur af sér og það sem
danskir, sálarlausir kaupmenn
skammta okkur úr hnefa án tillits
til gagns eða gæða. Við erum
orðin hluti af heimsljósinu og hætt
að krókna undir bagga á leið úr
kaupstað og hungursdauðinn stend-
ur ekki lengur við fótagaflinn hjá
okkur. Vonandi koma þeir tímar
aldrei aftur. Slíkt heyrir aðeins til
liðnum tíma.
Árum eins og Lurki.
Eða Þjóf. Hann var hvort tveggja
kallaður, veturinn 1601 — 1602. Á
Magnúsmessu (13. des.) dró myrkva
á alla sólina um miðjan dag, og
með þeim degi sneri til harðinda.
Svo er sagt, að sá vetur hafi ver-
ið aftaka harður um alla norður-
álfu og sífellt myrkur í Noregi, svo
sólin var alla daga blóðrauð. Eng-
ar ýtarlegar sögur eru til af Lurki,
en sagt er, að þá hafi norðan-
menn leitað suður, og urðu þá
margir úti á Tvídægru. Er við brugð-
ið karlmennsku sumra, sem björg-
uðu sér með harðfylgi, þótt hest-
arnir frysu í stokk undir þeim á
fyrsta degi, en þeir yrðu síðan
sjálfir að liggja úti á heiðum
í allri hörkunni. Samt hefur mér
ekki lánazt að finna sagnir um ein-
stök afrek.
Höggvinn fyrir kvenna-
far
Samfara þessum hörmungum var
svo mikill peningsfellir, ekki minnst
fyrir það, að ekki kom sauðgróður
fyrr en um Jónsmessu, og hafísar
lágu fram á haust fyrir norðan
land. Þar veiddist heldur enginn
fiskur. Svo hart var sumarið, að
engir lögréttumenn komust að norð-
an til þings vegna harðinda. Þó
hefur réttlætiskennd og siðferðis-
vitund þjóðarinnar ekki kalið á
fingrum, því þrátt fyrir fámennið
á þingi var þar dæmdur og höggv-
inn Björn nokkur Þorleifsson, sem
var ákærður fyrir og sekur fund-
inn um — kvennafar.
Já, drýgt hefur margur dauða-
glæp en dregur þó fram lífið enn.
Næsti vetur byrjaði bærilega, en
ar fram undan Hattardalsstekk, og
hafi hann reynzt stórt hjálpræði í
þeirri sveit og næstum, því hallæri
var þá orðið gífurlegt; ekki gefið
á sjó síðan um Andrésmessu (30.
nóv.) og fyrirfarandi sumar gras-
lítið og óþurrkasamt, svo víða
ónýttist það litla sem spratt.
Næstu tvö ár fóru eins að. Sótt-
arsöm, fiskilaus, graslítil og þurrk-
laus, frosthörð og snjóasöm, fjár-
fellis og mannskaðaár.
Þetta er andstyggðar byrjun á
nýrri öld. Nokkuð hefur bætt úr
skák, að öldin á undan var fremur
góð, þrátt fyrir allt. En hugsunar-
er enga bjartsýni að finna í skáld-
skap þessara tíma. Ofan á allt þetta
bættist svo verzlunarkúgun, sem á
var sett með tilskipun konungsins
árið 1602, einhverjum óheppileg-
asta tima, sem hægt var að finna,
með tilliti til þessara óára. Mér
þætti gaman að vita, hvort mör-
landarnir hefði ekki brugðizt öðru
vísi við einokunartilskipuninni og
öðru af því slagi, hefðu þeir ekki
verið mergsognir og langsoltnir eft-
ir margra ára blóðkreppusótt og
ægiveður?
Og skammt er að bíða þess, að
aftur bylji. 1610 var mikið um
nótt. í Skagafirði bættist það ofan
á náttúruhörkuna, að skar datt
af Ijósi í fjárhúsi og kveikti í; þar
brunnu inni í einum hópi 120 sauðir.
Og skip brotnuðu við landið, þau
sem færa áttu varninginn heim. Að
vísu var talið, að allt góss úr þeim
hefði náðst, en varla hefði Good
Housekeeping viljið setja stimpil
sinn á allan þann varning, eftir
hrakningana og volkið.
Öburðir fæðast
En nú taka að verða miklir fyrir-
burðir úti í löndum, sem auka á
hrikaleik árferðisins og drynja ógn-
VIKAN 7. tbl. ^