Menntamál - 01.12.1942, Blaðsíða 19

MENNTAMÁL
81
Linövig Giiöniiin<l88on:
Kennið börnunum að vinna!
Inngangsorð.
Á undangengnum misserum hefir það oft hvarflað að mér að taka
saman kver um verklegt nám barna og unglinga, urn uppeldislegt
gildi þess fyrir einstaklinginn og um menningarlega og hagnýta þýð-
ingu þess fyrir þjóðfélagið í heild.
í þessu skyni hafði ég viðað að mér ýmislegu efni. Sumpart eru
það bækur og aðrar ritsmíðar erlendra og innlendra manna, sum-
part eigin athuganir mínar, sem að mestu byggja á reynslu þeirri,
sem kennarastarf mitt hefir veitt, fyrst í alþýðuskólanum í Hvítár-
bakka í fjögur ár, þá í gagnfræðaskólanum á ísafiiði í sjö ár, síðan
í sumarVinnuskólum þeim, er ég stýrði í þrjú sumur á ísafirði og hér
syðra, en síðast, en ekki sízt í Handíðaskólanum nú í nærfelt fjög-
ur ár.
En svona hefir þetta samt gengið, að ekki hefir enn getað orðið
úr framkvæmdum. Aldrei næði, aldrei tómstund. Svo var það siðasti.
haust, að ritstjóri Menntamála kom að máli við mig. Ræddum við
þá sem oftar um verklega námið og æskuna; um stöðu verknáms-
ins í skólakerfi okkar og um nauðsynina á eflingu þess. Bauð rit-
stjórinn, að helga þessu efni ríflegt rúm i næsta hefti ritsins og gaf
mér kost á að fá birta þar grein um það. Tók ég boðinu.
Nú er komið að efndunum. En kallað var eftir þeim á alversta
tíma. Langt liðið á skólaveturinn og annir og erill aldrei meiri en
nú. Baðst ég vægðar, en allt kom fyrir ekki.
— Eftir þessi inngangsorð, sem eru hvorttveggja í senn, afsökun
og fyiirheit, sný ég mér að viðfangsefni þessarar greinar. Ég geng
út frá því sem gefnu, að einhverjir lesenda minna, sem flestir munu
vera stéttarsystkini mín, líti öðrum augum en ég á tilgang verknáms-
ins. Að sinni sakar þetta þó ekki. Er jafnvel líklegt, að það örfi til
rökræðna um málið og er þá vel faiið. Á umræðum er einmitt mikil
þörf. Þá mundu væntanlega koma fram ólík viðhorf, sem kennarar
nú kunna að hafa til þessara mála. Þá er von til þess, að línurnar
skýrist og margt, sem nú er gert, eða áformað, fái dóm sinn, — stað-
festingu og hvöt; eða rökstudda gagnrýni, eða jafnvel dauðadóm.
Ég mun því haga flutningi máls míns sem í framsögu og geyma
mér mörg rök í von um, að aörir taki til máls á eftir mér.
Minnstu máli skiptir, hvað ofan á verður i fyrstu atrennu. Það
heldur velli, sem hæfast er. Svo í þessu efni sem á öðrum sviðum.
6