Menntamál - 01.09.1936, Síða 13

MENNTAMÁL
91
hans og neyðir hvern mann til að bera virðingu fyrir lion-
um. Ástríðuþrungna ást sína göí'gar móðirin við eigin sið-
gæðisvitund, en einkum þó með því að helga sig göfgun
siðgæðisvitundar barnsins og glæða hana sem hezt. Þráin,
að glæða siðgæðisvitund bernsku og æsku, er hverjum
sönnum menntgjafa i brjósti lagin. Af gagnkvæmri vitn-
eskju um siðgæðisvitund einstaklinganna myndast siðgæði
félagsheildarinnar. Hin göfugasta ást, eins og liún birtist
l. d. í vinállu, sýnir fulla samkvæmni þessarar vitneskju.
Þetta ber ekki að skilja þannig, sem ásthneigð mannsins
sé skilyrði fyrir siðgæðisvitund lians. Siðgæðisvitundin er
jafn óaðskiljanleg mannlegu eðli og hugsunin sjálf. En
auðveldara er að uppfylla skyldur þær, er siðgæðisvitund-
in hendir á, ef ásthneigðir vorar laða til þess jafnframt.
I>að veitisl auðveldara að sýna ástvini sinum drenglyndi
en óvini. Félagslynd ást vor laðar til fórna fyrir velferð
annarra.
Fjölskyldan er sköpun félagshneigðrar ástar. Því er auð-
sætt, að félagslyndi og félagsvitund glæðast hvergi hetur
en með fjölskyldunni. Og með því að engin þjóð fær stað-
izt án þessara félagslegu dyggða, þá er þar með sannað,
að fjölskyldan er grundvöllur þjóðfélagsins. Orð Jónasar:
„Bóndi er bústólpi / hú er landstólpi / því skal hann virð-
ur vel,“ gilda eigi síður um foreldra, fjölskyldu og þjóð-
félag. Það er óhjákvæmileg nauðsyn þjóðfélagsins og því
skvlda leiðandi manna, að vernda fjölskylduna og veita
lienni skilyrði lil þess að ala upp börn sin í þjóðlegum
anda. Því að á fjölskykhumi hvílir hið mikla hlutverk, að
tryggja framtíð þjóðarinnar og menningar hennar i
menntun vaxandi kynslóða.
Þetla háleila hlutverk getur fjölskyldan því aðeins af
hendi innt, að hún eigi kost þcirrar þekkingar, sem upp-
eldisstarfið krefst. Þetta liggur í augum uppi. Enginn
myndi fá reiðhestsefni sitt til tamningar þeim, er alls væri
ólróður um eðli hesta og tamningaraðferðir. Af sömu